Prześlij marszałkowi województwa sprawozdania i zapłać za opony, opakowania i baterie

Za miniony rok obowiązują nowe poziomy dotyczące odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, a także innych produktów wymienionych w ustawie o opłacie produktowej. Nowe są także stawki tych opłat.

Najwięcej firm musi się rozliczyć z opłaty produktowej. Obowiązki w tym zakresie dotyczą wszystkich wprowadzających do kraju towary w opakowaniach‚ a także niektóre szkodliwe dla środowiska produkty (np. oleje i opony). Taki obowiązek mają nie tylko producenci i importerzy towarów opakowanych i wymienionych w ustawie o opłacie produktowej wyrobów‚ ale także znaczna część usługodawców i niektóre sklepy.

Rozliczać się muszą też firmy‚ które takie produkty sprowadzają z zagranicy wyłącznie na własne potrzeby (np. w tekturowych pudełkach części zamienne do wykorzystywanych u siebie maszyn). Opłata obciąża również firmy, które nie pakują i nie produkują towaru, ale wprowadzają go pod własną marką.

Gdzie wpłacić pieniądze

Sprawozdania dotyczące opłaty produktowej przesyła się marszałkowi województwa właściwemu dla siedziby firmy, a opłatę (jeżeli przekracza 50 zł) przekazuje na konto urzędu marszałkowskiego. Jednak nawet wówczas, gdy opłata nie przekracza 50 zł, przedsiębiorca musi przesłać marszałkowi stosowne sprawozdanie. Nie musi tego robić tylko wtedy, gdy podpisze odpowiednią umowę z organizacją odzysku. Nawet wówczas nie może zapomnieć o prowadzeniu ewidencji, na podstawie której można sprawdzić, czy prawidłowo rozlicza się z organizacją.

Recykling ogółem nadal bez opłaty

Przepisy mówią, że za 2008 r., podobnie jak za 2007 r., trzeba zapewnić także recykling opakowań ogółem, a jego obowiązkowy poziom to 50 proc. Nie ma jednak wzoru pozwalającego dokonać obliczeń. Nie trzeba więc płacić za niewykonanie tego obowiązku. Natomiast wysokość opłaty produktowej za niewykonanie obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych oblicza się według wzoru zamieszczonego w załączniku nr 5 do ustawy o opłacie produktowej.

Na tych samych drukach

Sprawozdanie za 2008 r. trzeba przedłożyć na takich samych formularzach OŚ-OP1 co przed rokiem. Z wyjaśnień do tego rozporządzenia wynika, że rodzaje opakowań trzeba wpisać w formularzu w odpowiedniej kolejności. Ma być ona taka sama jak w załączniku nr 4 do ustawy i w rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych. Pomija się natomiast te rodzaje opakowań, których przedsiębiorca nie wprowadził na rynek. Wypełnia się także druk dotyczący rodzaju oraz masy odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi, w tym termicznemu przekształcaniu w spalarniach i współspalarniach odpadów z odzyskiem energii.

Dane wylicz z ewidencji

Przedsiębiorca ma obowiązek prowadzić ewidencję, w którą wpisuje masę wprowadzonych na rynek opakowań, z podziałem na poszczególne rodzaje. Na jej podstawie rozlicza się z opłaty produktowej.

Natomiast dane dotyczące odzysku, recyklingu i procesów, w jakich są przekształcane odpady, ustala się na podstawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i recykling. Prowadzący odzysk lub recykling ma obowiązek wydać takie kwity na wniosek przedsiębiorcy przekazującego mu odpady. Wzory formularzy są określone w rozporządzeniu ministra środowiska w sprawie dokumentów potwierdzających odrębnie odzysk i odrębnie recykling (DzU z 2006 r. nr 247, poz. 1816).

Ważne zmiany

Od 1 stycznia 2008 r. zmieniono załącznik nr 1 do ustawy o opłacie produktowej, a konkretnie kategorię opakowania z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów) zastąpiono kategorią opakowania z drewna. Dla tej grupy opakowań nie przewiduje się wyłączeń z obowiązku opłat, które obowiązywały w minionych latach. A to niebagatelne obciążenie dla firm, ponieważ muszą one w pełni rozliczać się z recyklingu i odzysku palet drewnianych. Ustalona dla drewna stawka wynosi 33 grosze za kilogram.

Z przepisów o opłacie produktowej wypadły natomiast w 2008 roku świetlówki (lampy wyładowcze). Nie znaczy to jednak, że przedsiębiorcy w ogóle za nie nie zapłacą. Będą musieli się z nich rozliczyć, ale na podstawie regulacji o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Nadal natomiast stawki opłat i poziomy recyklingu nie dotyczą opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi oraz opakowań po środkach niebezpiecznych.

Gdy eksportujesz

Dodatkowe wymagania dotyczą eksporterów. Niezależnie od tego, czy przedsiębiorca wywiózł towar w opakowaniach poza granice UE, czy dokonał tylko wewnątrzwspólnotowej dostawy, musi wypełnić sprawozdanie o masie wywiezionych za granicę opakowań na druku OPAK-3. Ten obowiązek wynika nie z przepisów o opłacie produktowej, lecz z ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.
Przypominamy‚ że wyeksportowanych wraz z produktami opakowań nie bierze się pod uwagę przy rocznych rozliczeniach opłaty produktowej. To samo dotyczy innych wyrobów wprowadzanych na rynek. Uwaga! Masę wywiezionych za granicę opakowań podaje się w formularzu w tonach, a nie w kilogramach, jak przy opłacie produktowej.

Organizacja rozliczy

Mniej kłopotów mają z rozliczeniami przedsiębiorcy, którzy przekazali odzyskowe i recyklingowe obowiązki organizacji odzysku. Za nich rozlicza się organizacja. Jednak i oni muszą nadal w swojej firmie prowadzić ewidencję i przechowywać ją przez pięć lat‚ aby w razie kontroli wykazać‚ że podpisali umowę na właściwą ilość odpadów opakowaniowych. Jednak gdy organizacja ogłosi upadłość lub rozpocznie likwidację‚ to obowiązki dotyczące rozliczeń i wnoszenia opłaty produktowej wracają do firm. Wtedy wygasają bowiem z mocy ustawy umowy zawarte z taką organizacją.

Gdzie szukać przepisów

1. Zasady dotyczące opłat i sprawozdań określa ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 90, poz. 607 ze zm.).
2. To, jak ma wyglądać roczne sprawozdanie, ustala rozporządzenie w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty produktowej (DzU z 2006 r. nr 226, poz. 1654).
3. Obowiązujące poziomy odzysku i recyklingu przedsiębiorcy znajdą w rozporządzeniu w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (DzU z 2007 r. nr 109, poz. 752).
4. Stawki opłat produktowych obowiązujące od 1 stycznia 2008 r. ogłoszono w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych stawek opłat produktowych (DzU nr 247, poz. 1840).
5. Wzór formularza dla eksporterów wyrobów w opakowaniach znajduje się w rozporządzeniu w sprawie wzorów formularzy służących do składania rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań (DzU z 2005 r. nr 4, poz. 30).

Zofia Jóźwiak
Rzeczpospolita