Inwestycje w infrastrukturę pochłoną lwią część środków UE dla Polski

W piątek Komisja Europejska zaakceptowała uzgodnioną z Polską Umowę Partnerstwa, która określa strategię wykorzystania w latach 2014-2020 przyznanych nam środków z pięciu unijnych funduszy: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności, Europejskiego Fundusz Społecznego, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego. W ramach tych funduszy Polska ma otrzymać ogółem ok. 85,5 mld euro.

Największa część unijnych środków (23,8 mld euro) przeznaczona zostanie na zrównoważony transport i poprawę infrastruktury. Na transport kolejowy trafić ma ogółem 10,2 mld euro, o blisko 80 proc. więcej niż w latach 2007-2013. Według unijnych urzędników w trakcie negocjacji z Polską Komisja wskazywała, że to właśnie inwestycje w koleje powinny odgrywać kluczową rolę w rozwoju zrównoważonego transportu w Polsce. Ograniczono też możliwości inwestowania unijnych środków w rozbudowę dróg lokalnych; finansowane mają być te lokalne drogi, które łączą się z transeuropejską siecią transportową (TEN-T).

Jednym z celów wyznaczonych w polskiej strategii wykorzystania unijnych funduszy jest przechodzenie na gospodarkę niskowęglową we wszystkich sektorach, co oznacza ograniczanie zużycia energii, a także zwiększanie roli odnawialnych źródeł energii. W latach 2014-2020 na ten cel trafić ma 9,1 mld euro - o 140 proc. więcej niż w poprzednim okresie programowania. Pieniądze te mogą być przeznaczone np. na ocieplanie budynków, rozwój odnawialnych źródeł energii, rozbudowę sieci przesyłowych niskiego i średniego napięcia, a także transport publiczny w miastach.

Na wspieranie badań, rozwoju technologii i innowacji trafić ma niemal 10 mld euro (to wzrost o 24 proc. w porównaniu do lat 2007-2013). Zdaniem Komisji Europejskiej bardzo ważne będzie dla Polski będzie oparcie rozwoju w większym stopniu na innowacjach. Większy nacisk ma być położony na lepszą współpracę między biznesem a naukowcami, tak by innowacje miały zastosowanie w gospodarce.

Na wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości trafi 5,6 mld euro z funduszu rozwoju regionalnego oraz 3,8 mld z funduszu rozwoju obszarów wiejskich, zaś na ochronę środowiska - ogółem 8,8 mld. Ponad 3 mld euro przeznaczone będzie na rozwój i poprawę dostępu do technologii informacyjnych i komunikacyjnych.

Z Europejskiego Funduszu Społecznego Polska ma otrzymać 13 mld euro w latach 2014-2020 i dodatkowo 250 mln zł z programu na walkę z bezrobociem wśród młodzieży. Pieniądze te mają pomóc w poprawie sytuacji na rynku pracy w Polsce poprzez takie działania jak promowanie zatrudnienia kobiet, ludzi młodych oraz osób starszych, czy wspieranie edukacji zawodowej, opartej na współpracy pomiędzy biznesem a instytucjami na rynku pracy. Unijne środki trafią też na walkę z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, na poprawę skuteczności administracji publicznej, a także sytuacji w dziedzinie ochrony zdrowia.

Środki z funduszu rozwoju obszarów wiejskich (ok. 8,5 mld euro) mają pomóc przede wszystkim we wzmocnieniu konkurencyjności polskiego rolnictwa, ale także w bardziej zrównoważonym wykorzystaniu zasobów naturalnych.

Z wyznaczonymi w Umowie Partnerstwa celami zgadzać się muszą krajowe programy operacyjne, które powinny zostać zaakceptowane przed końcem lipca tego roku.

Z Brukseli Anna Widzyk