Sprzedaż papierów bez ryzyka
Przychód z odpłatnego zbycia akcji i udziałów powstaje w dniu ich przeniesienia z rachunku zbywcy.
Przy okazji rozliczania transakcji giełdowych zawieranych w ostatnich dniach roku odżywają wątpliwości: czy transakcję zleconą np. między 29 a 31 grudnia i zaksięgowaną na rachunku inwestycyjnym w pierwszych dniach nowego roku należy rozliczyć z fiskusem według daty zlecenia czy zaksięgowania. I w efekcie, czy przychód ze sprzedaży akcji inwestor powinien rozliczyć z fiskusem w roku podatkowym, w którym złożył zlecenie, czy w dniach następnych – w których transakcja została rozliczona przez biuro maklerskie.
Domy maklerskie, które wystawiają inwestorom PIT-8C, twierdzą, że dopiero zarejestrowanie transakcji jest opodatkowane. Powołują się przy tym na art. 7 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (DzU z 2010 r. nr 211, poz. 1384 ze zm.), zgodnie z którym do przeniesienia własności dochodzi z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych zbywcy, prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.
Inne zdanie na ten temat wciąż mają jednak organy podatkowe. Zwłaszcza że zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof) za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia m.in. papierów wartościowych. I tym właśnie zdaniem dyrektora IS w Katowicach (interpretacja indywidualna nr IBPBII/2/415-308/09/MM) należy się kierować przy określaniu momentu podatkowego. Ponieważ, jak uznał, przepis ten wyraźnie odróżnia przychód należny od jego faktycznego otrzymania, czyli zapłacenia.
Uznanie tej interpretacji za aktualne stanowisko organów podatkowych oznaczałoby, że ci, którzy złożą zlecenie np. w 2010 r., a przychód z tego tytułu wykażą w składanym w 2012 r. rocznym zeznaniu za 2011 r. (bo dopiero w 2011 r. transakcja zostanie rozliczona), wpadną w zaległość podatkową. Podobnie zresztą jak ci, którzy w latach poprzednich w podobny sposób rozliczali się z fiskusem.
W odpowiedzi na pytania „Rz“ Ministerstwo Finansów dystansuje się jednak od wskazanej powyżej interpretacji i twierdzi, że wydatki na nabycie papierów wartościowych nie stanowią kosztu uzyskania przychodu z odpłatnego ich zbycia w momencie poniesienia, ale dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych papierów wartościowych. Jako podstawę wskazuje art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy.
„Stosownie do art. 9 ust. 2 w związku z ust. 1 i art. 10 pkt 7 oraz art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy dochodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą“ – wyjaśnia dalej MF.
Grażyna J. Leśniak