Wiara w możliwości europejskich decydentów może być zgubna

W weekend George Soros zwrócił uwagę, iż Angela Merkel ma trzy miesiące na to, aby zmienić swoje nastawienie w kwestii większego zaangażowania się w walkę z europejskim kryzysem. Zdaniem sławnego inwestora, później niemiecka gospodarka zacznie wpadać w coraz większe problemy i trudno będzie o akceptację tamtejszego społeczeństwa dla takich działań. Tymczasem jest rzeczą oczywistą, iż bez zgody Berlina żadnych zmian nie będzie. Paradoksalnie, to Niemcy mogą ponieść historyczną odpowiedzialność za upadek wspólnej waluty, mimo, że przyczyny kryzysu zupełnie nie leżą po ich stronie.

Tradycyjnie rynki przyzwyczaiły się już do różnych pesymistycznych wypowiedzi, a nieraz starają się je „filtrować” – część wypowiadających się sama jest przecież aktywnymi inwestorami, co w pewnym sensie zmniejsza tzw. istotność takiego przekazu. Niemniej warto zwrócić uwagę właśnie na ten wątek słów George’a Sorosa. Zwłaszcza, że w piątek po południu, ale i też przez weekend inwestorzy zastanawiali się, czy europejscy decydenci są rzeczywiście w stanie coś zrobić, aby rozwiązać coraz bardziej zaciskającą się pętlę kryzysu. Agencje cytowały słowa hiszpańskiego premiera, który wzywał do głębokiej integracji struktur europejskich, zwłaszcza na bazie fiskalnej. Pytanie na ile Mariano Rajoy chce tym poprawić nastroje na rynkach (inwestorzy wiedzą jednak, iż od słów do czynów droga jest bardzo daleka) i uciec od tego co nieuniknione. Ostatni Der Spiegel donosi powołując się na własne źródła, iż administracja Angeli Merkel coraz bardziej naciska na Hiszpanów, aby ci poprosili o międzynarodowe finansowanie –
jednocześnie gazeta podaje szacunki, jakoby hiszpańskie instytucje finansowe wymagały dokapitalizowania na 50-90 mld EUR. Jest jednak rzeczą oczywistą, że bailout będzie wyższy, gdyż pomoc idzie dla kraju, a nie bezpośrednio do prywatnych instytucji. Z kolei Financial Times spekuluje, iż wcześniej niż Hiszpania o pomoc może poprosić niewielki Cypr, który zmuszony jest wesprzeć Cyprus Popular Bank kwotą 1,8 mld EUR. Najciekawsze, w kontekście tzw. „wątku Sorosa” informacje, przynosi Wall Street Journal, który powołując się na swoje źródła twierdzi, iż trwają zaawansowane kuluarowe dyskusje przed zaplanowanym na 28-29 czerwca szczytem Unii Europejskiej, który może być przełomowy. Hmm… no dobrze, ale ile razy to już słyszeliśmy? Gazeta nie wyklucza, iż Niemcy mogą złagodzić swoje stanowisko w kwestii emisji euroobligacji, czy też tzw. unii bankowej (kraje UE miałyby wzajemnie wspierać instytucje finansowe popadające w problemy), ale w zamian za radykalne zmiany zbliżone do wizji przedstawianej przez
hiszpańskiego premiera. Przekazanie części suwerenności (w kwestii fiskalnej), a także powołanie nowych struktur wymagałoby jednak istotnej zmiany traktatu, a więc czasu… którego nie ma. Nie bądźmy przecież naiwni, że Niemcy zgodzą się na coś, czego później w ogóle może nie być. Angela Merkel doświadczyła tego po fiasku nowego paktu fiskalnego – jeszcze w styczniu wszyscy się z nim zgadzali, a teraz większość mówi o konieczności jego zmian, a tak naprawdę rozmiękczenia przez postawienie na wzrost gospodarczy. Niemniej na czerwcowym szczycie UE najpewniej dojdzie do złagodzenia sporu pomiędzy Francją, a Niemcami – po pierwsze będzie już po wyborach parlamentarnych we Francji (10 i 17 czerwca), a więc Francois Hollande będzie mógł zejść z ostrego tonu; po drugie politycy po obu stronach dobrze wiedzą, że utrzymywanie tego pata, może rozsadzić strefę euro. Co jednak będzie oznaczać to porozumienie? Najpewniej zawieszenie pomysłu euroobligacji i prace nad dokapitalizowaniem Europejskiego Banku Inwestycyjnego,
który ma być kołem zamachowym dla dużej fali inwestycji infrastrukturalnych w strefie euro. Czy będzie przełomem dla rynków. Nie.

Reasumując, to, że Niemcy zgodzili się w miniony piątek ze stanowiskiem Komisji Europejskiej, która dała Madrytowi dodatkowy rok na redukcję nadmiernego deficytu budżetowego, a także spekulacje dziennikarzy WSJ nie oznaczają, że Berlin i reszta Eurolandu będą gotowi w najbliższym czasie na radykalne decyzje. Natomiast zagrożenia nadal się utrzymują. Wprawdzie w Grecji mamy 2 tygodnie ciszy wyborczej przed wyborami 17 czerwca, ale cały czas utrzymują się obawy o Hiszpanię – w tym tygodniu do Madrytu udaje się „rutynowa” misja Międzynarodowego Funduszu Walutowego, ale rynek jeszcze bardziej będzie spekulował o bailoucie (chociaż wszystkie strony temu zaprzeczają). Rośnie też ryzyko dla Włoch, po tym jak w piątek wieczorem agencja Egan-Jones obniżyła rating do B+ z BB-, a jeden z prominentnych włoskich polityków – Stefano Fassina z Partii Demokratycznej – oświadczył, iż premier Monti traci poparcie dla swoich reformatorskich decyzji i konieczne mogą okazać się wybory już na jesieni (wcześniej zakładano, iż rząd
technokratyczny będzie funkcjonował przynajmniej do połowy 2013 r.). Inwestorzy mogą też obawiać się deklaracji Chińczyków, którzy nieoficjalnie przyznali, iż przygotowują plany działania na wypadek wyjścia Grecji z Eurolandu – to może oznaczać dalszy spadek zainteresowania aktywami we wspólnej walucie i wpisuje się w negatywną tendencję, której zaczynają ostatnio przewodzić banki centralne z krajów rozwijających się – następuje przesuwanie rezerw walutowych w stronę dolara.

Dzisiaj poznaliśmy już dane z Eurolandu – indeks nastrojów Sentix spadł do poziomu -28,5 pkt. (to źle, ale jednocześnie nieco lepiej od prognozy na poziomie -29,5 pkt.). Po południu poznamy jeszcze ostateczne dane nt. zamówień na dobra trwałego użytku w kwietniu i zamówień w przemyśle – to dane z USA. Zresztą to Amerykanie mogą nieco rozruszać rynek, gdyż handel europejski będzie nieco ospały, ze względu na długi weekend w Wielkiej Brytanii – Londyn wraca na rynek dopiero w poniedziałek. Poza kwestiami europejskimi (też w kontekście posiedzenia ECB w środę i aukcji hiszpańskich obligacji w czwartek), kluczowe będą spekulacje przed zbliżającym się wystąpieniem Bena Bernanke w Kongresie w najbliższy czwartek. Zresztą w tym tygodniu mamy też szereg wystąpień innych członków FED (Fisher, Bullard, Evans we wtorek, Lockhart, Tarullo i Williams w środę, oraz Yellen, Lockhart, Kocherlakota i Fisher w czwartek), które pomogą ocenić na ile zasadne są spekulacje nt. ewentualności zainicjowania QE3 na posiedzeniu 19-20
czerwca. W ostatnich komentarzach zwracałem uwagę, iż będzie to bardzo trudna do podjęcia decyzja – na razie z wypowiedzi Rosengrena i Pianalto, które pojawiły się już po kiepskich danych z piątku, wynika, iż większe szanse ma przedłużenie Operacji Twist, co niekoniecznie może zadowolić inwestorów.

Brak inwestorów z Londynu, a także nadzieje związane z potencjalnymi posunięciami euro-decydentów, a także ewentualnością QE3 w wydaniu FED, sprawiają, iż notowania EURUSD pozostają ponad poziomem 1,24. W krótkiej perspektywie wsparciem stały się okolice 1,2385, a oporem rejon 1,2445. Brak aktywności Londynu przekłada się na pewną bierność inwestorów – widać wyczekiwanie na większy ruch, pod który można by się podłączyć. Nie spodziewajmy się jednak tego, iż uda się złamać piątkowy szczyt na 1,2452. Prędzej, do środy będziemy testować ponownie okolice piątkowego minimum na 1,2287.

Wykres dzienny EUR/USD
Kluczowe opory: 1,2430; 1,2460; 1,2490; 1,2540
Kluczowe wsparcia: 1,2400; 1,2385; 1,2330; 1,2287; 1,2144-53; 1,2000; 1,1875

Marek Rogalski
główny analityk walutowy DM BOŚ