Im więcej kłamiesz, tym lepiej pracujesz

Kłamstwo z reguły traktowane jest jako coś złego, szczególnie podczas rozmowy kwalifikacyjnej, kiedy kandydat dąży do ubarwienia swojej osoby. Paradoksalnie, w niektórych przypadkach tego typu manipulacja może być traktowana jako jego atut.

Ludzie chcąc przedstawić swoją kandydaturę w lepszym świetle podczas rozmowy kwalifikacyjnej, często decydują się na drobne kłamstwa. Jak pokazują badania firmy Antal International aż 83 proc. kandydatów kłamie w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej na temat znajomości języków obcych, a co trzecia osoba oszukuje w swoim CV.

Tendencja do udzielenia odpowiedzi akceptowalnych społecznie może mieć charakter uświadomiony jak i nieuświadomiony. W pierwszym przypadku osoby doskonale zdają sobie sprawę z tego, że udzielają odpowiedzi niezgodnych z rzeczywistością. Z kolei w drugim przypadku osoby manipulują swoimi odpowiedziami postrzegając samego siebie tylko w kategoriach pozytywnych nie dostrzegając swoich negatywnych cech.

- Świadoma tendencja do manipulowania nie musi być oceniana przez pracodawcę tak źle jak się to zwykle przyjmuje. Celowe przeinaczanie informacji oznacza, że kandydat poprawnie rozpoznaje intencje pracodawcy oraz wie czego się od niego oczekuje. Tego typu kompetencje społeczne są niezwykle istotne w wielu zawodach takich jak np. handlowiec lub pracownik obsługi klienta. Aby w tym przypadku rozpoznać potencjał kandydata należy zastosować odpowiednie kwestionariusze nazywane skalami kontrolnymi - opisuje dr Krzysztof Fronczyk z Instytutu Analiz im. Karola Gaussa.

Kwestionariusze nazywane skalami kontrolnymi stworzył prof. Paulhus z Columbia University. Powstały one w celu sprawdzenia czy dany kandydat rzeczywiście stosuje jakiś mechanizm zniekształcania swoich odpowiedzi i czy jest to tendencja świadoma czy nie.

Skala kontrolna jest to test stosowany w psychometrii, którego najważniejszym celem jest wykrycie osób, które odpowiadając na pytania rożnego typu kwestionariuszy stosowanych w selekcji nie kierują się stanem faktycznym (czyli tym jaki ktoś jest). Wyróżnia się zasadniczo kilka rodzajów takiego manipulowania (zwanego niekiedy stylami odpowiadania) swoimi odpowiedziami m.in. odpowiedzi społecznie akceptowane, odpowiedzi potakujące, odpowiedzi pośrednie (w rodzaju "nie wiem", "trudno powiedzieć"), czy też odpowiedzi losowe. Inne style odpowiadania (np. symulacja objawów psychopatologicznych) zdarzają się raczej rzadko w selekcji. Istnieją różne skale kontrolne przeznaczone do pomiaru poszczególnych stylów odpowiadania. Wykorzystanie tych kwestionariuszy podnosi skuteczność rekrutacji poprzez możliwość dokładniejszej weryfikacji kandydata.

Skale kontrolne są innowacyjnym narzędziem, które z powodzeniem wykorzystywane jest w krajach zachodnich. Od niedawna mogą z nich korzystać również polskie przedsiębiorstwa w ramach działalności Instytutu Analiz im. Karola Gaussa sp. z o.o. w Warszawie.

Więcej informacji można przeczytać na stronie www.iakg.pl

Dariusz Ambroziak
/AS