Z programu MdM w 2014 r. najczęściej korzystały osoby samotne
Ponad 50 proc. beneficjentów programu Mieszkania dla Młodych w 2014 r. stanowiły osoby samotne - wynika z informacji Banku Gospodarstwa Krajowego. Resort już zaproponował prorodzinne zmiany w MdM, ale eksperci wskazują, że te mogą być niewystarczające.
Według danych przekazanych przez BGK, w pierwszym roku funkcjonowania programu MdM porozumienie z bankiem podpisało 6727 osób samotnych, co stanowi 51,95 proc. wszystkich zawartych umów. To największa grupa dotychczasowych beneficjentów programu.
Drugą - choć już dwukrotnie mniejszą - tworzą małżeństwa bezdzietne. Państwowe wsparcie dotyczyło 3168 umów, czyli 24,47 proc.
W zestawieniu BGK uderza znacznie niższy udział rodzin wielodzietnych, a także osób samotnie wychowujących dzieci. Małżeństwa z jednym dzieckiem to 16,46 proc. zawartych umów, było ich 2131. Wsparcie państwa dotyczyło też 419 tych z dwójką dzieci - 3,24 proc. i tylko 36 tych z trójką dzieci - 0,28 proc. podpisanych porozumień.
Osoby samotnie wychowujące dzieci mają jeszcze mniejszy wkład w programie. W przypadku tych z jednym potomkiem zawarto 433 umowy - to 3,34 proc., a te samotnie wychowujące dwójkę maluchów to 0,26 proc. zrealizowanego programu - 34 umowy. Według danych BGK nie zawarto ani jednej z rodzicem samotnie wychowującym trójkę lub więcej dzieci.
Za mało wielodzietnych
Tak niski udział rodzin i osób wielodzietnych w programie to jeden z najważniejszych powodów, dla którego resort infrastruktury zdecydował o nowelizacji ustawy "o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych", regulującej zasady programu MdM. Jak poinformował Stanisław Kudroń z Departamentu Mieszkalnictwa Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, projekt nowelizacji zaproponowany przez MIR został już przekazany do akceptacji rządu.
Jak zapewnił Kudroń, w nowelizacji zapisano m.in. szerszy niż dotychczas pakiet prorodzinny, który miałby obowiązywać od przyszłego roku. Finansowe wsparcie państwa w przypadku rodzin lub osób z dwójką dzieci wzrośnie z 15 proc. do 20 proc. tzw. wartości odtworzeniowej mieszkania. Rodzina lub osoba z trójką maluchów otrzyma 30 proc. tej wartości (obecnie jest to także 15 proc.).
Ponadto rodziny lub osoby z trójką potomków będą mogły liczyć na dofinansowanie do powierzchni 65 m2 mieszkania (w innych przypadkach jest to 50 m2). - Obrazowo można powiedzieć, że po nowelizacji dofinansowaniem zostanie objęty dodatkowy pokój. Warunek - kupowany lokal nie może być mniejszy niż te 65 m2 - wyjaśnił Kudroń.
Istotnym elementem zaproponowanych przez resort zmian jest też zniesienie wymogu pierwszego mieszkania dla rodzin z co najmniej trójką dzieci. W założeniach resortu będą one mogły korzystać w 2015 r. z dofinansowania w ramach MDM nawet wtedy, gdy mają już własne M, ale chcą poprawić warunki bytowe.
*Cezura wiekowa blokuje MdM?*
Zdaniem Kudronia taki pakiet zapewnia większy udział rodzin i osób wielodzietnych w programie. Podobne nadzieje formułuje państwowy BGK. MIR utrzymał jednak cezurę wiekową - to wiek do 35 lat dla uczestników. W przypadku małżeństw to ograniczenie musi spełniać młodszy z małżonków.
Dlatego w nieformalnych rozmowach z przedstawiciele instytucji realizującej program przyznają, że te ograniczenie w przypadku rodzin lub osób z trójką lub więcej dzieci powinno zostać zmienione. Najczęściej wymienianym granicznym wiekiem, który powinien przesądzać o dostępności programu dla takich rodzin, jest 40 lat.
Taką ocenę, już wprost, potwierdzają eksperci z rynku nieruchomości. Co więcej, posługują się przy tym danymi, którymi dysponuje strona państwowa odpowiedzialna za program. Marcin Krasoń, analityk z firmy Home Broker przyznaje, że ograniczenie wiekowe utrzymane na poziomie 35 lat może być problemem dla realizacji programu w przypadku rodzin i osób wielodzietnych.
- Jak wskazują statystyki przytoczone przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, ponad 30 proc. trzecich dzieci rodzonych jest przez matki po 35. roku życia, co oznacza, że duża część potencjalnych beneficjentów programu MdM zostanie zablokowana przez warunek wieku - podkreśla Krasoń.
Dodatkowym argumentem przemawiającym za zwiększeniem dostępności programu MdM dla rodzin wielodzietnych, poza prorodzinną polityką państwa, może być wartość udzielonej w 2014 r. pomocy. Według danych przedstawionych przez BGK, do programu zakwalifikowano 14 829 wniosków, z czego 9 257 zyskało akceptację na 2014 r., a pozostałe na lata późniejsze. Wysokość przyznanego dofinasowania to obecnie ponad 339 mln zł., z czego 200 mln zł przyznano na 2014 r. Limit pomocy, do jakiej zobowiązało się państwo w ramach MdM, wynosił w 2014 r. 600 mln zł; w przyszłym roku ma to być 715 mln zł.
Ostateczna decyzja o kształcie nowelizacji programu należy do rządu, który zdecyduje, jaka będzie ostateczna jej wersja, zanim przekaże ją do akceptacji Sejmu. Zmiany w programie mogą zostać też przeforsowane przez posłów podczas prac w parlamencie.
