MF: pozytywne rozstrzygnięcia sądów ws. oskarżeń celników
Sądy, rozpatrujące sprawy z oskarżenia osób i firm, którym funkcjonariusze Służby Celnej skonfiskowali nielegalne automaty do gier hazardowych, wydają rozstrzygnięcia pozytywne dla celników - poinformował w czwartek w Rybniku wiceminister finansów Jacek Kapica.
Tego dnia kolejne, czwarte już w skali kraju takie rozstrzygnięcie, wydał Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach. Podłożem sprawy było skonfiskowanie nielegalnego automatu w 2013 r. w Radzionkowie. Sąd umorzył postępowanie karne przeciw funkcjonariuszom o nadużycie uprawnień - z racji braku podstaw aktu oskarżenia. Poprzednie podobne orzeczenia zapadły już w Bochni, Koninie, a także w środę w Gdyni.
Wiceminister i szef Służby Celnej wyjaśnił, że organizatorzy nielegalnych gier hazardowych od niedawna zaczęli korzystać z przepisu, umożliwiającego wniesienie do prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy. Gdy prokurator dwukrotnie umarza postępowanie, strona ma prawo wnieść subsydiarny, prywatny akt oskarżenia, stawiając funkcjonariuszy przed sądem.
"Objęci tym subsydiarnym czy prywatnym aktem oskarżenia byli zarówno, realizujący te zadania, celnicy, naczelnik urzędu celnego w Rybniku i ja, jako szef Służby Celnej" - wskazał Kapica.
Sprawy dotyczą konfiskaty urządzeń, na których grano wbrew przepisom ustawy hazardowej. Ta uchwalona w 2009 r. i obowiązująca od początku 2010 r. ustawa zezwala na urządzanie gier hazardowych tylko w legalnie działających, podlegających kontroli miejscach (kasyna, legalne salony gier).
Po zmianie prawa stopniowo wygasały wcześniejsze zezwolenia i, co za tym idzie, część organizatorów gier automaty wycofała (ostatnie zezwolenie wygaśnie 17 grudnia br.). Pozostałych intensywnie kontrolują celnicy. Kontrole polegają na tzw. grze kontrolnej - celnicy sami weryfikują, czy na poszczególnych urządzeniach odbywają się gry hazardowe.
W 2009 r. liczbę automatów w Polsce określano na 53 tys.; w latach 2010-2015 skonfiskowano 42,5 tys. takich urządzeń. W magazynie Służby Celnej w Rybniku znajduje się 3,2 tys. skonfiskowanych automatów.
Wiceminister finansów mówił w czwartek m.in. o reakcjach, z jakimi wobec kontroli zaczęli spotykać się celnicy. To reakcje fizyczne (uszkodzenia samochodów służbowych), psychologiczne (wyzwiska, groźby karalne, wytaczane im sprawy karne) czy medialne, "mające zaciemnić obraz, kto jest po dobrej, a kto po złej stronie".
Wobec rosnącej liczby konfiskat podobnych urządzeń w mediach zaczęły pojawiać się m.in. sygnały, jakoby obowiązująca ustawa o grach hazardowych była niezgodna z przepisami prawa, a celnicy, zatrzymując urządzenia do gier hazardowych, mieli naruszać prawo. Jednak 12 marca br. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że ustawa hazardowa jest zgodna z konstytucją. Sąd Najwyższy w pięciu na siedem ostatnio wydanych wyroków potwierdził obowiązek stosowania przez funkcjonariuszy Służby Celnej ustawy o grach hazardowych.
Celnicy starają się więc nadal eliminować nielegalne automaty z rynku, także w przypadkach, gdy po wcześniejszej konfiskacie pojawiają się one w tych samych miejscach (zwykle lokal znika dopiero po trzeciej kontroli i konfiskacie kilkunastu urządzeń). Zdarzają się przypadki utrudniania kontroli, np. zdalne nagłe wyłączanie zasilania, uniemożliwiające przeprowadzenie gry kontrolnej, albo wręcz zalewanie podstaw automatów betonem. Coraz więcej lokali z nielegalnymi automatami uniemożliwia wejście do nich osobom postronnym, "z ulicy".
Kapica przypomniał, że udostępnianie miejsca na takie urządzenia jest traktowane jako pomocnictwo w nielegalnym urządzaniu gier. "Coraz częściej zapadają wyroki, zasądzające kary od organizatorów gier hazardowych" - podkreślił. "Wczoraj w Żorach zapadł wyrok, zasądzający karę 15 tys. zł dla właściciela firmy, organizującej takie gry" - podał wiceminister. Niezależnie od grzywien zasądzanych przez sądy, dotąd 130 mln zł kar w takich sprawach nałożyli celnicy.
Służba Celna stara się też przypominać, że gry na automatach oraz gry hazardowe w internecie bardzo silnie uzależniają. Sprawa staje się problemem społecznym. Rozwój rynku (w 2009 r. był on szacowany na 11 mld zł) i wzrastające w społeczeństwie wydatki na gry hazardowe, przekuwają się na rosnącą liczbę uzależnionych, co z kolei przekłada się na problemy finansowe, rozpad więzi społecznych, w tym rodzinnych czy powstawanie powiązań ze środowiskami przestępczymi. Te wykorzystują często hazard do oszustw finansowych czy prania brudnych pieniędzy.
Według danych MF średni miesięczny zysk z nielegalnego automatu to ok. 5 tys. zł.