Naukowcy mogą pomóc regionom w szukaniu nisz technologicznych
Motorem rozwoju regionów mogą być nisze technologiczne - innowacyjne technologie, na które jest zapotrzebowanie, a które nie są jeszcze rozwijane przez wielkie korporacje - wskazują naukowcy, podpowiadając, gdzie i jakimi metodami szukać takich nisz.
- Najważniejszy jest wybór właściwej technologii. Jednak trudno analizować tysiące patentów. Dlatego szukałem narzędzia, które pomoże je zobrazować. Tak powstała metoda tworzenia map technologii - tłumaczy prof. Andrzej Pawlak, wykładowca amerykańskiego Lawrence Technological University Southfield.
Z doświadczeń profesora chce skorzystać m.in. katowicki Park Naukowo-Technologiczny Euro-Centrum, który propaguje metodę poszukiwania nisz technologicznych w regionalnych środowiskach. Skuteczne znalezienie takiej niszy może stać się postawą rozwoju uczelni, firm, a w perspektywie całego regionu.
Pracujący w USA prof. Pawlak, absolwent Politechniki Poznańskiej, jest autorem ponad 100 patentów (większość dla koncernu General Motors) i 50 prac naukowych. Przygotowane przez niego w USA rankingi technologii przyczyniły się do wzrostu zysków amerykańskich firm.
Drogę do znalezienia niszy technologicznej - według prof. Pawlaka - są mapy technologii. Aby powstały, najpierw potrzebne są wirtualne mapy wiedzy i zasobów, gromadzące najważniejsze informacje o potencjalne danych regionów.
Mapa wiedzy to informacje naukowo-badawcze, oparte na publikacjach naukowych i patentach uczelni oraz instytutów. Mapa zasobów, tworzona na podstawie raportów i opracowań gospodarczych, to informacje o atutach regionu, m.in. zasobach surowców naturalnych, know-how, kulturze technicznej, predyspozycjach gospodarczych i potencjale ekonomicznym.
Nałożenie na siebie map wiedzy i zasobów daje mapę technologii, przedstawiającą kluczowe węzły technologii - obszary tematyczne o największej ilości prac naukowych i największym potencjale rozwoju. Kolejnym krokiem może być powołanie w regionach strategicznych klastrów technologii, gdzie wybrane technologie będą rozwijane i komercjalizowane.
Mapy technologii można sporządzić w różnej skali - zarówno np. dla uczelni, szukającej priorytetowych kierunków swoich badań, jak i dla całego regionu, określającego kierunki swego rozwoju.
Jako pierwsze powstały mapy wiedzy Politechniki Śląskiej oraz Małopolski. Prof. Pawlak deklaruje, że jest w stanie przygotować mapy pozostałych regionów Polski, które złożą się na jedną, nietypową mapę kraju. Warunkiem jest współpraca polskich uczelni, które muszą przygotować dane do takiej mapy.
Prezes Stowarzyszenia Krajowego Forum Parków Przemysłowych i Parków Technologicznych, Roman Trzaskalik, ocenia, że inicjowanie takich przedsięwzięć jest również zadaniem parków. - W Małopolsce inicjatorem tworzenia mapy był Krakowski Park Technologiczny. Myślę, że to dobry przykład oraz że pozostałe parki będą czerpały z tego doświadczenia - mówił Trzaskalik.
Pomysłodawcy map technologii przekonują, że mogą one mieć bardzo praktyczne znaczenie, szczególnie dla inwestorów zagranicznych. Dla nich ważne jest obiektywne narzędzie, pomocne w ocenie polskiego potencjału. Odpowiednio dobrane regionalne nisze technologiczne mogą pomóc w konkurowaniu z zaawansowanymi technologicznie ośrodkami na świecie.
