Rekompensatą za rurociąg trzeba się podzielić z fiskusem

Problem mają też firmy, które wypłacają właścicielom gruntów tego typu rekompensaty. Muszą bowiem wystawić im jednocześnie PIT-8c.

Tymczasem do niedawna właściciele działek nie płacili w tej sytuacji podatku. Wszystko zmieniło się w wyniku nowelizacji kodeksu cywilnego obowiązującej od sierpnia 2008 r., w której wyodrębniono nowy typ służebności – służebność przesyłu. Do tych zmian nie dostosowano jednak ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. 21 ust. 1 pkt 120 tej ustawy nadal stanowi, że wolne od PIT są odszkodowania wypłacone posiadaczom gruntów na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) z tytułu ustanowienia służebności gruntowej.

Konieczność zapłaty podatku potwierdzają interpretacje podatkowe, m.in. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy nr ITPB2/415-817/09/IB. W rozpatrywanej sprawie firma podpisała umowę z właścicielem gruntu, na którym wybudowała podziemny rurociąg. Służy on do przesyłu solanki i wody przemysłowej wykorzystywanej w procesie produkcji. Dyrektor izby uznał, że w takiej sytuacji wynagrodzenie wypłacane osobom fizycznym stanowi dla nich przychód z innych źródeł, który podlega opodatkowaniu. Z kolei firma wypłacająca rekompensatę musi wystawić im PIT-8c.

Inaczej będzie w sytuacji, gdy grunt, na którym powstanie sieć energetyczna, jest wykorzystywany w działalności gospodarczej. Wówczas odszkodowanie będzie dla właściciela gruntu przychodem z tej działalności, a firma nie musi wystawiać PIT-8c. Mówi o tym interpretacja IS w Warszawie nr IPPB4/415-639/09-2/MP.

Także orzeczenia sądów administracyjnych były dotychczas niekorzystne dla podatników, np. wyrok szczecińskiego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (sygn. SA/Sz 631/ 09). Rozpatrywał on skargę właścicielki gospodarstwa rolnego, na którego terenie powstała podziemna sieć energetyczna. Sąd przyznał rację fiskusowi, iż kobieta powinna zapłacić daninę od otrzymanego z tego tytułu odszkodowania. Nie można zastosować zwolnienia przewidzianego w ustawie o PIT, ponieważ dotyczy ono służebności gruntowej, a do podatniczki odnoszą się regulacje dotyczące służebności przesyłu.

Jeśli natomiast firmy nie muszą nic płacić za udostępnienie gruntu, uzyskują dzięki temu świadczenie nieodpłatne i same powinny uiścić podatek. Potwierdzają to interpretacje fiskusa i wyroki sądów (np. WSA w Rzeszowie, sygn. I SA/Rz 928/ 09).

—Monika Pogroszewska