Bez pieniędzy na pomoc dla osób bezrobotnych

Winą za zamieszanie obarczają Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, które dwa tygodnie przed wejściem w życie nowelizacji ustawy z 19 grudnia 2008 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU z 2009 r. nr 6, poz. 33), wydało przepisy wykonawcze, jakie nie pasują do zmienionej ustawy.

Chodzi tu o rozporządzenie z 15 stycznia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej, oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (weszło w życie 16 stycznia, w dniu publikacji w DzU nr 5, poz. 26). Zdaniem urzędów pracy jest ono sprzeczne z nowym brzmieniem ustawy o promocji zatrudnienia, która 1 lutego uległa zmianom.

_ To przedziwna sprawa, gdyż rozporządzenie wydane przez ministra przed wejściem zmian ustawy w życie posługuje się określeniami i terminologią zawartą w nowelizacji _ - mówi nam dyrektor jednego ze śląskich urzędów pracy. _ Zawiera jednak tyle nieścisłości, że nie wiemy, jak mamy je właściwie stosować. _

Dlatego dla własnego bezpieczeństwa i w obawie o właściwe wydatkowanie środków z Funduszu Pracy, urzędy pracy czekają na nowe rozporządzenie.

Chodzi o niemałe pieniądze, które od lat skutecznie skłaniają firmy do zatrudniania bezrobotnych. Zgodnie ze zmienionym art. 46 z ustawy o promocji zatrudnienia, może to być prawie 18 tys. zł refundacji kosztów urządzenia lub doposażenia miejsca pracy bezrobotnego (sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia). W zamian za te pieniądze przedsiębiorca na dwa lata zobowiązuje się do zatrudniania na tym stanowisku osób zarejestrowanych w urzędzie pracy.

Jak się okazuje, podobne kłopoty są z dofinansowaniem wynagrodzeń uczestników robót interwencyjnych, które - w myśl nowych przepisów - mogą być organizowane np. dla bezrobotnych z grupy 50+. Urzędnicy mają wątpliwości, czy nowe przepisy z ustawy o promocji zatrudnienia są zgodne z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 800/2008 z 6 sierpnia 2008 r., uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 traktatu (opublikowane 9 sierpnia 2009 r. w Dzienniku Urzędowym UE pod pozycją L 214). Jeśli okaże się, że mają rację, trzeba będzie jak najszybciej zmienić przepisy.

_ Wystartujemy z tymi programami dopiero wtedy, kiedy będziemy pewni, że nie łamiemy prawa _ - zastrzega jeden z pracowników stołecznego urzędu pracy. _ Czekamy na interpretację przepisów w tej sprawie. _

Mają kłopoty także z przekazywaniem przez urzędy pracy pieniędzy na przygotowanie zawodowe bezrobotnych w miejscu zatrudnienia. W tym wypadku przepisów wykonawczych po prostu jeszcze nie ma.

W rozesłanym na początku lutego do wszystkich powiatowych urzędów pracy piśmie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej stanęło na stanowisku, że do czasu wydania nowego rozporządzenia służby zatrudnienia powinny przekazywać pieniądze na podjęcie działalności gospodarczej przez bezrobotnych zgodnie z rozporządzeniem z 15 stycznia 2009 r., wydanego na podstawie starych przepisów, w wysokości przewidzianej w noweli ustawy o promocji zatrudnienia, która obowiązuje od 1 lutego. Wyjaśnienia nie mówią jednak nic o pozostałych wątpliwościach przedstawicieli służb zatrudnienia.

Wniosek z tego wynika jeden. Służby zatrudnienia domagają się, by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej jak najszybciej zakończyło prace nad projektem nowego rozporządzenia (został on opublikowany na stronie internetowej resortu 30 stycznia 2009 r.). Nie jest wykluczone, że będzie także potrzebna szybka nowelizacja ustawy, która dostosuje ją do unijnego prawa.

Z nieoficjalnych informacji, jakie urzędnicy urzędów pracy uzyskali z ministerstwa, wynika, że nowe przepisy mogą pojawić się dopiero w kwietniu. Do tego czasu zarówno bezrobotni, jak i przedsiębiorcy chętni do przyjęcia pomocy z tytułu ich zatrudnienia będą musieli jeszcze poczekać.

Chciałbym dostać ustawę, która będzie zgodna ze wszystkimi przepisami, a nie taką jak obowiązująca obecnie, gdzie sam muszę sprawdzać zgodność rozporządzeń z ustawą, ustawy z przepisami unijnymi. Moim obowiązkiem nie jest bowiem interpretowanie prawa, ale jego wykonywanie. W wypadku przepisów o refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla bezrobotnych pojawiły się one na kilka dni przed wejściem nowelizacji ustawy w życie. Rozporządzenie i ustawa po nowelizacji są jednak sprzeczne w swoich zapisach. Przykładowo ustawa mówi, że dotowane miejsce pracy powinno być utrzymane i dostępne dla bezrobotnych przez 24 miesiące, inaczej przedsiębiorca musi zwrócić pomoc wraz z odsetkami. Rozporządzenie wskazuje zaś, że w niektórych wypadkach może to być okres o połowę krótszy. Takich nieścisłości, uniemożliwiających realizację tych przepisów, jest tam znacznie więcej. Tracą na tym przede wszystkim osoby poszukujące pracy i pracodawcy.

Mateusz Rzemek
Rzeczpospolita