W jaki sposób mądrze skorzystać z możliwości taniego przeszkolenia swoich pracowników?

Oferta szkoleń dla pracowników firmy, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw, jest już i teraz olbrzymia. Na stronie www.inwestycjawkadry.pl można znaleźć setki ogłoszeń o szkoleniach i studiach podyplomowych. W kolejnych latach ten wysyp dofinansowanych przez Unię Europejską kursów będzie kontynuowany. Firma z sektora małych i średnich przedsiębiorstw płaci jedynie 20 proc. kosztów szkolenia, co pozwala podnosić kwalifikacje pracowników naprawdę tanio. Pozostaje pytanie, w jaki sposób mądrze skorzystać z możliwości taniego przeszkolenia swoich pracowników?

Niewielkie firmy nie mają rozbudowanych działów HR, nie prowadzą skomplikowanej diagnostyki rozwoju pracowników, ale to nie powinno być przeszkodą w rzetelnym określeniu potrzeb szkoleniowych. Zwykle wystarczy krótkie spotkanie z kluczowymi pracownikami, szefami poszczególnych działów, żeby zebrać oczekiwania ich i podległych im ludzi. Następnym krokiem powinna być konfrontacja tych oczekiwań z najważniejszymi bolączkami firmy, które stanowią jej bariery rozwojowe. Może szwankuje obsługa klienta, a może nie jesteśmy zadowoleni z efektywności komunikacji wewnętrznej – najlepiej wypiszmy na kartce dwie - trzy takie rzeczy. To będą nasze priorytety szkoleniowe.

Mając ustalone najważniejsze obszary, w których chcemy podnosić kompetencje naszych ludzi, musimy znaleźć odpowiednie szkolenia. Najlepiej zacząć od przywoływanego już portalu www.inwestycjawkadry, ale możemy też po prostu googlować w Internecie – oferta szkoleń jest olbrzymia i jest w czym wybierać. Problem może być tylko z bardzo specjalistycznymi szkoleniami – firmy szkoleniowe organizujące kursy dofinansowane z funduszy europejskich, rzadko decydują się na włączenie do projektów tematów niszowych, szkoleń potrzebnych, ale dla wąskiej grupy przedsiębiorstw.

Teraz nadchodzi chyba najtrudniejszy moment – weryfikacja, czy oferowane szkolenie jest warte wysłania nań pracownika. Wiele firm kusi cenami, gdyż przy dofinansowaniu unijnym realny koszt do zapłacenia przed przedsiębiorstwo jest śmiesznie niski. Nie to powinno być dla nas głównym wyznacznikiem. Pamiętajmy, że wysłanie pracownika na dwudniowe szkolenie to strata dwóch dni jego pracy, które mają swoją wymierną wartość. Warto te dni poświęcić tylko wtedy, gdy szkolenie przyniesie firmie realną korzyść. Jak to sprawdzić? Metody doskonałej nie ma, ale z całą pewności należy skontaktować się z organizatorem i wypytać dokładnie o szczegóły oferty, czyli:
Dokładny program szkolenia, ze szczegółowo opisaną tematyką poszczególnych części. Kompetencję prowadzących. Nie powinniśmy się przy tym zadowalać odpowiedzią: „Doświadczony trener biznesu”. Zapytajmy się o konkretne nazwisko, sprawdźmy kwalifikację tej osoby i jej dorobek zawodowy. Organizator powinien nam udostępnić takie dane. Reputację organizatora. Przejrzyjmy stronę internetową, popytajmy wśród znajomych, czy korzystali z usług danej firmy. Świat jest zaskakująco mały, z reguły okazuje się, że szybko możemy dotrzeć do kogoś, kto zna kogoś, kto szkolił się w danej firmie.

Metodę szkolenia. Bardziej efektywne są takie zajęcia, w czasie których uczestnik nie będzie wyłącznie słuchał wykładów, ale będzie musiał zaangażować się, coś przygotować, odrobić pracę domową. Dobrym pomysłem jest połączenie zajęć tradycyjnych, stacjonarnych, z e-learningiem, który zmusza do powrócenia do treści prezentowanych na szkoleniu. Nie należy zaniedbywać weryfikacji danego kursu. Jeśli nasz pracownik ma stracić dzień siedząc na jednym z wielu beznadziejnych, niewiele wnoszących szkoleń, to lepiej niech przyjdzie do pracy.

Często zaniedbywaną kwestią jest odpowiednie przygotowanie wysyłanego na szkolenie pracownika. A przecież motywacja uczestnika jest kluczowym warunkiem efektywności szkolenia. Bardzo często wystarczy tu tylko rozmowa z pracownikiem tłumacząca mu sens wysyłania go na dane szkolenie. To prosty sposób, a jakże często zaniedbywany!

Aż 73 proc. polskich firm przebadanych na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości deklaruje, że nie prowadzi badań efektywności szkoleń, w których brali udział ich pracownicy. A przecież to powinien być z punktu widzenia firmy jeden z najważniejszych elementów procesu szkoleniowego. Może on dać odpowiedź na wiele pytań: czy szkolenie zostało dobrze dobrane do potrzeb pracownika, czy było prowadzone w sposób ciekawy, czy i jak wiedza uzyskana podczas szkolenia może przełożyć się na praktykę biznesową firmy. Od odpowiedzi na te pytania zależy ocena sensowności poniesionego w związku ze szkoleniem kosztu, a także ewentualnego dalszego korzystania z usług danej firmy szkoleniowej.

Wiele projektów unijnych skierowanych jest też do menedżerów. Oferta jest naprawdę bogata: od krótkich szkoleń rozwijających umiejętności „miękkie” (np. komunikacyjne), po programu studiów MBA. Osoby na stanowiskach kierowniczych często mają olbrzymi kłopot ze znalezieniem czasu na doszkalanie się, ale coraz więcej projektów unijnych zakłada przynajmniej część zajęć z wykorzystaniem nauczania na odległość (e-learningu). To może być znakomita alternatywa dla osób, które nie mają czasu na tradycyjne szkolenia, wymagające obecności nauczyciela i uczestników w jednym miejscu. Tym bardziej, że e-learning w ostatnim czasie bardzo się zmienia i pojawiają się szkolenia w coraz atrakcyjniejszych formułach, np. gier symulacyjnych on-line. To wciąż nowość, ale tego typu rozwiązania są dostępne właśnie w projektach unijnych, gdzie dofinansowanie umożliwia „napakowanie” szkolenia elementami dotychczas zbyt drogimi i przez to mało popularnymi na rynku szkoleniowym w Polsce.

Pamiętajmy, że oprócz szkoleń dofinansowanych, są też szkolenia w całości finansowane przez Unię. Różnica polega na tym, że w takich zajęciach mają brać udział pracownicy „dobrowolnie zgłaszający się na szkolenie, poza godzinami pracy”. Zmotywowanie pracowników, albo samego siebie, do zapisania się na tego typu szkolenie, to naprawdę znakomita możliwość, żeby dokształcić się zupełnie za darmo. Co prawda, mawia się, że „można być bardzo mądrym zupełnie bez nauki” , ale chyba w nowoczesnej gospodarce realną alternatywą dla nauki są… nauczki.

dr Tomasz Kamiński
Ekspert w dziedzinie zarządzania projektami

O autorze: dr Tomasz Kamiński, PL Europa Sp. z o.o.– absolwent Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego, doktor nauk humanistycznych. Trener, ekspert w dziedzinie zarządzania projektami, specjalizuje się w projektach innowacyjnych. Autor ponad 100 wniosków o dofinansowanie projektów ze środków unijnych.