Nowelizacja VAT do dopracowania
Od 2011 r. nie tylko będą wyższe stawki, ale także trudniej będzie je znaleźć. Firmy mogą mieć przez to kłopoty.
Od 2011 r. nie tylko będą wyższe stawki, ale także trudniej będzie je znaleźć. Firmy mogą mieć przez to kłopoty.
Dlatego, zdaniem ekspertów, niektóre propozycje znajdujące się w projekcie nowelizacji ustawy o VAT autorstwa Ministerstwa Finansów należałoby doprecyzować, a z niektórych nawet zrezygnować.
Gdzie szukać stawek
Ustawa po zmianach może się okazać nieczytelna i wprowadzać w błąd przedsiębiorców co do wysokości stawek.
- Zastosowana technika legislacyjna powoduje, że podatnik, który weźmie do ręki zaktualizowany na 1 stycznia 2011 r. tekst ustawy o VAT, nie znajdzie większości obowiązujących stawek. Znaczna ich część ukryta jest bowiem w przepisach przejściowych do nowelizacji. To z nich można się dowiedzieć, że podstawowa stawka wynosi 23 proc., a obniżona 8 proc. Tu został podwyższony z 6,5 do 7 proc. zwrot VAT dla rolników ryczałtowych. Również z przepisów przejściowych projektu wynika, że stawka VAT dla taksówkarzy rozliczających się ryczałtem będzie wynosić 4 proc. Co prawda wszystkie te stawki mają obowiązywać do końca 2013 r., ale mimo to można było w tekście samej ustawy o VAT wprowadzić przepisy obowiązujące tylko czasowo - uważa Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w kancelarii KNDP.
Jego zdaniem osoba czytająca aktualny tekst ustawy o VAT powinna bowiem znaleźć tam obowiązujące stawki, a nie te, które będą właściwe za trzy lata.
Wątpliwości budzą też niektóre nowe wymagania obciążające przedsiębiorców. - Firmy dokonujące importu powinny zwrócić uwagę na dodatkowe wymagania, które będą na nie nałożone w art. 33a ust. 6 ustawy o VAT. Jeśli korzystają one z możliwości rozliczenia podatku należnego i naliczonego w tym samym miesiącu, to będą musiały przedstawić urzędowi celnemu nie tylko deklarację, w której rozliczono te transakcje, ale także potwierdzenie zapłaty wynikającego z niej podatku. To niepotrzebna komplikacja - mówi Jerzy Martini, partner w kancelarii Baker & McKenzie.
Co jeszcze poprawić
Andrzej Nikończyk podkreśla, że dla podatników bardzo istotne jest, aby precyzyjne były przepisy przejściowe dotyczące stawek. Tymczasem ustawodawca ograniczył się do jednej regulacji.
W art. 6 projektu ustalił, że do usług wykonanych przed dniem wejścia w życie nowelizacji, co do których obowiązek podatkowy powstanie po dniu rozpoczęcia jej obowiązywania, będą miały zastosowanie stawki z 2010 r. Dobrze byłoby doprecyzować np., że niższe stawki będą dotyczyć także częściowego wykonania usług budowlanych, które do końca 2010 r. zostanie udokumentowane protokołem odbiorczym. Co prawda przy odrobinie dobrej woli można to wyinterpretować na podstawie brzmienia przepisów regulujących moment powstania obowiązku podatkowego, ale jeśli po stronie fiskusa jej zabraknie, to podatnicy narażeni będą na niepotrzebne spory z organami podatkowymi.
Nie znaczy to jednak, że przez nowe przepisy firmy czekają tylko kłopoty. Dla niektórych podmiotów przewidziano korzystne zmiany. Rolnicy ryczałtowi otrzymają wyższy zwrot VAT. Ponadto łatwiej im będzie przejść na ogólne zasady rozliczania tego podatku (wystarczy zgłoszenie rejestracyjne).
- Zagraniczne firmy, które nie prowadzą sprzedaży w Polsce, otrzymają zwrot VAT od dokonanych tu zakupów, nawet jeśli zarejestrowały się w naszym kraju jako podatnik. To istotne, bo o prawie do zwrotu powinna decydować prowadzona działalność – mówi Martini.
Ułatwienia obejmą też przedsiębiorców, którzy zawiesili działalność.
- Po wejściu projektu w życie nie będzie już wątpliwości, że nie muszą oni składać deklaracji VAT. To ważna zmiana, bo dziś zależy to od praktyki danego urzędu skarbowego. Tymczasem nawet składanie deklaracji zerowych jest kłopotliwym obowiązkiem – wyjaśnia Andrzej Nikończyk.
Przeciw wyłudzeniom
Eksperci pozytywnie oceniają też rozwiązania mające przeciwdziałać wyłudzaniu VAT. – To dobrze, że ustawodawca wprowadzi rozliczenie VAT przez nabywcę w wypadku obrotu prawami emisji. Jesteśmy bowiem jednym z ostatnich dużych państw, w których te rozwiązania jeszcze nie funkcjonują. Trzeba jednak sobie zdawać sprawę, że oszuści z pewnością znajdą inne podobne prawa i nadal będą próbować wyłudzać VAT, stosując tzw. mechanizmy karuzeli podatkowej – mówi Jerzy Martini. ∑
Konrad Piłat
| Propozycje Ministerstwa Finansów - Jakie będą najważniejsze zmiany? Jeśli nowelizacja wejdzie w życie, to: - na większość towarów i usług wzrośnie stawka VAT (podstawowa będzie wynosić 23 proc.), - przekazanie gadżetów w trakcie akcji marketingowych będzie opodatkowane, - przedsiębiorca, który zawiesił działalność, nie będzie musiał składać deklaracji VAT, - w wypadku obrotu prawami emisji gazów cieplarnianych i złomem VAT będzie rozliczał nabywca – ma to uniemożliwić wyłudzenia, częste przy tych transakcjach, - firmy, w których sprzedaż zwolniona stanowi mniej niż 2 proc. ogółu obrotu, odliczą mniej VAT z faktur zakupu. |
| --- |
