Kluczowe inwestycje w regionach - Kontrakty Terytorialne na rządzie

Kontrakty Terytorialne to umowy zawierane pomiędzy rządem a samorządami województw dotyczące finansowania kluczowych inwestycji w regionach w latach 2014-2020. Na ich realizację będą trafiać pieniądze unijne oraz środki krajowe.

Kontrakty zawierają kluczowe przedsięwzięcia dla danego województwa oraz sposoby ich realizacji. "Nie chodzi w nich tylko o wskazanie (...) inwestycji, które województwo chciałoby zrealizować, ale o rzetelne rozpoznanie potrzeb rozwojowych i zestawienie ich z priorytetami krajowymi" - tłumaczy wiceminister infrastruktury i rozwoju Paweł Orłowski.

We wtorek rząd ma się zająć projektami dotyczącymi Kontraktów Terytorialnych dla 14 województw (lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, pomorskie, podkarpackie, wielkopolskie, dolnośląskie, kujawsko-pomorskie, lubelskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie, zachodniopomorskie). Kontrakty dla województw podlaskiego i śląskiego rząd zatwierdził już wcześniej.

Ponad 56 mld zł to orientacyjna wartość projektów proponowanych do Kontraktu Terytorialnego przez województwo mazowieckie. Zgłoszone inwestycje to m.in. budowa 11 stacji metra za ok. 8 mld zł, obwodnicy śródmiejskiej za blisko 1 mld zł czy nowych odcinków sieci tramwajowych. Choć do końca jeszcze nie wiadomo, które projekty znajdą finansowanie w ramach kontraktu, to z pewnością sztandarowym będzie budowa stacji metra.

Około 30 mld zł na lata 2014-2020 przypadnie województwu pomorskiemu - poinformował dyrektor departamentu rozwoju regionalnego Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego Radomir Matczak. Kontrakt przewiduje inwestycje głównie w infrastrukturę transportową, energetykę, transport zbiorowy w aglomeracji trójmiejskiej i poprawę infrastruktury portowej w Gdańsku i w Gdyni. Planowana jest też budowa Muzeum II Wojny Światowej.

Inwestycje o szacunkowej wartości ponad 26 mld zł zgłosił do kontraktu samorząd województwa lubelskiego. Największe są związane z budową i modernizacją ważnych szlaków drogowych i kolejowych - poinformował marszałek województwa lubelskiego Sławomir Sosnowski. Kontrakt przewiduje m.in. budowę kolejnego fragmentu drogi ekspresowej S17 od Żyrzyna do Zakrętu pod Warszawą, dokończenie obwodnicy Puław od mostu na Wiśle do węzła w Żyrzynie oraz budowę drogi S19 z Lublina w stronę Kraśnika. Główne inwestycje kolejowe to modernizacja linii E7 Warszawa-Lublin oraz E20 Warszawa-Terespol.

Około sto projektów na kwotę 25 mld zł uwzględnia z kolei kontrakt woj. kujawsko-pomorskiego. Najważniejsze z nich to m.in. budowa i modernizacja przebiegających przez region dróg ekspresowych S5 i S10 oraz drogi krajowej nr 15.

Samorząd województwa dolnośląskiego zgłosił ok. 50 projektów. Po negocjacjach z rządem najpewniej zostanie zrealizowanych ponad 20 na sumę ok. 25 mld zł - poinformował PAP marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski. Wśród nich są: budowa dróg ekspresowych S3 (Sulechów - Legnica, Legnica - Bolków) i S5 (Korzeńsko - Wrocław) i obwodnicy Kłodzka. Będą też inwestycje poprawiające żeglowność Odry i modernizujące linie kolejowe i energetyczne.

24 mld zł wynosi łączna wartość projektów inwestycyjnych, które znalazły się na liście podstawowej Kontraktu Terytorialnego dla województwa małopolskiego. Kolejne przedsięwzięcia za 9,5 mld znalazły się na liście rezerwowej.

Ponad 90 inwestycji wartych ok. 37 mld zł zaproponowano w kontrakcie woj. podkarpackiego. Na etapie negocjacji uwzględniono 69 projektów, z czego 22 ma być jeszcze negocjowanych. Ostatecznie do regionu ma trafić prawie 22 mld zł. Wśród projektów znalazły się m.in. Aglomeracyjna Kolej Podmiejska wraz z budową linii kolejowej do lotniska w Jasionce, budowa północnej obwodnicy Rzeszowa od ul. Załęskiej do Krakowskiej, Centrum Badawczo-Rozwojowe Odnawialnych Źródeł Energii Politechniki Rzeszowskiej, elektryfikacja linii kolejowej Rzeszów-Ocice oraz Podkarpackie Centrum Lekkoatletyczne.

Inwestycje drogowe, kolejowe, wsparcie służby zdrowia, rewitalizacja centrum Łodzi, poprawa jakości badań oraz wzmocnienie współpracy sektora nauki i gospodarki - to najważniejsze inwestycje, na które dofinansowanie unijne chce pozyskać samorząd woj. łódzkiego. Przedstawiciele samorządu nie podają na razie ani liczby projektów, które mają znaleźć się w kontrakcie, ani wielkości dofinansowania UE, które mogą one otrzymać. We wrześniu - jeszcze przed rozpoczęciem negocjacji z rządem - na liście samorządowych propozycji inwestycji znajdowały się 84 projekty najbardziej istotne dla rozwoju Łódzkiego. Wartość unijnego dofinansowania miała przekraczać 27,5 mld zł. Władze regionu liczyły wówczas, że uda się wpisać do Kontraktu większość z tych przedsięwzięć i pozyskać na nie 20 mld zł.

26 przedsięwzięć wartych 17,5 mld zł ma w kontrakcie woj. zachodniopomorskie. 14 z nich to inwestycje w infrastrukturę transportową na sumę ok. 14,6 mld zł. Projekty drogowe na 6,2 mld zł to m.in. budowa drogi ekspresowej S6 na trasie Szczecin-Koszalin oraz tunelu w Świnoujściu łączącego wyspy Wolin i Uznam. 4,6 mld zł ma trafić na modernizację dwóch linii kolejowych: tzw. nadodrzanki na trasie Szczecin-Wrocław oraz linii Szczecin-Poznań. 3,4 mld zł pójdzie na inwestycje związane z gospodarką morską, w tym modernizacja toru wodnego ze Szczecina do Świnoujścia.

Ponad 30 przedsięwzięć znalazło się w kontrakcie woj. lubuskiego. Rzecznik jego zarządu Michał Iwanowski szacuje, że w ciągu siedmiu lat z unijnych pieniędzy do regionu trafi 12 mld zł. Zdaniem marszałek woj. lubuskiego Elżbiety Polak władzom województwa udało się wynegocjować więcej, niż chciały. "Pewne jest dokończenie przebudowy drogi ekspresowej S3, wszystkie inwestycje kolejowe oraz wodne. W dokumencie znajdzie się też budowa radioterapii w Gorzowie, na której bardzo nam zależy" - przyznała.

Z funduszy unijnych na lata 2014-2020 woj. warmińsko-mazurskie chce finansować głównie budowę dróg. W ocenie władz połączenie komunikacyjne tego obszaru z resztą kraju wciąż nie jest wystarczające. Wśród projektów są m.in. budowa trasy nr 7 Warszawa-Gdańsk na terenie województwa, trasy S-51 na odcinku z Olsztyna do Olsztynka, budowa via Baltica na terenie Mazur oraz dwie obwodnice: Nowego Miasta Lubawskiego i Olsztyna. Nie zbraknie też projektów kolejowych.

W Kontrakcie Terytorialnym dla województwa świętokrzyskiego na liście podstawowej znalazło się 15 projektów - łączny koszt ich realizacji szacuje się na 4,2 mld zł - poinformował PAP Kazimierz Kotowski z zarządu województwa. Z inwestycji drogowych (mają kosztować w sumie miliard zł) są to m. in.: budowa drogi ekspresowej S-7 na odcinku Skarżysko-Kamienna - Radom i od Jędrzejowa do granicy z woj. małopolskim oraz budowa obwodnicy Opatowa w ciągu drogi S-74. Remontowane mają być także linie kolejowe nr 8 i 25. Z kolei nowe szpitalne oddziały ratunkowe mają powstać w Busku-Zdroju i Kielcach.