Janosik złupi, nawet gdy dochody spadły

Mazowsze odda ponad połowę dochodów mniej zamożnym samorządom, Warszawa odda blisko miliard złotych. Klamka właśnie zapadła i zmian przepisów nie będzie.

Choć duże miasta oraz województwo mazowieckie próbują jeszcze walczyć, w przyszłym roku zapłacą tzw. janosikowe na starych zasadach – dowiedział się „Parkiet”. Powody są dwa. Samorządy nie porozumiały się w sprawie zmian, a Ministerstwo Finansów doszło do wniosku, że i tak jest już na nie za późno.

Stolica odda mniej zamożnym samorządom prawie miliard z 10,2 mld planowanych dochodów. – To równowartość kosztów budowy mostu Północnego – mówi rzecznik Tomasz Andryszczyk. Gdańsk zapłaci 36 mln zł i wylicza, że mógłby za to wybudować 147 mieszkań komunalnych. Katowice wpłacą 40 mln zł z 1,29 mld zł wszystkich przychodów. – Dla porównania poważna modernizacja i rozbudowa największego szpitala miejskiego to koszt 25 mln zł – mówi Danuta Kamińska, skarbnik Katowic. Mazowsze wpłaci blisko 940 mln zł, czyli 54 proc. dochodów.

Zbyt bogaci mieszkańcy

Marek Miesztalski, skarbnik Mazowsza, nie ukrywa, że będzie trzeba wziąć kredyt. – „Janosikowe” płaci się niezależnie od tego, czy są dochody – podkreśla. Dolny Śląsk też wpłaci, ale 16,4 mln zł. – Z uwagi na zaawansowanie prac nad ustawą budżetową na 2010 r. i uchwałami budżetowymi samorządów nie jest już możliwa zmiana zasad dokonywania wpłat przez samorządy, których dochody na mieszkańca znacznie przekraczają średnią krajową – poinformowała nas Magdalena Kobos, rzeczniczka MF.

W wypadku gmin chodzi o 150 proc. średniej kwoty podatku w kraju na mieszkańca. Dla powiatów i województw to 110 proc. „Janosikowe” wylicza się na podstawie danych sprzed dwóch lat. Czyli w 2010 roku na podstawie roku 2008, choć w tym wpływy miast z podatków spadły o jedną piątą.

MF: daliśmy szansę

Rząd podszedł do sprawy sprytnie. Przyznał, że problem z „janosikowym” widzi, ale postawił warunek: samorządy muszą się dogadać, tak by budżet państwa nie poniósł żadnych kosztów. – Żaden samorząd nie zrezygnuje z pieniędzy – przyznaje Rudolf Borusiewcz, sekretarz Związku Powiatów Polskich. – Nie będzie kompromisu kosztem najbiedniejszych – mówi Mariusz Poznański, wójt gminy Czerwonak i szef Związku Gmin Wiejskich RP. – Poziom ochrony zdrowia, edukacji i pomocy społecznej nie może zależeć od dochodów – podkreśla.

Twierdzi, że około 400 gmin jest na granicy bankructwa i bez wsparcia nie przetrwa. Jedynym kompromisem, jaki ostatnio osiągnięto w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu, jest decyzja, by z rezerwy „janosikowego” na ten rok skorzystali również jego płatnicy, jeśli dochody z podatków spadły u nich bardziej niż średnia danego szczebla samorządu. Początkowo pomysł poparły tylko związki metropolii, miast i powiatów, przeciw były gminy wiejskie i województwa.

| Adam Struzik - Marszałek Województwa Mazowieckiego Wystosowaliśmy apel do rządu i parlamentu,w którym proponujemy dwa rozwiązania: doraźne – w postaci zmniejszenia przyszłorocznego „janosikowego” do poziomu z 2008 r., i długofalowe – ustanowienie jego górnego pułapu na poziomie do 35 proc. dochodów województwa. Teraz nie ma żadnego ustawowego limitu takiej subwencji. Może dojść do sytuacji, w której musielibyśmy oddać do budżetu prawie całe nasze dochody. Ustawa nie przewidziała takiej sytuacji, dlatego konieczna jest jej nowelizacja.Zrobię wszystko, aby zmiany zostały wprowadzone jak najszybciej. Przedstawiłem już ten problem w Sejmie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Rozmawiam z parlamentarzystami. Po naszym apelu komisja zwróciła się z wnioskiem do rządu o przyjrzenie się problemowi i przedstawienia rozwiązania idącego w kierunku naszych propozycji. Nawet jeśli zmiany nie będą możliwe w tym roku, to warto przecież walczyć o przyszłość Mazowsza. |
| --- |

Aleksandra Kurowska
PARKIET