MEN: umiejętności dziesięciolatków - badania PIRLS i TIMSS (komunikat)

11.12. Warszawa - MEN informuje:

Dzisiaj, 11 grudnia 2012 r., zostały opublikowane wyniki międzynarodowych badań PIRLS i TIMSS, realizowanych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (IEA), mierzących kompetencje młodszych uczniów szkół podstawowych. Obok prowadzonego przez OECD badania PISA, które dotyczy 15-latków, badania PIRLS i TIMSS stanowią główne źródło międzynarodowych porównań umiejętności uczniów.

Najważniejsze wyniki badań

- Badanie PIRLS 2011 pokazuje, że jakość edukacji polskich trzecioklasistów w zakresie czytania poprawia się. W porównaniu z poprzednią edycją badania z 2006 roku, wynik naszych uczniów w rozumieniu pisanego tekstu poprawił się o sześć punktów. Obecnie Polska plasuje się istotnie powyżej średniej międzynarodowej. Ogólna poprawa osiągnięć trzecioklasistów to przede wszystkim skutek zmniejszenia się odsetka uczniów, którzy osiągnęli słabe wyniki. Równocześnie zmniejszyła się luka pomiędzy średnimi osiągnięciami chłopców i dziewcząt.

- W badaniu TIMSS Polska uczestniczyła po raz pierwszy. W zakresie przyrody, polscy uczniowie uzyskali wynik bliski średniej międzynarodowej; w badaniu umiejętności matematycznych polscy uczniowie uzyskali nieco słabszy wynik, mieszczący się poniżej średniej międzynarodowej. Jednak warto podkreślić, że nasi uczniowie lepiej wypadli w zadaniach matematycznych wymagających podejścia problemowego niż w zadaniach typowych.

- Polscy uczniowie czują się bezpiecznie w szkole

Opinie uczniów na temat ich poczucia bezpieczeństwa w szkole dają Polsce 7-9 miejsce (razem z Chorwacją i Finlandią) wśród 50 krajów. Większość naszych uczniów uważa, że prawie nigdy nie spotkali się z: przypadkami przezywania, naśmiewania się, wykluczania ze wspólnych gier, rozpowiadania kłamstw, kradzieży, rękoczynów, bójek, zmuszania do niechcianych zachowań.

Wnioski wypływające z badań dla polskiej polityki edukacyjnej

- Należy nadal upowszechniać edukację przedszkolną

Prezentowane badania potwierdziły w skali międzynarodowej po raz kolejny prawidłowość, że wyższe wyniki osiągają ci uczniowie, którzy mają za sobą dłuższą edukację przedszkolną.

W Polsce mniejsze szanse na uczęszczanie do przedszkoli mają dzieci mieszkające poza dużymi miastami lub z rodzin o mniejszych dochodach. Aby upowszechnić wychowanie przedszkolne przygotowano założenia tzw. ustawy przedszkolnej, dzięki której samorządy uzyskają z budżetu państwa dodatkowe środki na rozwój edukacji przedszkolnej. Zmniejszenie opłat rodziców oraz wprowadzanie prawa dziecka 4-letniego, a następnie 3-letniego do wychowania przedszkolnego umożliwi każdemu dziecku udział w edukacji przedszkolnej.

- Wyniki badań potwierdzają słuszność decyzji o obniżeniu wieku obowiązku szkolnego

Lepsze wyniki w zakresie umiejętności matematycznych i przyrodniczych osiągają uczniowie 10-letni w tych krajach, w których edukacja w szkole rozpoczyna się w wieku sześciu lat, a zatem badane dzieci mają za sobą ciągłą czteroletnią edukację w szkole. Polscy uczniowie mieli za sobą tylko 3 lata edukacji szkolnej. Zaważyło to na ocenie umiejętności matematycznych i przyrodniczych, ponieważ wiele badanych zagadnień pojawia się dopiero w nauczaniu przedmiotowym w klasie IV.

Uwarunkowania mające wpływ na wyniki i wnioski dla polityki edukacyjnej państwa

- Czas nauki w szkole badanych uczniów był różny i zależał od wieku rozpoczynania obowiązkowej edukacji

Badania PIRLS i TIMSS obejmują uczniów w wieku około 10 lat, którzy zwykle mają za sobą czteroletni okres obowiązkowej nauki szkolnej (w większości badanych krajów obowiązkiem szkolnym objęte były już dzieci sześcioletnie i młodsze). W Polsce badane dzieci kończyły trzecią klasę, mające za sobą jedynie trzy lata systematycznej nauki w szkole. Wiele badanych zagadnień - zwłaszcza z zakresu edukacji matematycznej i przyrodniczej - wprowadzanych jest w szkole po okresie nauczania wczesnoszkolnego, w Polsce od klasy czwartej.

- W Polsce badanie objęło uczniów sprzed reformy, uczących się według starej podstawy programowej

Polscy uczniowie uczestniczący w badaniach PIRLS i TIMSS uczyli się według starej podstawy programowej. Badanie pokazuje osiągnięcia uczniów przed wprowadzeniem reformy programowej i będzie stanowić dobry punkt odniesienia dla oceny efektów wprowadzonych zmian.

- Uczestnictwo w kolejnych edycjach badania PIRLS i TIMSS pozwoli na porównanie umiejętności uczniów przed i po reformie (podobnie jak miało to miejsce w badaniach PISA w latach 2000-2003).

Kolejne edycje badania PIRLS i TIMSS pokażą, jak zmienią się umiejętności trzecioklasistów po obniżeniu wieku obowiązku szkolnego. Badani w kolejnej edycji dziesięciolatkowie będą mieć już za sobą cztery lata kształcenia według założeń nowej podstawy programowej.

O badaniu PIRLS i TIMSS

- Badano uczniów z 69 krajów; oba badania przeprowadziło 39 krajów.

- W Polsce pomiarem objęto próbkę losową uczniów z 257 oddziałów klasy trzeciej 150 szkół podstawowych.

- TIMSS to badanie kompetencji w dziedzinie matematyki i nauk przyrodniczych.

- PIRLS to badanie umiejętności czytania ze zrozumieniem na pierwszym etapie edukacji szkolnej.

- Badania zostały przeprowadzone przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Mierzenia Osiągnięć Szkolnych (International Association for the Evaluation of Educational Achievements - IEA, www.iea.nl)

IEA przez ponad 50 lat swojej działalności, dzięki zaangażowaniu wybitnych ekspertów i wiodących ośrodków naukowych zajmujących się pomiarem edukacyjnym, ma uznaną pozycję organizatora i koordynatora międzynarodowych porównawczych badań edukacyjnych. Stowarzyszenie zrzesza blisko 70 krajów z całego świata, są to w większości państwa rozwinięte. Badania IEA są, obok badań PISA, ważnym międzynarodowym punktem odniesienia przy planowaniu i wprowadzaniu reform oświaty. Wyniki badania IEA przedstawiane są w formie złożonej, wieloaspektowej informacji, na którą składają się:

- wyniki średnie, rozkład wyników, wyniki w wybranych typach zadań,

- trendy (gdyż narzędzia pomiaru dają możliwość poszczególnym krajom wiarygodnych porównań wyników z kolejnych edycji),

- informacje kontekstowe: warunki pracy szkoły, przygotowanie i nastawienie nauczycieli, warunki domowe (środowiskowe) uczniów.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ aja/