13.12. Warszawa - MSZ informuje:
Laureat pierwszej edycji Międzynarodowej Nagrody im. Rafała Lemkina - kanadyjski prawnik Philippe Kirsch - wyróżniony został za wybitne zasługi w dziedzinie zapobiegania i ścigania zbrodni ludobójstwa i zbrodni wojennych oraz wkład w rozwój międzynarodowego prawa karnego.
Sędzia Philippe Kirsch jest współautorem Rzymskiego Statutu ustanawiającego Międzynarodowy Trybunał Karny. To także pierwszy prezes Trybunału w latach 2003-2009 i wybitny specjalista w dziedzinie międzynarodowego prawa publicznego, karnego i humanitarnego.
Uroczysta ceremonia wręczenia Międzynarodowej Nagrody im. Rafała Lemkina odbyła się 12 grudnia 2013 r., w 65. rocznicę przyjęcia Konwencji ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa, w siedzibie Konsulatu Generalnego RP w Nowym Jorku. Wzięli w niej udział dyplomaci, przedstawiciele świata nauki, diaspory żydowskiej oraz Sekretariatu ONZ, m.in. Jan Eliasson (zastępca sekretarza generalnego ONZ), Miguel Serpe de Soares (zastępca sekretarza generalnego ds. prawnych i doradca prawny ONZ), Fatou Bensouda (prokurator MTK), David Harris (dyrektor wykonawczy American Jewish Committee).
Nagrodę, w imieniu ministra Radosława Sikorskiego, wręczył podsekretarz stanu w MSZ Artur Nowak-Far. Mówiąc o zasługach sędziego Philippa Kirscha wiceminister Nowak-Far stwierdził, że jego droga kariery i wybitne osiągnięcia, wraz z charytatywną działalnością Instytutu jego imienia, utwierdzają w przekonaniu, iż sam Rafał Lemkin nie mógłby wybrać lepszego laureata nagrody swojego imienia.
Dziękując za wyróżnienie ministrowi Sikorskiemu i Polskiemu rządowi sędzia Kirsch podkreślił, że on sam jest tylko "jednym z tysięcy ludzi, którzy na przestrzeni ostatnich dekad dążyli do osiągnięcia celu", tj. powołania pierwszego stałego międzynarodowego trybunału karnego. Zasada, że "nikt nie stoi ponad prawem stanowi sedno systemu sprawiedliwości międzynarodowej, niezależnie od okoliczności, które czasem trzeba wziąć pod uwagę" - powiedział Kirsch.
W trakcie ceremonii zgromadzeni goście wysłuchali także specjalnego nagrania z wystąpieniem ministra Radosława Sikorskiego poświęconego laureatowi. "W roku 1941, opisując potworności II wojny światowej, Winston Churchill powiedział: Jesteśmy świadkami zbrodni bez nazwy. Zbrodnia ludobójstwa nazwana została przez Lemkina w jego pracy Axis Rule in Occupied Europe w 1944 roku. Definicja pojęcia zawarta została w konwencji z 1948 roku. Dzieło życia Rafała Lemkina nie było jednak zakończone, gdyż brakowało jeszcze jednego kluczowego elementu - sankcji. Do tego potrzebna była wytrwałość innego prawnika, sędziego Philippe Kirscha, by zbrodnia ludobójstwa podlegała karze" - podkreślił minister.
Profesor Jerzy Makarczyk w laudacji na cześć sędziego Kirscha zaznaczył, że jest on nie tylko prawnikiem. "Takie określenie byłoby niedostateczne. Jest on rzadkim (i szczęśliwym) przypadkiem jurysty, który był w stanie nie tylko studiować prawo i je praktykować, ale także wpływać na rozwój międzynarodowego systemu prawnego" - dodał profesor.
Jan Eliasson nazwał Lemkina człowiekiem pasji. "Bez pasji nic ważnego się nie zdarza, bez współczucia - dzieją się złe rzeczy" - powiedział Eliasson. Za kluczowe elementy międzynarodowego porządku uznał koncepcję "odpowiedzialności za ochronę" oraz Międzynarodowy Trybunał Karny, w szczególności biuro prokuratora, reprezentowane podczas uroczystości przez prokurator F. Bensouda.
Celem Międzynarodowej Nagrody im. Rafała Lemkina, ustanowionej 4 września 2013 r., przez ministra Radosława Sikorskiego jest przyczynianie się do pogłębiania wiedzy o zróżnicowanych korzeniach i konsekwencjach zbrodni ludobójstwa, a także poprawy mechanizmów zapobiegania masowym zbrodniom, poprzez m.in. tworzenie, konsolidowanie i propagowanie instrumentów prawnomiędzynarodowych w tej dziedzinie. Podkreśla ona także kluczowe miejsce prawa międzynarodowego, zwłaszcza międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka w polskiej polityce zagranicznej, oraz upamiętnia postać wybitnego prawnika.
Rafał Lemkin (1900-1959) był polskim prawnikiem żydowskiego pochodzenia. Jest autorem pojęcia ludobójstwa (genocidium), które stworzył w 1944 r. i zdefiniował w książce "The Axis Rule in Occupied Europe". Zaproponował i konsekwentnie wspierał ideę stworzenia międzynarodowej konwencji dotyczącej zapobiegania ludobójstwu, co udało się urzeczywistnić w formie Konwencji w sprawie Zapobiegania i Karania Zbrodni Ludobójstwa. Konwencja przyjęta została przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 9 grudnia 1948 r. Rafał Lemkin był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla w latach 1950, 1951, 1952, 1958 oraz 1959.
UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)
kom/ aja/