Samorządy będą się zadłużać na potęgę

W projekcie budżetu na przyszły rok resort finansów zaplanował 6 mld zł deficytu samorządów. Zdaniem ekspertów może to być kwota niedoszacowana nawet o kilka miliardów złotych.

– W 2010 roku będzie duża skłonność do zaciągania zobowiązań przez samorządy. A do przekroczenia progu 55 proc. PKB brakuje około 5 mld zł. I tyle może być niedoszacowane w samych samorządach – zwraca uwagę poseł Aleksander Skorupa z PO.

I wylicza przyczyny: przyspieszenia w unijnych programach (trzeba znaleźć do nich wkład własny, a także początkowo wyłożyć środki na realizację), a także wybory lokalne, które spowodują, że samorządowcy nie będą chcieli ograniczać inwestycji.

Poseł Sławomir Neumann przypomina kolejny powód: przekształcenia szpitali.
– By skorzystać z tzw. planu B, czyli umorzenia części zobowiązań publicznoprawnych, trzeba przekształcić szpital w spółkę, czyli spłacić jego wszystkie długi – mówi.

Największe problemy mogą mieć miasta. Większość na razie nie chce mówić o poziomie deficytu, bo dopiero przygotowują budżety – mają na to czas do połowy listopada. Najgorzej może być w stolicy. Jak nieoficjalnie się dowiedzieliśmy, deficyt Warszawy w 2010 r. może przekroczyć 2,2 mld zł.

Gdańsk planuje deficyt na poziomie 275 mln zł.
– Moim zdaniem deficyt jednostek samorządowych może wzrosnąć ponad planowanych 6 mld zł nie tylko w związku z większym wykorzystaniem środków unijnych, ale również dalszym niewykonywaniem wpływów z tak newralgicznych tytułów, jak PIT, CIT, podatek od czynności cywilnoprawnych – mówi Teresa Blacharska, skarbnik Gdańska.
O tym, że przyszły rok będzie wyjątkowo trudny, mówią też przedstawiciele Łodzi, Chorzowa, Rzeszowa czy Białegostoku.

– Naszym zdaniem deficyt sektora samorządu terytorialnego może wynieść tyle, ile przewiduje MF – mówi Marcin Murawski, wiceprezes BGK.

Zaraz jednak dodaje, że samorządy będą się zadłużać, i to w szybkim tempie. Jak to możliwe? Dzięki nowej ustawie o finansach publicznych, która wyciąga poza dług regulacyjny (nie może przekroczyć 60 proc.) zadłużenie związane z finansowaniem unijnych projektów.

– W sprawozdaniach samorządy nie będą więc pokazywać deficytu, lecz jedynie koszt obsługi zadłużenia – mówi Murawski. Dodaje, ze wiele miast będzie miało w przyszłym roku dużo większy przyrost długu niż wykazywany deficyt.

Wśród przyczyn rosnącego zadłużenia, poza realizacją projektów z UE, Murawski wymienia także tani pieniądz.

– Ze względu na niskie stopy procentowe jest teraz świetny moment na branie pożyczek – mówi.

Podkreśla, że dopiero w przyszłym roku samorządy odczują spowolnienie gospodarki i znaczący spadek dochodów z podatku dochodowego od osób fizycznych i przedsiębiorstw. Spadki te będą większe, niż szacuje Ministerstwo Finansów.

Aleksandra Kurowska
PARKIET