Pracownicze kursy z podatkiem czy bez

Nie ma bowiem przepisów określających zasady ich przyznawania.

Od 11 kwietnia nie obowiązuje rozporządzenie mówiące o zasadach finansowania pracownikom szkoleń i studiów. Ustawodawca nie zdążył wprowadzić nowych regulacji. Tymczasem z ustawy o PIT wynika, że zwolnione z podatku są tylko świadczenia przyznane zgodnie z odrębnymi przepisami. Czy wystarczy tu ogólna regulacja kodeksu pracy o obowiązku ułatwiania nauki pracownikom? Eksperci twierdzą, że tak, podobne wnioski można wyciągnąć z odpowiedzi Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na pytanie “Rz”.

Finansowanie wydatków na edukację to jeden z popularniejszych pracowniczych bonusów. Pracodawcy często pokrywają koszty udziału w kursach i studiach, a dodatkową motywacją jest art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT. Przepis ten zwalnia z podatku świadczenia na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika. Zakres takich świadczeń i zasady ich przyznawania określało rozporządzenie z 12 października 1993 r. Wynikało z niego, że ze zwolnienia może skorzystać pracownik, który się kształci w szkole. Przysługuje też zatrudnionemu, który na podstawie skierowania od pracodawcy podjął naukę w formach pozaszkolnych (np. na kursach, seminariach).

Wskutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego rozporządzenie już od dwóch dni nie obowiązuje. Jakie zasady przyznawania świadczeń na edukację mają wobec tego stosować pracodawcy? O to zapytaliśmy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Od 11 kwietnia są to tylko art. 17 i art. 94 pkt 6 kodeksu pracy, które mówią, że pracodawca ma obowiązek ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych – czytamy w odpowiedzi. Oznacza to, że firma i zatrudniony mogą podpisywać umowy szkoleniowe zgodnie z ogólną zasadą zawierania umów przewidzianą w kodeksie cywilnym. Postanowienia takich umów zależą od woli stron, nie mogą być jedynie sprzeczne z zasadami prawa pracy ani współżycia społecznego.

– Pracodawca i pracownik mogą więc w miarę swobodnie ustalić reguły finansowania nauki – mówi Anna Misiak, doradca podatkowy w kancelarii Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. – Świadczenia od firmy powinny być zwolnione z PIT niezależnie od tego, czy pracownik ma formalne skierowanie na edukację czy też nie. Oczywiście z uwzględnieniem wyjątków z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PIT, który obowiązuje w niezmienionym kształcie. Oprócz tego trzeba pamiętać o tzw. przepisach branżowych, które regulują zasady przyznawania świadczeń na edukację różnych grup zawodowych, np. wojskowych, nauczycieli.

Taka dowolność w ustalaniu zasad finansowania nauki nie potrwa jednak długo. W parlamencie jest bowiem nowelizacja kodeksu pracy, która określa reguły podnoszenia kwalifikacji przez pracowników. Lekko zmodyfikowany zostanie też zakres zwolnienia podatkowego.

Nowelizacja przewiduje również, że do pracowników, którzy rozpoczęli edukację przed 11 kwietnia, stosuje się dotychczasowe przepisy.

– Oznacza to, że umowy zawarte przed tą datą będą rozliczane z uwzględnieniem ograniczeń przewidzianych w rozporządzeniu z 1993 r. – mówi Anna Misiak.
opinia

Elżbieta Puławska, radca prawny w kancelarii Janowski, Kulczycki, Puławska
Ustawa o PIT zwalnia z podatku świadczenia na kształcenie pracowników przyznane zgodnie z odrębnymi przepisami. Po 11 kwietnia, kiedy przestało obowiązywać rozporządzenie z 1993 r. i nie weszła jeszcze w życie nowelizacja, takimi odrębnymi przepisami są przede wszystkim regulacje kodeksu pracy. Wynika z nich, że pracodawca ma obowiązek ułatwić pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Jeśli więc firma umówi się z zatrudnionym na finansowanie kosztów nauki (czesne, opłaty za egzamin i nocleg), takie świadczenia powinny być zwolnione z podatku. Opodatkowane będą tylko te wyraźnie wyłączone ze zwolnienia, np. wynagrodzenie za czas urlopu szkoleniowego.

Przemysław Wojtasik
Rzeczpospolita