Czy mogę iść w czasie pracy do banku lub urzędu?

Znakiem naszych czasów jest wszechobecny pośpiech. Większość z nas często odnosi wrażenie niedopełnienia wszystkich obowiązków. Coś nieustannie wisi nad głową. Kiedy jesteśmy w domu, myślimy o pracy, kiedy zaś jesteśmy w pracy myślimy o sprawach, które należy zrobić w domu.

Aby przerwać gonitwę myśli decydujemy się na załatwianie spraw prywatnych w miejscu pracy. Czy takie postępowanie może doprowadzić do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika?

A kiedy mam załatwiać prywatne sprawy jak nie w pracy?! – pyta pani Anna, ekspedientka - Pracuję po dziesięć godzin dziennie. Kiedy idę do pracy sklepy są jeszcze zamknięte, a kiedy z niej wychodzę są już zamknięte. Mogłabym wprawdzie robić zakupy w drogich centrach handlowych, ale nie stać mnie na to. A kiedyś muszę kupić choćby ubranie.

Przypadek pani Anny nie jest odosobniony. Do załatwiania spraw osobistych w pracy dochodzi bardzo często. Najczęściej wykonywane przez pracowników sprawy osobiste w godzinach pracy, to korzystanie ze służbowych materiałów w celach prywatnych, załatwianie spraw w urzędach, czy dorabianie do pensji w godzinach pracy. Tymczasem obowiązek pracowniczy polega na świadczeniu pracy na rzecz pracodawcy w czasie i miejscu wyznaczonych przez pracodawcę. Jedną z podstaw zastosowania zwolnienia dyscyplinarnego wobec pracownika jest dopuszczenie się przez niego ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Aby ocenić, czy z takim naruszeniem mamy do czynienia w przypadku załatwiania przez pracownika spraw prywatnych w godzinach pracy, ważne jest ustalenie, czy odbywa się to za zgodą pracodawcy. Jak się okazuje przełożeni mogą znaleźć wyjście z takich sytuacji na przykład poprzez wprowadzenie zasady odpracowania prywatnych wyjść do końca okresu rozliczeniowego, lub wprowadzenie bezpłatnej przerwy, nie wliczanej do czasu pracy.

Natomiast w sytuacji braku zgody pracodawcy na takie działania można mówić o naruszeniu obowiązku pracowniczego. Dla przypisania pracownikowi ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków nie jest konieczne wykazanie poniesienia przez pracodawcę szkody. Działanie pracownika polegające na wykonywaniu w godzinach pracy, bez zgody pracodawcy, czynności innych niż praca, sprzeciwia się przyjętemu w umowie o pracę zobowiązaniu pracowniczemu świadczenia pracy. Naraża to na szwank interes pracodawcy, który świadczenia oczekuje. Dla zakwalifikowania omawianego naruszenia jako ciężkiego istotne jest, że nie może być ono sporadyczne ani dotyczyć krótkiego okresu w ramach przeznaczonego na pracę.

Dopuszczalność rozwiązania przez pracodawcę umowy bez wypowiedzenia ograniczona jest jednomiesięcznym terminem biegnącym od uzyskania przez niego wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Wiadomości te powinny być sprawdzone i skonkretyzowane. Powinny też obejmować zarówno stronę przedmiotową nagannego działania pracownika, jak również dostateczną wiedzę o ciężarze naruszenia podstawowych obowiązków.

opr. A. B.