Nie dają etatów, mimo że ich na to stać
Umowa na czas określony to obecnie główna forma zatrudnienia w Polsce
Umowa na czas określony to obecnie główna forma zatrudnienia w Polsce. Firmy i pracownicy, choć mogą, rzadko korzystają z innych form uelastycznienia zatrudnienia.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan przeprowadziła badania wśród 500 pracowników i 200 firm zatrudniających co najmniej 10 osób. Celem była ocena popularności oraz przydatności stosowania elastycznych form zatrudnienia i organizacji czasu pracy, w tym rozwiązań przewidzianych ustawą antykryzysową. Okazało się, że aż w 76 proc. badanych przedsiębiorstw pracownicy zatrudniani byli na czas określony.
Ustawa podziałała
Elastyczność zatrudnienia to termin rozumiany zarówno przez pracowników, jak i pracodawców bardzo podobnie. I jedni, i drudzy rozumieją go jako różne formy zatrudnienia oraz stosowania elastycznego czasu pracy.
Sami pracodawcy są zdania, że ich firmy to przedsiębiorstwa elastyczne. Za przykład dają umowy o pracę na czas określony (19 proc.), indywidualny czas pracy (16 proc.), zmniejszenie wymiaru pracy (12 proc.), oraz umowy cywilnoprawne (umowy zlecenia 12 proc., umowy o dzieło 9 proc.).
Nieco inaczej o elastyczności myślą sami pracownicy. Ich skojarzenia skupione były wyłącznie wokół pewnych form wykonywania pracy, w tym głównie wokół umów cywilno-prawnych (umowy zlecenia 12 proc., umowy o dzieło 11 proc.) oraz umów na czas określony (7 proc.). O organizacji czasu pracy, które również mogą stanowić sposób zwiększający elastyczność zatrudnienia w tej grupie nie było mowy. Powodem najprawdopodobniej jest stosunkowo niskie zrozumienie i znajomość wśród pracowników przepisów regulujących czas pracy.
- Relatywnie wysoka znajomość rozwiązań elastycznego rynku pracy tylko w niewielkim stopniu przekłada się na ich stosowanie w praktyce. Jedynym rozwiązaniem, które jest stosowane powszechnie jest zatrudnienie na czas określony. Z badania wynika ponadto, że tą formą zatrudnienia objętych jest coraz mniej pracowników. O ile w przeszłości objętych nim było 47 proc. pracowników z badanych firm, o tyle dziś umowa na czas określony ma zastosowanie do zaledwie 18 proc. z nich. Ten wynik odzwierciedla konsekwencje wprowadzenia w życie ograniczeń czasowych w stosowaniu umów na czas określony, które wprowadziła ustawa antykryzysowa - mówi Małgorzata Rusewicz, dyrektorka Departamentu Dialogu Społecznego i Stosunków Pracy PKPP Lewiatan.
Na pół etatu
W naszej rzeczywistości popularna jest ciągle praca w niepełnym wymiarze godzin. Z badań wynikło, że stosuje ją 55 proc. badanych przedsiębiorstw. Natomiast z zatrudniania w oparciu o umowy cywilno-prawne korzysta 39 proc. badanych firm.
Skomplikowane przepisy
Przeprowadzone przez PKPP Lewiatan badanie dowiodło, że choć polskie przepisy posiadają szeroki wachlarz regulacji umożliwiających stosowanie elastycznych form wykonywania pracy oraz organizacji czasu pracy, to wiele z obowiązujących przepisów należałoby nadal upraszczać i udoskonalać. Warto by było, by sami pracownicy zapoznawali się z możliwościami swojego zatrudnienia. Badanie pokazało bowiem, że aż 24 prac. pracodawców i ponad połowa (52 proc.) pracowników nie potrafi wymienić żadnego rozwiązania zwiększającego elastyczność zatrudnienia. Zastanawiające jest też, że 11 proc. pracodawców i aż 34 proc. pracowników nie ma żadnego skojarzenia z terminem „elastyczność zatrudnienia.
ml/MA