Rząd o wspieraniu budownictwa mieszkaniowego do 2020 r.

Według dokumentu przedłożonego przez ministerstwo infrastruktury, najważniejszym problemem jest nadal brak mieszkań i niedostateczna ich dostępność. Niskie dochody społeczeństwa (w dużych miastach za przeciętne wynagrodzenie można kupić jedynie ok. 0,5-0,6 m kw. mieszkania) oraz wysokie ceny nowych mieszkań powodują, że tylko niewielka część społeczeństwa może nabyć mieszkania na warunkach rynkowych.

W ocenie resortu infrastruktury, niedobór może wynosić ok. 1 mln 850 tys. mieszkań, a po uwzględnieniu tzw. szarej strefy dotyczącej najmu oraz budynków faktycznie zasiedlonych, ale niezgłoszonych do użytkowania - ok. 1,4 - 1,5 mln mieszkań.

W opinii rządu, w najbliższych dziesięciu latach należy zwiększyć liczbę lokali socjalnych. Chodzi budowę, rozbudowę, przebudowę lub adaptację istniejących już budynków z przeznaczeniem na mieszkania socjalne, noclegownie, domy dla bezdomnych. W 2009 r. w naszym kraju było 205 noclegowni, a skorzystało z nich ok. 16,6 tys. bezdomnych. Wsparcie finansowe tych przedsięwzięć może pochodzić z Funduszu Dopłat.

Dostęp do własnych mieszkań ludziom mniej zamożnym może ułatwić społeczne budownictwo na wynajem. "Zdaniem rządu, jest to najbardziej efektywny instrument dochodzenia do własnego mieszkania przeciętnie zarabiających Polaków" - napisano w komunikacie CIR. Przygotowywany jest projekt ustawy, który określi system realizacji budownictwa mieszkaniowego pod wynajem z docelowym przeniesieniem własności na najemcę (formuła SGM - społeczne grupy mieszkaniowe). Ma być ono przeznaczone dla osób lub rodzin, których dochody nie pozwalają na zaciągnięcie kredytu.

Według rządu należy wspierać tworzenie tzw. mieszkań chronionych. Jest to forma pomocy dla ludzi niepełnosprawnych, w podeszłym wieku czy chorych, którzy mogą w nich mieszkać samodzielnie pod opieką specjalistów.

W dokumencie zakłada się docelowe wygaszanie funkcjonującego od 2006 r. programu "Rodzina na swoim", na rzecz realizacji budownictwa w formule SGM. Wnioski o kredyt przewidziany w tym programie będą mogły być składane tylko do końca 2012 r.

Utrzymana ma być 8 proc. stawka podatku VAT w mieszkalnictwie, w ramach budownictwa społecznego. Stawka ta dotyczy budowy, remontów, modernizacji i termomodernizacji budynków. Obejmuje ona obiekty o powierzchni do 150 m kw. dla lokali mieszkalnych oraz do 300 m kw. dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

Do końca 2013 r. zlikwidowany zostanie również system zwrotu osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Obecnie zwrotem VAT objęte są te materiały budowlane, które do 30 kwietnia 2004 r. objęte były 7 proc. stawką podatku, a od 1 maja 2004 r. były opodatkowane stawką 22 proc.

Będzie kontynuowany proces "wygaszania" zobowiązań państwa dotyczących pomocy w spłacie spółdzielczych kredytów mieszkaniowych "starego portfela" (zaciąganych przez spółdzielnie do 31 maja 1992 r.). Będzie się to odbywać przez przyspieszenie procesu refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych z tytułu likwidacji książeczek mieszkaniowych oraz dotacji w spłacaniu przez członków spółdzielni mieszkaniowych kredytów ze starego portfela.

Jednym z nowych rozwiązań, adresowanym do osób w starszych jest tzw. odwrócona hipoteka. W zamian za przepisanie swojego mieszkania na rzecz banku, będą otrzymywać od niego określoną kwotę. Po śmierci właściciela, jego spadkobiercy będą mieli możliwość spłaty zaciągniętego kredytu i zachowają prawo do lokalu. Jeśli z tej możliwości nie skorzystają, nieruchomość przejmie bank.