Zarabiasz tyle? Możesz się nazywać klasą średnią
Wielu Polaków uważa siebie za część legendarnej klasy średniej. Jednak czy przeciętne zarobki wystarczą, by do niej należeć, czy może istnieją inne, równie ważne czynniki?
W XIX wieku do klasy średniej zaliczano przede wszystkim małych przedsiębiorców i urzędników. Dziś granice tej grupy są stale badane przez socjologów oraz ekonomistów.
W obecnych czasach, osoby wykonujące pracę umysłową lub prowadzące własne biznesy zazwyczaj są klasyfikowane jako klasa średnia. Decydującym czynnikiem są tutaj zarobki.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Sądne dni dla PiS. "Niczego nowego nie wymyślili. Ale wszystko podnieśli do szcześcianu"
Średnia krajowa a klasa średnia
"Dziennik Gazeta Prawna" zauważa, że powszechnie istnieje mylnie utrwalone przekonanie, że klasę średnią stanowią osoby zarabiające tyle, co przeciętna krajowa. Z danych z marca 2024 r. wynika, że średnia krajowa pensja wynosiła 8408,79 zł brutto. Natomiast już w maju było to 7999,69 zł brutto.
Głównym problemem tego wskaźnika jest to, że nie odzwierciedla on rzeczywistych zarobków większości pracowników, gdyż GUS bierze pod uwagę wynagrodzenia firm zatrudniających ponad 10 osób, co stanowi jedynie 38 proc. zatrudnionych. Nie obejmuje to m.in. małych przedsiębiorców i pracowników sektora publicznego.
Ile trzeba zarabiać, aby być w klasie średniej?
Z tego powodu lepszym wskaźnikiem definiowania klasy średniej jest mediana płac, czyli suma, którą zarabia połowa pracowników, podczas gdy druga połowa zarabia więcej. GUS publikuje medianę co dwa lata, a ostatnie dane pochodzą z października 2022 r.; od tego czasu średnia płaca wzrosła o 20 proc.
Z badań wynika, że ostatnia mediana płac wynosiła około 82 proc. przeciętnego wynagrodzenia. To oznacza, że obecnie osoba zarabiająca około 6800 zł brutto może być uznana za część klasy średniej.
OECD proponuje inny sposób określenia klasy średniej. Według tej organizacji należą do niej gospodarstwa domowe, gdzie dochód na osobę wynosi od 75 do 200 proc. mediany zarobków. W Polsce oznacza to obecnie od 5100 do 13 600 zł brutto.
Gazeta przypomina, że dwa lata temu te wartości wynosiły od 4276 zł do 11 403 zł brutto miesięcznie, co oznacza, że wzrosły one o około 20 proc.