7 sposobów na wyższą emeryturę
Możesz zmienić wysokość emerytury. Nie jest ci dana raz na zawsze. Ale o ewentualną podwyżkę musisz postarać się sam. Fakt podpowiada, jak to zrobić.
Państwo podwyższa ci emeryturę najczęściej tylko raz w roku, ale na kokosy nie masz co liczyć, bo waloryzacja jest najczęściej kilkuprocentowa i ledwo nadąża za oficjalną inflacją.
Zaś w sklepach ceny praktycznie wszystkich towarów galopują jak oszalałe, dlatego warto pomyśleć o innych sposobach na większe dochody. Masz prawo wystąpić o ponowne przeliczenie swojej emerytury – ale musisz o to wystąpić sam do ZUS, bo urzędnicy za ciebie tego nie zrobią. Musisz działać! Fakt wyjaśnia krok po kroku, jak zabrać się do tego i sprawdzić, czy należą ci się większe pieniądze.
1) Przejrzyj dokumenty z poprzednich lat
Gdy składałeś wniosek o przyznanie emerytury, musiałeś wskazać w nim swoje zarobki według jednej z dwóch metod:
– z kolejnych 10 lat, które sam wybrałeś z okresu zatrudnienia obejmującego ostatnich 20 lat, poprzedzających rok złożenia wniosku o emeryturę;
– albo z 20 dowolnie wybranych lat z całego okresu zatrudnienia.
Sprawdź, czy w wykazie zarobków we wniosku wskazałeś rzeczywiście te najlepsze. Może przeoczyłeś jakiś rok, gdy zarabiałeś lepiej.
2) Sprawdź staż swojej pracy i zarobki
Zastanów się, czy dostarczyłeś do ZUS wszystkie dokumenty, określające okres pracy. Liczy się każdy dzień! Dosłownie. Przy obliczaniu wysokości emerytury ZUS przyjął pełne miesiące i lata, a zgodnie z ustawą pominął dni. Może się więc zdarzyć, że masz udokumentowane 32 lata pracy, 8 miesięcy i 29 dni. ZUS wziął więc pod uwagę 32 lata i 8 miesięcy pracy. Jeśli udokumentujesz jeszcze jeden dzień pracy, dobijesz do pełnego miesiąca! A ten – jeśli złożysz wniosek o przeliczenie emerytury – zostanie do twojej emerytury doliczony.
Pamiętaj! Można znaleźć dokumenty nawet nie istniejącej firmy (np. sam ZUS ma informacje, gdzie są dane z wielu zlikwidowanych firm, możesz też szukać w archiwach państwowych i resortowych).
3) Zapytaj, czy policzyli ci wszystkie nagrody
Premie, trzynastki i wszelkie nagrody, jakie dostawałeś w czasie pracy, liczą się do emerytury. Sprawdź, czy ZUS, wyliczając świadczenia, o nich nie zapomniał. Jak to zrobić?
Wyślij do ZUS list z prośbą o wyjaśnienie, w jaki sposób naliczono ci podstawę emerytury i jakie pieniądze miały wpływ na jej wysokość. Jeśli okaże się, że zakład coś przeoczył, możesz wystąpić z wnioskiem o podwyżkę.
ZUS musi uwzględnić m.in.: nagrody jubileuszowe wypłacane do 31 grudnia 1989 r., nagrody, premie z zysku, trzynastki i czternastki, jeżeli zostały wypłacone po 1 stycznia 1991 r. i jeśli opłacane były od nich składki emerytalne.
4) Zlikwiduj "zerowe" dochody
Osoby, które przeszły na emeryturę przed 2009 r., mają jeszcze jedną szansę na podwyżkę. Do 2009 r. ZUS nie uwzględniał okresów, gdy wprawdzie pracowałeś, ale nie było dokumentów potwierdzających wysokość pensji. Do wzoru, na podstawie którego obliczana jest wysokość emerytury, urzędnicy wpisywali zero złotych. To się jednak zmieniło. Teraz ZUS przy wyliczeniu emerytury zamiast zerowego dochodu wpisuje minimalną płacę, która obowiązywała w danym okresie. Dzięki temu przeliczone na nowo świadczenia będą wyższe.
5) Zmień emeryturę wcześniejszą na zwykłą
Jeśli jesteś na wcześniejszej emeryturze i osiągnąłeś już wiek emerytalny, czyli 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn, zamień emeryturę wcześniejszą na zwykłą. Ale uwaga! Jest to możliwe tylko w przypadku osób, które będąc na wcześniejszej emeryturze, przez co najmniej 30 miesięcy podlegały ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, czyli były zatrudnione. Nieważne, czy pracowały na ćwierć czy cały etat – liczy się to, że były ubezpieczone.
6) Spróbuj dorobić na emeryturze
Gdy pracujesz, będąc już na emeryturze, na koncie w ZUS są gromadzone składki emerytalne – tak, jak w przypadku każdego zatrudnionego. Warto więc domagać się od ZUS, aby wliczył nam te składki do wypłacanej już emerytury. Uwaga! Od 1 stycznia emeryci nie mogą jednocześnie pracować na etacie i pobierać emerytury – dotyczy to jednak osób, które przechodząc na emeryturę, nie zwolniły się z dotychczasowego zakładu pracy. Czyli pracowały, wystąpiły do ZUS o wypłatę emerytury, i nadal ją pobierają, pracując jednocześnie na etacie! Co powinny zrobić? Muszą wybrać: emerytura albo etat. Na zastanowienie się mają czas do września – dla nowych przepisów obowiązuje okres przejściowy – jeśli do tego czasu się nie zwolnią, pierwszego października ZUS zawiesi im wypłatę emerytury. Jeśli jednak po nabyciu praw do emerytury, zwolniłeś się z zakładu pracy, a po jakimś czasie (nawet po jednym dniu przerwy), pracodawca ciebie znowu zatrudnił, nadal możesz dorabiać do emerytury, bez groźby jej zawieszenia – nowe przepisy ciebie
nie dotyczą.
7) Wybierz emeryturę zamiast renty
Gdy masz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, i spełniasz warunki, by otrzymać emeryturę, np. wypracowałeś wymaganą liczbę lat – możesz złożyć wniosek o to drugie świadczenie. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury możesz wskazać te same zarobki, jakie wskazałeś do renty, a powinieneś odnieść korzyść, bo wysokość emerytury zostanie obliczona od korzystniejszej podstawy wymiaru. Jeśli nie zdecydujesz się na złożenie wniosku o emeryturę, to gdy skończysz 60 – w wypadku kobiet, a 65 lat – w wypadku mężczyzn, ZUS z urzędu przyzna ci emeryturę, opierając się na dokumentach zgromadzonych w aktach rentowych.