Przedsiębiorstwa spodziewają się w najbliższym kwartale wyraźnego spowolnienia koniunktury -

17.10. Warszawa (PAP) - Polskie przedsiębiorstwa spodziewają się w najbliższym kwartale wyraźnego spowolnienia koniunktury - wynika z badań koniunktury NBP opublikowanych w środę. W większości analizowanych klas zmiany ocen sytuacji w III kw. były niewielkie, a ich kierunek dodatni, natomiast prognozy na IV kw. wskazywały na przewidywane pogorszenie koniunktury. Zgodnie z zapowiedziami w IV kw. aktywność inwestycyjna sektora przedsiębiorstw utrzyma się na niskim poziomie.

"W III kw. kondycja sektora przedsiębiorstw pozostawała na zbliżonym poziomie co na przestrzeni ostatnich trzech lat. Utrzymaniu się dobrych ocen sprzyjała niewielka poprawa zdolności do regulowania zobowiązań. Jednocześnie kolejny kwartał z rzędu pogłębił się pesymizm oczekiwań i krótkoterminowych prognoz, w tym zwłaszcza w obszarze obserwowanych i spodziewanych trudności ze znalezieniem odbiorców na oferowane produkty i usługi. Wskutek przewidywanego pogorszenia koniunktury kolejny kwartał z rzędu przedsiębiorstwa ograniczyły swoje plany rozwojowe" - napisano w raporcie.

"W III kw. br. odnotowano dalszy spadek wskaźników prognoz popytu, zamówień i produkcji, a także wzrost bariery popytu. Uzyskane wyniki świadczą o tym, że przedsiębiorstwa spodziewają się w najbliższym kwartale wyraźnego spowolnienia koniunktury. Najgłębszego pogorszenia koniunktury można spodziewać się w budownictwie" - dodano.

"Prognozy zamówień i produkcji na IV kw. również uległy pogorszeniu, tak że odsetek przedsiębiorstw planujących ograniczyć produkcję był tylko nieznanie niższy niż udział firm zamierzających ją zwiększyć (o 5 pp.)" - napisano.

Z badania wynika, że w większości analizowanych klas zmiany ocen sytuacji w III kw. były niewielkie, a ich kierunek dodatni, natomiast prognozy na IV kw. wskazywały na przewidywane pogorszenie koniunktury. Wskaźnik oceny bieżącej sytuacji BOSE wzrósł w stosunku do poprzedniego kwartału o 1,2 pp., ale pozostał poniżej poziomu sprzed roku - o 0,9 pp. i nieznacznie poniżej swojej długookresowej średniej.

"Swoją sytuację za bardzo dobrą lub dobrą uznało 74,7 proc. firm, wobec 74,1 proc. w poprzednim kwartale, o czym zadecydował wyższy odsetek przedsiębiorstw w dobrej sytuacji - o 1,2 pp., przy jednak niższym odsetku firm w najlepszej kondycji - spadek z 9,1 proc. do 8,5 proc." - napisano w raporcie.

Wskaźnik prognoz sytuacji WPSE po korekcie sezonowej obniżył się kolejny kwartał z rzędu (o 4,1 pp. kdk do poziomu 2,1 punktu, tj. o 7,7 pp. mniej niż przed rokiem, i jednocześnie wyraźnie poniżej swojej długookresowej średniej).

"Choć w próbie nadal więcej jest firm (13,5 proc.) spodziewających się poprawy własnej kondycji niż jej pogorszenia (10,8 proc.), to ta przewaga jest już bardzo niewielka" - zaznaczono.

AKTYWNOŚĆ INWESTYCYJNA UTRZYMA SIĘ NA NISKIM POZIOMIE

Zgodnie z zapowiedziami w IV kw. aktywność inwestycyjna sektora przedsiębiorstw utrzyma się na niskim poziomie.

"Wyniki wskazują na utrzymanie się niskiej aktywności inwestycyjnej w IV kw. br. Świadczy o tym wskaźnik nowych inwestycji, który pozostał na niskim poziomie z poprzedniego kwartału a poniżej wartości sprzed roku i poniżej swojej średniej długookresowej (wskaźniki po odsezonowaniu). Nowe inwestycje w ciągu najbliższego kwartału rozpocznie 20,4 proc. przedsiębiorstw" - napisano w raporcie.

"Jednocześnie drugi kwartał z kolei przedsiębiorstwa obniżają szacunki dotyczące wysokości kwartalnych wydatków na inwestycje ogółem, co może zapowiadać osłabienie dynamiki inwestycji w drugiej połowie roku. Obniżenie salda prognoz dynamiki kwartalnych inwestycji ogółem względem szacunków na III kw. nastąpiło w niemal wszystkich badanych grupach poza energetyką i sektorem publicznym. Na spadek inwestycji wskazują zwłaszcza plany dużych przedsiębiorstw" - dodano.

"Obniżenie salda prognoz inwestycji ogółem widoczne w planach kwartalnych nie przełożyło się jednak na korektę rocznych planów inwestycji, co może sugerować, że spowolnienie to było planowane i zostało wkalkulowane już wcześniej w plany roczne" - zaznaczono.

Autorzy badania wskazują na pogorszenie się wskaźnika zamiarów co do przebiegu już rozpoczętych inwestycji.

"Kolejnym negatywnym sygnałem jest pogorszenie wskaźnika informującego o zamiarach, co do przebiegu już rozpoczętych zadań inwestycyjnych. Choć sam wskaźnik ciągle utrzymuje się na wysokim poziomie, to jednocześnie nastąpiła niekorzystna zmiana struktury składowych tego wskaźnika potwierdzająca spowolnienie aktywności inwestycyjnej (mniej niż w poprzednim kwartale firm rozszerzy skalę prowadzonych inwestycji a więcej planowo zakończy realizowane przedsięwzięcia)" - napisano w raporcie.

"W obszarze finansowania inwestycji warto zwrócić uwagę na zarysowanie się malejącego znaczenia samofinansowania, co można wiązać z pogarszającymi się już wyraźnie w II kw. wynikami finansowymi przedsiębiorstw" - dodano.

CENY I MARŻE

Z badania wynika, że można się spodziewać, iż odsetek firm podnoszących ceny będzie się zmniejszał.

"W IV kw. przedsiębiorstwa spodziewają się wolniejszego spadku oczekiwań inflacyjnych, co dotyczy zarówno cen surowców i materiałów, jak i planowanych przez przedsiębiorstwa cen oferowanych produktów i usług. Spodziewane jest nadal zmniejszenie zasięgu podwyżek cen (odsetka firm podnoszących ceny)" - napisano w raporcie.

"Przewidywany wzrost cen towarów i usług CPI będzie, zdaniem przedsiębiorstw, w ciągu następnych 12 miesięcy zbliżony do oczekiwań z poprzedniego kwartału i z analogicznego okresu ubiegłego roku (nieco więcej firm prognozuje zarówno spadek inflacji, jak i jej wzrost)" - dodano.

"Aprecjacja złotego miała negatywny wpływ na poziom marż na sprzedaży zagranicznej w III kw. Utrzymała się tendencja spadkowa marż na sprzedaży krajowej" - zaznaczono.

ZATRUDNIENIE I WYNAGRODZENIA

Z badania wynika, że w IV kw. 2012 r. prognozy zatrudnienia ponownie pogorszyły się, a wzrost płac będzie miał w IV kw. podobny zasięg jak w III kw. 2012 r.

"W IV kw. prognozy zatrudnienia pogorszyły się w relacji do poprzedniego kwartału. Zatrudniać nowych pracowników planują (tak jak w poprzednich okresach) głównie firmy w bardzo dobrej sytuacji, oczekujące wzrostu produkcji, planujące wzrost eksportu bądź rozszerzenie realizowanych inwestycji, a także przedsiębiorstwa oceniające niepewność swojej przyszłej sytuacji ekonomicznej jako niską" - napisano w raporcie.

"Wzrost płac będzie miał w IV kw. podobny zasięg jak w III kw. br. Odsetek przedsiębiorstw zamierzających zwiększyć wynagrodzenia kształtuje się nadal poniżej średniej dla lat 2005 - 2012. Średnia wysokość planowanych podwyżek wynagrodzeń będzie nieco wyższa niż w poprzednim kwartale, ale niższa niż rok wcześniej" - dodano.

Z badania wynika, że presja płacowa osłabiła się.

"Relacja pomiędzy wzrostem wynagrodzeń i wzrostem wydajności pracy w III kw. br. pozostała bez zmian, nadal zdecydowanie więcej przedsiębiorstw deklaruje szybciej rosnącą wydajność od płac niż nienadążanie zmian wydajności za tempem wzrostu wynagrodzeń" - napisano w raporcie.

"Presja płacowa osłabiła się w relacji do poprzedniego kwartału -niespełna 5 proc. przedsiębiorstw rejestruje obecnie wzrost nacisków płacowych" - dodano.

KURS WALUTOWY, EKSPORT, IMPORT

"W III kw. 2012 r. konkurencyjność cenowa i opłacalność polskiego eksportu spadła na skutek aprecjacji złotego. Równocześnie jednak odsetki przedsiębiorstw informujących o nieopłacalnym eksporcie utrzymały się na podobnych poziomach jak przed kwartałem, a odsetek firm deklarujących kurs walutowy jako barierę rozwoju obniżył się" - napisano w raporcie.

"Sytuacja eksporterów na tle próby wciąż pozostaje relatywnie dobra, ale formułowane przez eksporterów prognozy pozwalają spodziewać się obniżenia dynamiki eksportu w najbliższym okresie" - dodano.

ZAPASY

Oceny poziomu zapasów w III kw. nie uległy większym zmianom.

"W III kw. nie uległy większym zmianom oceny poziomu zapasów produktów gotowych w przedsiębiorstwach. Stabilny i niski na tle dotychczasowych wyników pozostał przy tym odsetek firm zgłaszających problem nadmiernych zapasów. W sytuacji pogarszających się prognoz popytu i zamówień stabilne oceny zapasów sugerują, że przedsiębiorstwa dostosowują wielkość bieżącej produkcji do coraz słabszych oczekiwań" - napisano.

"Oceny zapasów i ich zmiany kw/kw są zróżnicowane między grupami przedsiębiorstw. W grupie przedsiębiorstw dużych obserwujemy kolejne pogorszenie stopnia dopasowania zapasów, związane z nasileniem się deficytów zapasów. Stabilizuje się sytuacja w zakresie gospodarki zapasami towarów w branży handlowej, choć nadal pozostaje ona dużo trudniejsza niż w latach ubiegłych. Poprawa ta wynika z wyhamowania zjawiska szybkiego narastania nadmiernych zapasów w tych firmach" - dodano.

WYKORZYSTANIE MOCY PRODUKCYJNYCH

"Pod koniec III kw. br. zanotowano minimalny spadek stopnia wykorzystania mocy produkcyjnych po uwzględnieniu wahań sezonowych" - napisano w raporcie.

KREDYT BANKOWY

Z raportu wynika, że popyt na kredyt nieco wzrósł, ale pozostaje na stosunkowo niskim poziomie.

"Wskaźnik prognoz popytu na kredyt, mimo lekkiego wzrostu pozostał na relatywnie niskim poziomie. W trzecim kwartale br., zgodnie z zapowiedziami banków, zaobserwowano obniżenie marż w segmencie kredytów krótkoterminowych i brak zmian w wysokości marż w segmencie kredytów długoterminowych. Mimo poprawy warunków (spadku oprocentowania) widoczny był spadek odsetka składanych wniosków kredytowych i wzrost udziału niezaakceptowanych wniosków" - napisano w raporcie.

PŁYNNOŚĆ FINANSOWA

Z badania wynika, że w III kw. 2012 r. w sektorze przedsiębiorstw wzrósł odsetek firm bez problemów z płynnością oraz terminowo obsługujących zadłużenie kredytowe.

"Zwiększył się udział firm posiadających jednocześnie opóźnione należności, jak i zobowiązania z tytułu dostaw i usług wobec kontrahentów krajowych. Nie wpłynęło to jednak negatywnie na deklarowaną zdolność przedsiębiorstw do obsługi zobowiązań handlowych, która kolejny kwartał z rzędu poprawiła się" - napisano w raporcie. (PAP)

fdu/ osz/