Czego nie wiesz o minimalnym wynagrodzeniu
Co najmniej 11 złotych brutto, tyle w ciągu godziny miałby zarabiać pracujący Polak i to niezależnie od formy zatrudnienia. To nowy pomysł OPZZ, który chce walczyć ze złymi skutkami umów cywilnoprawnych. Problem wysokości płacy minimalnej dzieli związki zawodowe, pracodawców i rząd nie od dziś. Skąd to całe zamieszanie?
Minimalna płaca ustalana jest corocznie na podstawie ustawy z 10 października 2002 r. Określa ona dwa terminy podwyższania wysokości minimalnej płacy:
- jeden termin – od 1 stycznia, jeśli prognozowany na dany rok wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych jest niższy niż 5 proc.,
- dwa terminy – od 1 stycznia i 1 lipca, w przypadku gdy prognozowany wzrost cen na dany rok wynosi 5 proc. i więcej.
Związki: marne pieniądze
Płaca minimalna w przyszłym roku powinna wynosić 1720 zł - to wspólne stanowisko związków zawodowych reprezentowanych w Komisji Trójstronnej. Rząd proponuje jednak, by kwota minimalna wynosiła 1688 zł, obecnie wynosi - 1600 zł.
Co roku związki zawodowe postulują, by doszła ona do poziomu połowy średniej krajowej. Według nich minimalne wynagrodzenie powinno wynosić połowę średniej pensji. Dziś byłoby to ponad 1900 złotych. Według szacunków związkowców miesięcznie pracujemy średnio 170 godz.
1600 brutto, ile to na rękę
Obecnie po odliczeniu podatków i składek dostaje się nieco ponad 1181 złotych. Dla pracodawcy stawka wynagrodzenia minimalnego wzrasta. Do każdego opłacanego w ten sposób pracownika musi doliczyć składki i podatki. Zatrudniony, który zarabia kwotę minimalną, kosztuje firmę 1931,84 zł.
Stawka minimalnego wynagrodzenia może być jeszcze niższa. Dotyczy to osób, które zaczynają karierę zawodową i podejmują się pierwszej pracy. Otrzymują one 80 proc. płacy minimalnej.
Zmiany po podwyżce
Podwyżka najniższej płacy powoduje wzrost świadczeń obliczanych na podstawie minimalnego wynagrodzenia. Zmienia się m.in. zaplata za dodatek za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój, odprawa z tytułu zwolnień grupowych, minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego, kwota wolna od podatku.
Minimalna wysokość wynagrodzenia ma też wpływ na podstawę wymiaru składek w przypadku osób, które korzystają z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, zleceniobiorców pracujących na podstawie umowy, w której wynagrodzenie nie zostało określone lub określono je inaczej niż kwotowo oraz duchownych, którzy jednocześnie pozostają w stosunku pracy lub w stosunku służby albo są członkami spółdzielni.
Tak jest w innych krajach
Najwyższe płace minimalne, powyżej 1400 euro miesięcznie, otrzymują pracownicy zatrudnieni w: Luksemburgu, Belgii, Francji, Irlandii i Holandii. Wśród państw „nowej Unii” najwyższą płacą minimalną mogą się pochwalić Słoweńcy (ponad 780 euro). W pozostałych krajach wschodnioeuropejskich wysokość minimalnego wynagrodzenia kształtuje się w granicach 157-376 euro.
W Austrii, Niemczech, Finlandii, Szwecji, Danii i Włoszech o wysokości najniższej pensji decydują zbiorowe porozumienia zawierane między związkami zawodowymi, a organizacjami pracodawców. Regulacje te zapisywane są w umowach zbiorowych osobno dla każdej branży na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym.
Płace minimalne w wybranych krajach Europy (wg Eurostat)
Luksemburg: 1874,19 euro/mies.
Belgia: 1501.82 euro/mies.
Holandia: 1469,40 euro/mies.
Irlandia: 1461,85 euro/mies.
Francja: 1430,22 euro/mies.
Wielka Brytania: 1264,25 euro/mies.
Słowenia: 783,66 euro/mies.
Hiszpania: 752.85 euro/mies.
Malta: 697,42 euro/mies.
Grecja: 683,76 euro/mies.
Portugalia: 565,83 euro/mies.
Polska: 376,58 euro/mies.
Chorwacja: 374,31 euro/mies.
Węgry: 340,55 euro/mies.
Słowacja: 337,70 euro/mies.
Czechy: 312,01 euro/mies.
Litwa: 289,62 euro/mies.
Łotwa: 287,07 euro/mies.
Bułgaria: 158,50 euro/mies.
Rumunia: 157,26 euro/mies.
JK,WP.PL
Źródło: WP.PL, mpips.gov.pl, PAP, IAR