Lubuskie gminy idą do Trybunału
Rady trzech samorządów z pow. nowosolskiego (Lubuskie) złożyły do TK wnioski o zbadanie zgodności z Konstytucją RP i Europejską Kartą Samorządu Lokalnego ustaw, które - ich zdaniem - narzucają na samorządy obowiązki, a nie gwarantują ich finansowania.
We wtorek kancelaria Trybunału Konstytucyjnego potwierdziła przyjęcie wniosków. Przygotowała je jedna z warszawskich kancelarii prawnych w imieniu Rady Gminy Wiejskiej Kolsko, Rady Miasta i Gminy Kożuchów oraz Rady Miasta Nowa Sól.
Jak poinformował we wtorek PAP prezydent Nowej Soli Wadim Tyszkiewicz, we wniosku do TK znalazły się zastrzeżenia m.in. do Ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, do Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, do Prawa Budowlanego czy Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Według Tyszkiewicza np. obowiązujące zapisy ustawy o dochodach JST dają rządowi zbyt dużą swobodę w określaniu wysokości subwencji celowych na realizację zadań ciążących na gminach, a tych stale przybywa.
- To sprawia, że szukanie oszczędności na szczeblu centralnym bezpośrednio odbija się na gminach, które muszą z własnych, często skromnych budżetów coraz więcej dokładać do oświaty, pomocy społecznej i innych dziedzin życia społecznego. Obrazują to wskazane we wnioskach wybrane artykuły ustaw - powiedział PAP Tyszkiewicz.
Dodał, że w Polsce działa 2479 gmin i te bogate radzą sobie z nowymi zadaniami, ale dla budżetu gmin biedniejszych nowe obowiązki, w ślad za którymi nie idą pieniądze, są ogromnym obciążeniem.
- Nie liczymy na zwrot wydanych pieniędzy przez samorządy, ale chcemy zahamować proces narzucania na nie kolejnych zadań, bez adekwatnego wsparcia z budżetu państwa - dodał Tyszkiewicz.
Prace nad przygotowaniem skargi do TK trwały kilka lat. Uczestniczyło w nich wielu prawników, m.in. prof. Michał Kulesza (zmarł w styczniu 2013 r.), który w latach 90. był jednym z autorów refom administracyjnych w Polsce. Wskazywał on, że wniosek lubuskich gmin będzie skuteczny, jeśli zbada się, jak ustawy wpłynęły na finanse wszystkich szczebli samorządów.
- Bazując na tym założeniu nie powstał jeden wniosek, lecz kilka, które precyzują konkretną sytuację samorządów o różnej charakterystyce tj. gminy wiejskiej, wiejsko-miejskiej i miasta. Niebawem do TK trafi też wniosek przygotowany w imieniu powiatu nowosolskiego - wyjaśnił prezydent Nowej Soli.
Podstawą wniosków do Trybunału Konstytucyjnego jest m.in. artykuł 167. konstytucji, który mówi, że "jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań".