Posłowie skompromitowali się, pisząc projekty o opcjach

Dotarliśmy do opinii Komisji Nadzoru Finansowego, Sądu Najwyższego, Narodowego Banku Polskiego, Ministerstwa Finansów oraz konstytucjonalisty na temat projektów ustaw mających pomóc firmom, które straciły na umowach opcji walutowych. Wszystkie mówią jedno - pomysły posłów łamią polskie i unijne prawo.

Nie zdążą przed wakacjami?

Wczorajsze posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, na którym rozpoczęto pierwsze czytanie projektów, zostało przerwane na kilkanaście dni po to, by posłowie przeczytali te dokumenty. _ Mam nadzieję, że po zapoznaniu się z uwagami projekty te zostaną wycofane przez autorów. Argumenty bowiem są druzgoczące _ - mówił wczoraj Zbigniew Chlebowski, szef sejmowej komisji, a zarazem szef klubu PO. To oznacza, że jeśli nawet prace nad ustawami ruszą, szanse na ich finał przed sejmowymi wakacjami są niewielkie.

KNF: posłowie bardzo się mylą

Poza niezgodnością z obowiązującym prawem, instytucje opiniujące projekty wymieniały wiele błędów wskazujących na brak merytorycznej wiedzy posłów.

Wśród wad projektu Klubu Lewicy KNF wymienia m.in. niezrozumienie, czym są instrumenty pochodne. Zdaniem posłów, składają się z opcji sprzedaży i kupna. To definicja zbyt wąska. Opcje nie mogą też mieć nominału, lecz cenę lub wartość, bo są niematerialne. Ponadto projekt dotyczy tylko opcji wystawianych przez firmy inwestycyjne, a nie np. banki. Nadzór zauważył także, że według projektu nie będzie można ogłosić bankructwa firmy, która straciła na opcjach, nawet jeżeli powód upadłości byłby inny (ten błąd zawierają też pozostałe projekty).Projekt PiS, zdaniem KNF, jest nieprecyzyjny. Odnosi się bowiem do ogólnego pojęcia siły nabywczej złotego, a nie do jego relacji wobec walut obcych.

PSL zapomniał z kolei o zagranicznych instytucjach kredytowych, które także mogły sprzedawać opcje. Projekt ludowców powielał także błędy opozycji. Uwagi co do nieznajomości przez posłów PSL terminów takich jak obrót miał też resort finansów. MF ostrzegł m.in., że po wprowadzeniu zmian unieważnieniu mogłyby ulec także takie umowy, z których firmy miały zyski.

NBP zwraca uwagę na to, że projekty biją m.in. w zasadę bezpieczeństwa obrotu cywilnoprawnego. _ Z zasady tej wynika potrzeba przewidywalności prawa _ - pisze Witold Koziński, wiceprezes NBP. Jego zdaniem, umowy opcji walutowych są prawnie dopuszczalne, a osoby uważające się za poszkodowane mogą przed sądem dochodzić swych praw.

Sektor bankowy zagrożony

Posłowie nieoficjalnie mówią, że polskie banki w wielu transakcjach ograniczały się do sprzedaży produktu przygotowanego za granicą i pobrania za to prowizji. Teraz będą musiały oddać wspólnikowi pieniądze, których nie ściągną od klientów. To stwarza ryzyko dla sektora bankowego. Na podobny problem wskazały m.in. NBP i KNF. _ Banki najczęściej zabezpieczają transakcje opcji walutowych zawartych z klientami z sektora niefinansowego poprzez transakcje przeciwstawne z bankiem zagranicznym _ - podkreśla Koziński.

Dlatego, zdaniem NBP, strata firmy i strata banku na każdej umowie są podobnej wysokości. Bank centralny ostrzega, że jeżeli firmy nie spłacą zobowiązań, polskie instytucje i tak będą zmuszone do zamknięcia swoich pozycji. _ Utrzymywanie otwartej pozycji w oczekiwaniu na zmianę trendu kursu powiększyłoby bowiem wymóg kapitałowy banków z tytułu ryzyka rynkowego, co skutkowałoby zmniejszeniem poziomów współczynników wypłacalności i ograniczeniem możliwości kredytowania gospodarki _ - czytamy w opinii NBP.

Ustawy nie sprzyjają ugodom

MF, Związek Banków Polskich i KNF zwracają uwagę na to, że projekty nie skłaniają do zawierania ugód, choć taki miały mieć cel. _ Zagwarantowanie przedsiębiorcy możliwości odstąpienia od umowy o opcje walutowe w przypadku gdy nie dojdzie do zawarcia ugody oznacza, że w jego interesie nie leży zgadzanie się na ugodę niosącą dla niego negatywne skutki finansowe _ - ostrzegł wiceminister finansów Dariusz Daniluk.

Aleksandra Kurowska
Parkiet