15.06. Warszawa - MG informuje:
Prace nad Konkluzjami Rady TTE (energia) w sprawie Mapy Drogowej Energia 2050 (Energy Road Map 2050 - ERM2050)
Unia Europejska i Polska potrzebują tańszej energii aby poprawić konkurencyjność i tworzyć miejsca pracy w Europie. Dlatego Polska nie może zgodzić się na ustalenia dotyczące celu redukcyjnego poza 2020 r. jeśli nie zostanie osiągnięte porozumienie globalne w sprawach klimatycznych (w szczególności przez główne rozwinięte gospodarczo kraje) oraz nie zostaną wdrożone na skalę przemysłową technologie obniżające emisje.
Ze względu na to, iż projekt Konkluzji przedłożony przez Prezydencję Danii nie uwzględniał należycie powyższego podejścia, Polska nie była w stanie zaakceptować tekstu Konkluzji.
Komisja Europejska opublikowała 15 grudnia 2011 r. Komunikat - Plan działań w zakresie energii do roku 2050 (Mapa drogowa energia 2050 - ERM2050) wraz z załącznikiem przedstawiającym ocenę wpływu proponowanych rozwiązań w skali całej Unii Europejskiej. Był on podstawą dla prezydencji duńskiej do przygotowania projektu Konkluzji Rady UE tak, aby mógł zostać przyjęty przez ministrów ds. energii UE 15 czerwca br. w Luksemburgu.
Polska brała aktywny udział w dyskusji na temat ostatecznego kształtu Konkluzji, zgłaszając wiele postulatów i propozycji konkretnych sformułowań.
Polska wierzy, że Unia Europejska potrzebuje pogłębionej debaty na temat długookresowej polityki energetycznej, opartej na zrównoważonym podejściu i synergii między trzema celami polityki energetycznej - konkurencyjności, bezpieczeństwie dostaw i zrównoważonym rozwoju. Dlatego też popieraliśmy w Konkluzjach wiele ważnych zapisów odnoszących się do trzech kluczowych elementów długookresowej strategii energetycznej - do rozwoju infrastruktury energetycznej, zwiększania efektywności energetycznej i oszczędności energii oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii. Takie podejście znalazło pełny wyraz m. in. w zaangażowaniu Polski w prace nad dyrektywą w sprawie efektywności energetycznej - popieraliśmy wypracowanie ambitnych zapisów i szybkie znalezienie kompromisu między Radą UE i Parlamentem Europejskim. Polska uważa, że efektywność energetyczna jest kręgosłupem długookresowej polityki energetycznoklimatycznej, przyczyniając się w sposób istotny do redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób najbardziej
efektywny kosztowo. Polska popiera także szybkie przyjęcie ambitnego rozporządzenia w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskich sieci energetycznych, co pozwoli na wzmocnienie wewnętrznego rynku energii i zintegrowanie odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym Unii Europejskiej.
Polska z zadowoleniem przyjęła w projekcie Konkluzji m. in. zapisy potwierdzające, iż każde państwo członkowskie ma prawo kształtować swój miks energetyczny, a zasoby źródeł energii państw członkowskich UE przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.
Polska nie była jednakże w stanie przyjąć projektu Konkluzji ERM2050 przedłożonych na posiedzenie Rady ds. energii 15 czerwca, gdyż znajdowały się tam zapisy mogące wpłynąć niekorzystnie na długookresowy rozwój gospodarki Polski. W szczególności dotyczy to następujących kwestii:
- Konkluzje ministrów ds. energii powinny dotyczyć długoterminowej polityki energetycznej i jej priorytetów (w szczególności długookresowy rozwój infrastruktury, podnoszenie efektywności energetycznej, rozwój odnawialnych źródeł energii). W obecnym tekście jest jednakże wiele kwestii będących w kompetencji ministrów ds. środowiska i Rady UE ds. środowiska;
- zawarto w tekście odniesienia do "unijnego celu dekarbonizacyjnego" (the EU's decarbonisation objective) w takim kontekście, który może dać asumpt do przypuszczenia, że państwa członkowskie przyjmują bezwarunkowo cel dekarbonizacyjny (bez konieczności podjęcia porównywalnych zobowiązań przez państwa trzecie);
- zbyt słabe jest przywołanie kontekstu globalnego i konieczności powiązania redukcyjnych zobowiązań Unii Europejskiej z porównywalnymi zobowiązaniami krajów trzecich;
- odniesienie do carbon pricing - robust and adequate może być rozumiane jako przyzwolenie/zachęta dla Komisji Europejskiej do podjęcia działań zmierzających do sztucznego podnoszenia/manipulowania ceną uprawnień do emisji CO2;
- Polska nie podziela szeregu odniesień w Konkluzjach do ocen i propozycji zawartych w Komunikacie w sprawie energetycznej mapy drogowej.
Najistotniejsze elementy podnoszone przez Polskę:
- Wszystkie scenariusze proponowane w Komunikacie ERM2050 są oparte na niepewnych założeniach, na które wskazuje sama Komisja Europejska - niepewność dotyczy m.in. tempa wzrostu gospodarczego, zakresu globalnych starań w zakresie łagodzenia skutków zmiany klimatu, rozwoju sytuacji geopolitycznej, poziomu światowych cen energii, dynamiki rynków, rozwoju technologii w przyszłości, dostępności zasobów naturalnych, zmian społecznych i postrzegania kwestii związanych z energią przez społeczeństwo. Nie ma zatem uzasadnienia działanie w obrębie jedynie proponowanych opcji no-regrets, ponieważ są one obarczone zbyt dużym ryzykiem błędu. Konsekwentnie nie ma także uzasadnienie podejmowanie jakichkolwiek daleko idących wiążących zobowiązań w zakresie realizacji takich scenariuszy;
- Szczególnie w czasie kryzysu gospodarczego należy w bardzo ostrożny sposób podejmować kolejne zobowiązania obciążające - w sposób zróżnicowany - gospodarki państw członkowskich;
- O wyborze scenariusza dojścia do zakładanych celów powinien decydować rachunek ekonomiczny podejmowanych działań, co pozwoli wybrać scenariusz najbardziej optymalny kosztowo a tym samym pozwalający na zachowanie konkurencyjności gospodarki unijnej jako całości i poszczególnych państw członkowskich;
- Budowanie ram polityki post-2020 ("developing a post-2020 policy framework") musi uwzględniać kontekst globalny. Komunikat KE odnosi się co prawda do tego kontekstu, stwierdzając, iż powodzenie wszystkich scenariuszy zależy od podpisania globalnego porozumienia w sprawie klimatu, niemniej brak jest przedstawienia alternatywy w sytuacji, kiedy odpowiednie porozumienie nie zostanie osiągnięte. Dla osiągnięcia zamierzonych celów klimatycznych w wymiarze ogólnoświatowym, konieczne jest osiągnięcie globalnego porozumienia klimatycznego oraz pełnego udziału najważniejszych partnerów spoza UE. Dlatego też Polska nie widzi podstaw do podwyższenia celu redukcji emisji UE do 2020, jak również do określenia nowych celów redukcji na lata po 2020, do czasu zawarcia globalnego porozumienia w sprawie redukcji gazów cieplarnianych w ramach UNFCCC. W ramach wielostronnej umowy międzynarodowej, pozostałe kraje rozwinięte i kraje rozwijające się należące do grupy głównych gospodarek, powinny podjąć prawnie wiążące,
porównywalne do UE zobowiązania co do redukcji emisji;
- Przedstawienie oceny skutków (Impact Assesment) do Komunikatu ERM2050 jedynie na poziomie całej UE (tak, jak to uczyniła KE) nie daje rzeczywistego obrazu skali koniecznych zmian oraz ich kosztów dla poszczególnych państw. Dlatego też nieodzowne jest uzupełnienie i przestawienie przez KE oceny wpływu proponowanych scenariuszy na poszczególne państwa członkowskie;
- Nie należy przyjmować rozwiązań, które w rezultacie uniemożliwiłyby państwom członkowskim realizację ich traktatowego prawa do swobodnego kształtowania własnego energy mix;
- Efektywność energetyczna powinna być (i będzie) kluczowa dla osiągnięcia celów polityki energetycznej i klimatycznej UE. Dlatego też Polska opowiada się za jak najszybszym przyjęciem ambitnej Dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej;
- Dla zachowania synergii pomiędzy trzema filarami polityki energetycznej UE niezwykle istotne jest systematyczne zmniejszanie uzależnienia od zewnętrznych dostaw nośników energii i oparcie w jak największym stopniu bezpieczeństwa energetycznego na jak najbardziej efektywnym wykorzystaniu surowców energetycznych, których zasoby są ulokowane na terytorium UE.
- Komunikat, wbrew założeniom KE, nie jest neutralny pod względem technologicznym; przyjęte rozwiązania w znaczny sposób obciążają produkcję energii z paliw kopalnych, przy jednoczesnym istotnym wsparciu dla OZE, a ERM2050 przewiduje dalsze pogłębianie się tego procesu. Jednocześnie w odniesieniu do paliw kopalnych kluczowe znaczenie przypisuje się technologii CCS, która nadal pozostaje w fazie pilotażowej i perspektywy jej komercjalizacji są niepewne;
- Poparcie dla podejścia KE, które wskazuje na potrzebę dokończenia budowy wspólnego rynku energii, w tym likwidację wysp energetycznych", efektywnie działającego i z należycie rozbudowanym systemem sieci energetycznych;
- Wskazane jest podjęcie działań zmierzających do wspierania rozwoju tych technologii, w których państwa członkowskie maja największy potencjał, doświadczenie, a także warunki i bazę surowcową; dalsza redukcja emisji gazów cieplarnianych oraz konkurencyjność nowych technologii będą możliwe dzięki dużej aktywności w obszarze badań naukowych oraz działaniach na rzecz wdrożenia wyników tych badań do praktycznego zastosowania.
UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść. (PAP)
kom/ stav/