Skandal w Finlandii. Scena egzekucji na monecie z okazji 100‑lecia niepodległości

Egzekucja z czasów fińskiej wojny domowej - taki obrazek znalazł się na awersie fińskiej monety okolicznościowej upamiętniającej pierwsze lata niepodległości Finlandii po 1917 roku. We wtorek ministerstwo finansów pilnie poleciło wycofanie monety z obiegu.

Niesmak wśród Finów wzbudziła emisja monety o nominale 5 euro przedstawiająca scenę, na której żołnierz celuje z karabinu w grupę więźniów. Twórca oparł się na zdjęciu pochodzącym z 1918 roku, które znajduje się w fińskich zasobach archiwalnych. Wkrótce po ogłoszeniu niepodległości w Finlandii wybuchła wojna domowa między frakcją białych, wspieraną m.in. przez Niemcy, a czerwonych, których wspierała Rosja sowiecka.

Whites kill red on memorial coin in Finland #suomenrahapaja #mintoffinland #suomi100 #finland100 #disgrace #CivilWar #myntverket pic.twitter.com/jssxYq63Su -- bosse ahlgren (@bosseahlgren) 25 kwietnia 2017

Rewers monety przedstawia wieżę stadionu olimpijskiego w Helsinkach, budowanego w latach 1934-1938 z myślą o letnich igrzyskach w 1940 roku. Moneta miała być pierwszą w serii pięciu monet upamiętniających okres niepodległości Finlandii w latach międzywojennych.

"Niesmaczne" - napisał we wtorek na Twitterze minister finansów Petteri Orpo, w czasie gdy trwało posiedzenie fińskiego rządu. Zapowiedział, że podejmie działania, aby wycofać monetę.

Juhlaraha on mauton. Toivon, että se vedetään pois. -- Petteri Orpo (@PetteriOrpo) 25 kwietnia 2017

Według profesora Pertti Haapala z uniwersytetu w Tampere, cytowanego przez dziennik "Helsingin Sanomat", przy projektowaniu monety zawiodła świadomość historyczna oraz dobry smak.

Monety miały trafić do przedsprzedaży w sklepie internetowym na początku maja. Fińska mennica w oficjalnym biuletynie opublikowanym we wtorek po południu przypomniała, że o wprowadzeniu monet do obiegu decyduje ministerstwo finansów i to ono zatwierdza nominał i wzór monet. Mennica przytacza również słowa projektanta całej serii monet Ilkki Suppanena, według którego monety nie miały uczcić wojny domowej, tylko przypomnieć, że Finlandia przetrwała ten trudny okres.

Do obiegu miało trafić kilkanaście tysięcy sztuk monet, ale we wtorek po południu resort finansów wydał oficjalne oświadczenie o wycofaniu monety.

- Nie przywiązałem wystarczającej wagi do projektu wizualnego. Jest mi przykro z powodu tego, co się wydarzyło - oświadczył minister Orpo w komunikacie swego resortu. Zapowiedział jednocześnie, że ministerstwo na nowo zastanowi się nad projektem wizualnym monet.

Rok 2017 jest dla Finlandii szczególny - w całym kraju od początku roku organizowane są różne wydarzenia upamiętniające uzyskanie niepodległości przez Finów 6 grudnia 1917 roku.

Z Helsinek Przemysław Molik