W Polsce przybywa oczyszczalni ścieków, rośnie udział energii z OZE
W latach 2009-2012 w Polsce rosła liczba oczyszczalni ścieków i rósł udział energii odnawialnej - wynika z przyjętego raportu nt. Polityki Ekologicznej Państwa. Nie radziliśmy sobie jednak np. z zanieczyszczeniami pochodzącymi z przydomowych pieców węglowych.
CIR poinformowało, że we wtorek rząd przyjął raport z realizacji Polityki Ekologicznej Państwa (PEP) w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. W dokumencie oceniono efekty realizacji PEP w gospodarce wodno-ściekowej, gospodarce odpadami, ochronie powietrza czy ochronie przyrody. Sprawdzono także, jaki wpływ na realizację Polityki Ekologicznej Państwa miały współfinansowane przez UE programy proekologiczne.
W latach 2009-2012 pozytywną tendencją był wzrost liczby oczyszczalni ścieków oraz rozbudowa sieci kanalizacyjnych. Wzrosła też liczba osób przyłączonych do sieci kanalizacyjnej. Zgodnie z raportem w roku 2008 w Polsce mieliśmy blisko 95 tys. km sieci kanalizacyjnej. W 2012 roku było to już ponad 125 tys. km. W tym czasie rosła również liczba osób korzystających z oczyszczalni ścieków czy kanalizacji. Na początku 2008 r. ponad 23 mln 200 tys. osób korzystało z sieci kanalizacyjnej. W 2012 r. było to o ponad 1 mln więcej osób (ok. 24,5 mln osób). W latach 2009-2012 wybudowano także 101 oczyszczalni ścieków (3191).
W komunikacie CIR zwrócono jednak uwagę, że w porównaniu do poprzedniego okresu, spadła dynamika redukcji zanieczyszczeń w ściekach. Wzrosła natomiast liczba spalanych osadów ściekowych z oczyszczalni komunalnych.
Raport wskazuje ponadto, że przeciętny Polak zmniejsza zużycie wody. W 2012 r. zużycie wody z wodociągów wyniosło 35,6 m sześc. na rok. W 2008 r. było o 36,5 m sześc. Trochę więcej wody zużywają natomiast zakłady przemysłowe.
W latach 2009-2012 nastąpił wzrost ilości wytworzonych odpadów ogółem. W dokumencie zwrócono uwagę, że korzystne zmiany obserwuje się w obszarze gospodarki odpadami komunalnymi. Zmniejszała się ilość zebranych odpadów zmieszanych (8843 tys. ton w 2012r. - 9354 tys. ton w 2008 r.) a zwiększała tych zbieranych selektywnie. Jednak jak podkreśla się w raporcie dynamika zbiórki segregowanych odpadów była niższa w stosunku do oczekiwań i niższa niż w latach 2005-2008. W 2012 r. selektywnie zebrano 984 tys. ton odpadów.
W komunikacie CIR podano m.in., że w latach 2009-2011 wzrastało w Polsce zużycie energii, także w przeliczeniu na mieszkańca. "Pozytywnym zjawiskiem w ujęciu wielolecia jest niemal stały spadek zużycia energii elektrycznej w przeliczaniu na jednostkę PKB, choć nadal wskaźnik ten dla Polski jest dużo wyższy niż średnia UE" - podkreślono.
W latach 2009-2011 nastąpił prawie dwukrotny wzrost udziału energii odnawialnej w produkcji energii elektrycznej - z 4,3 proc. w roku 2008 do 8 proc. w roku 2011. Mimo tego jak zauważa CIR, Polska nadal pozostaje w gronie państw UE o najniższym udziale energii ze źródeł odnawialnych.
W PEP wskazano, że w badanym okresie nieznacznie wzrosła emisja zanieczyszczeń gazowych z zakładów szczególnie uciążliwych. Poziom emisji był w 2012 roku wyższy w stosunku do 2008 r. o ok. 0,1 proc. Jednak dynamika tego procesu była niższa niż w latach 2005-2008. W latach 2009-2012 spadała emisja dwutlenku siarki, tlenków azotu czy tlenku węgla. Nieznacznie wzrosła emisja CO2. W raporcie podkreślono, że w oparciu o dane EUROSTAT można stwierdzić, że emisja gazów (wyrażonych w ekwiwalencie CO2) utrzymuje się w Polsce od 2008 r. na stałym poziomie, z wyjątkiem roku 2009, gdy była nieco niższa.
Zwrócono jednak uwagę, że najistotniejszym problemem jest emisja powierzchniowa (tzw. niska emisja), która jest główną przyczyną niedotrzymania standardów jakości powietrza. Chodzi m.in. o dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ołów, benzo(a)piren w pyle PM10 oraz pył PM2,5, które powstają np. przy spalaniu śmieci, węgla w kotłowniach, czy które emitowane są przez transport. "W 2012 r. stwierdzone zostały przekroczenia w: 38 strefach ze względu na przekroczenie poziomu dopuszczalnego PM10, 22 strefach ze względu na przekroczenie poziomów dopuszczalnych, powiększonych o margines tolerancji pyłu PM2,5 oraz w 42 strefach ze względu na przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)piranu. Odnotowano ponadto pojedyncze strefy z przekroczeniami m.in. norm dwutlenku azotu, dwutlenku siarki, arsenu" - podano w komunikacie.
W latach 2009-2012 nastąpił niewielki przyrost całkowitej powierzchni obszarów chronionych o ok. 0,5 proc. w stosunku do 2008 r. W porównaniu do okresu 2005-2008 dynamika zalesień gruntów nieleśnych uległa znacznemu zmniejszeniu, zarówno na gruntach prywatnych, jak i gruntach w zarządzie Lasów Państwowych. W 2012 r. ogólnokrajowa lesistość osiągnęła poziom 29,3 proc. - w stosunku do roku 2008 nastąpił wzrost o 0,3 punktów procentowych.
W badanym okresie rosły również nakłady na ochronę środowiska. W latach 2009-2011 środki na gospodarkę odpadami utrzymywały się na stałym poziomie ok. 850 mln zł rocznie. W raporcie zwrócono uwagę, że latach 2012-2020 powinien nastąpić przynajmniej dwukrotny wzrost ich poziomu. Na stałym poziomie utrzymywały się także nakłady na politykę oszczędności energii (ok. 340 mln zł rocznie). Autorzy wskazują, podobnie jak w przypadku śmieci, że środki na oszczędność energii w kolejnych latach będą rosły.