Jak pracodawcy złożą się na pomostówki

Od przyszłego roku pracodawcy zatrudniający w szczególnych warunkach lub charakterze zaczną odprowadzać na Fundusz Emerytur Pomostowych składki w wysokości 1,5 proc. podstawy wymiaru.

Taki obowiązek nakłada na płatników ustawa z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (DzU nr 237, poz. 1656). Składka ta, zgodnie z art. 35 ust. 1, powinna być opłacana za pracownika, który urodził się po 31 grudnia 1948 r. i wykonuje prace w szczególnych warunkach lub charakterze, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 3.

Czytelnicy mają wątpliwości, za kogo będą musieli je odprowadzać.
_ Docierają do nas sprzeczne informacje. Z wyjaśnień Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego przesłanych nam w kwietniu przez Ministerstwo Pracy wynika, że mamy je płacić tylko za osoby, które mogą nabyć prawo do emerytury pomostowej. Z prasy wynikało co innego _- napisała do “Rz” Mariola R.

Wątpliwości dotyczą także tego, czy trzeba je będzie płacić za wszystkich zatrudnionych czy tylko tych na cały etat. Tę niepewność wywołują art. 3 ust. 4 i 5, z których wynika, że za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub charakterze uważa się wykonujących je w pełnym wymiarze czasu pracy.

O stanowisko poprosiliśmy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Z odpowiedzi wynika, że składki trzeba będzie płacić za każdego zatrudnianego w szczególnych warunkach lub charakterze - bez względu na to, czy ma szansę na pomostówkę czy nie. Nie ma też znaczenia, czy ktoś pracuje na cały etat, czy tylko na jego część. I trudno się takiej wykładni dziwić. W przeciwnym razie istniałaby zachęta, aby zatrudniać pracujących w szczególnych warunkach np. na 19/20 etatu i składek na FEP nie płacić w ogóle.

Szkopuł jednak w tym, jak w ustawie sformułowano obowiązki pracodawcy (por. art. 4 pkt 6 i art. 35 ust. 1 pkt 2).

_ Z definicji pracy w szczególnych warunkach lub charakterze wynika, że ma być ona wykonywana w pełnym wymiarze. To jest niezbędne do nabycia prawa do emerytury pomostowej. Trudno inaczej kwalifikować tę samą pracę na potrzeby składek, a inaczej samego świadczenia _- twierdzi Wiesława Taranowska, wiceprzewodnicząca OPZZ. Zwraca także uwagę, że jeśli zostanie przyjęty pakiet antykryzysowy, to wprowadzenie takich rozwiązań jak ruchomy czas pracy, okresowe jego skrócenie może spowodować, że zatrudnieni w szczególnych warunkach lub charakterze będą mieć problem z uzyskaniem pomostówki.

Wygląda na to, że na dokładne informacje dotyczące rozliczania składek pracodawcom przyjdzie jeszcze poczekać.
_ Szczegółowe wyjaśnienia trybu i zasad opłacania tych składek zostaną zamieszczone na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych www.zus.pl przed 1 stycznia 2010 r. _- poinformował Przemysław Przybylski, rzecznik prasowy ZUS.

Pracodawcy, którzy sporządzają wykazy prac wykonywanych w szczególnych warunkach i charakterze oraz ewidencję osób przy nich zatrudnionych, mogą przy tym skorzystać z poradnika przygotowanego przez CIOP-PIB i MPiPS, dostępnego na stronach internetowych obu tych instytucji.

_ Ustawa o emeryturach pomostowych nie jest łatwa. Obawiamy się, że pracodawcy będą unikać takiego kwalifikowania stanowisk _- mówi Taranowska.

Ministerstwo przygotowało też projekty nowelizacji rozporządzeń, które trzeba zmienić, aby uwzględniły nowe obowiązki (pisaliśmy o tym 10 i 15 czerwca).

Obowiązek opłacania składek na FEP dotyczy wszystkich pracowników wykonujących prace (bez względu na wymiar czasu pracy) w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze, a nie tylko osób, które mogą nabyć prawo do emerytury pomostowej.

Będzie więc również dotyczył pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, którzy przed 1 stycznia 1999 r. nie wykonywali takiej pracy (bądź pracy w szczególnych warunkach lub charakterze, w rozumieniu przepisów art. 32 i 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Magdalena Januszewska
Rzeczpospolita