Po urlopach rodzicielskich - wolne w pełnym wymiarze
Pojawienie się dziecka dla rodziców oznacza nowe obowiązki. Natomiast dla ich pracodawców – zmiany w funkcjonowaniu firmy związane z urlopami rodzicielskimi, których mają obowiązek udzielić. W świetle obecnie obowiązujących przepisów urlopy te to jednak nie wszystko.
Wakacje się należą
Urlopy rodzicielskie: macierzyński, wychowawczy, ojcowski, są obecnie traktowane jak normalny okres pracy. Nie odbierają więc one rodzicowi-pracownikowi prawa do przysługującego mu, w wymiarze stosownym do stażu pracy, urlopu wypoczynkowego. Ponadto od 1 października 2013, zgodnie ze zmianami w przepisach, w razie rozpoczęcia urlopu wychowawczego i zakończenia go w tym samym roku kalendarzowym, wymiaru należnego pracownikowi urlopu wypoczynkowego nie obniża się.
Korzystanie z urlopu ściśle wiążącego się z urodzeniem dziecka oznacza często przynajmniej roczną absencję w pracy. Pracodawcy zauważają jednak, iż realia wyglądają inaczej. Pojawienie się dziecka i jego wychowywanie może w konsekwencji oznaczać nieobecność pracownika przy realizowaniu bieżących zadań w firmie nawet przez kilka lat. Naturalnie w okresie spędzonym na urlopie macierzyńskim i wychowawczym pracownik nie będzie brał urlopu wypoczynkowego. Do urlopu tego nie utracił jednak prawa. Może skorzystać z niego i wziąć urlop wypoczynkowy, zarówno bieżący jak i zaległy, po powrocie z rodzicielskiego.
Często zdarza się przy tym tak, iż pracownicy biorą urlop wypoczynkowy natychmiast po zakończeniu wychowawczego, aby przedłużyć możliwość stałego przebywania z dzieckiem. Umożliwia im to Kodeks pracy, który w art. 163 mówi, że urlopu udziela się pracownicy natychmiast po urlopie macierzyńskim – wystarczy, że złoży ona stosowny wniosek. Co więcej, takie samo prawo ma ojciec wychowujący dziecko, który skorzystał z urlopu macierzyńskiego.
Pracodawca może mieć w związku z tym problemy, wynikające z konieczności planowania urlopów załogi w taki sposób, by tok pracy w firmie nie został niczym zakłócony. Ułożenie planu, zgodnie z którym udzielane są urlopy w podległym mu zakładzie, pozostaje jednak w jego gestii. To pracodawca musi pilnować, by wszystko przebiegało tu bez zakłóceń. Nie może więc być zaskoczony faktem, iż pracownik po zakończeniu urlopu związanego z wychowaniem dziecka nie wróci na stanowisko, lecz złoży wniosek o „zwyczajne” wakacje.
Ani dnia krócej
Pracownicze przywileje, związane z długością urlopu wypoczynkowego branego po wychowawczym, zostały zwiększone dopiero niedawno. Od początku października ub. roku obowiązuje tożsamy z zasadami unijnymi przepis, zgodnie z którym, jeśli urlop wychowawczy został przyznany i zakończył się w tym samym roku, to urlop wypoczynkowy nie ulega skróceniu.
Poprzednio przepisy mówiły, iż obniżanie wymiaru urlopu wypoczynkowego ma następować z każdym pełnym miesiącem urlopu wychowawczego. Jeśli więc na przykład ktoś przebywał na wychowawczym przez pół roku, a zgodnie ze stażem pracy miał prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego, to urlop wychowawczy „zabierał” mu z tego połowę, czyli 10 dni.
Obecnie możliwa jest sytuacja, w której pracownik rozpocznie urlop wychowawczy w początku stycznia danego roku, zakończy go w końcu grudnia, i nadal będzie przysługiwał mu urlop w wymiarze 20 lub 26 dni (w zależności od stażu pracy).
Przy tym, jak podało MPiPS w momencie wejścia w życie nowych przepisów, nawet w przypadku wykorzystywania urlopu rodzicielskiego przez długi okres, dłuższy np. niż trzy lata, urlop wypoczynkowy nie ulegnie przedawnieniu. A urlop rodzicielski może trwać nawet dłużej niż trzy lata, choćby w przypadku opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym. Jeśli pracownik nabył przed pójściem na urlop rodzicielski prawo do 26 dni wolnego, to po powrocie będzie mógł wykorzystać je w całości.
TK, AS, WP.PL