Bezrobotny dostaje pomoc i jeszcze wydatki wrzuca w koszty

- Dostałem dotację z Funduszu Pracy na rozpoczęcie działalności. Pieniądze przeznaczę na zakup maszyny. Czy mogę tę maszynę amortyzować, a jeśli nie, to czy wykazuję ją jako środek trwały? Czy odliczam VAT z ceny jej zakupu? - pyta czytelnik DF.

Czytelnik ma prawo odliczyć VAT, pod warunkiem że zakup maszyny służy działalności opodatkowanej. Natomiast o tym, czy amortyzować maszynę, zdecyduje jej wartość początkowa (cena nabycia, bez VAT) oraz przewidywany okres użytkowania dłuższy niż rok.

Amortyzowanych nie odliczamy

Jeśli wartość początkowa będzie przekraczać 3500 zł i przewidywany okres używania będzie dłuższy niż rok, to czytelnik będzie maszynę amortyzować, ale odpisów amortyzacyjnych nie wliczy do kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a - 22o, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Już choćby z tego przepisu wynika, że maszynę nie tylko należy zaliczyć do środków trwałych (wpisać ją do ewidencji takich środków), ale też amortyzować, z tym tylko zastrzeżeniem, że odpisów amortyzacyjnych nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Po co amortyzować maszynę, skoro odpisy nie są kosztem? Otóż odpisy amortyzacyjne niebędące kosztami podatkowymi mają wpływ choćby na wysokość kosztów przy ewentualnej sprzedaży urządzenia.

Więcej na ten temat pisaliśmy w DF z 19 marca 2009 r. w artykule "Otrzymałeś dotację, musisz wyrzucić z kosztów odpisy amortyzacyjne".

Nieamortyzowane potrącamy

Co innego, jeżeli wartość maszyny nie przekroczy 3500 zł lub przekroczy tę kwotę, ale przewidywany okres jej używania nie będzie dłuższy niż rok. Wówczas zakup - chociaż sfinansowany z jednorazowej dotacji powiatowego urzędu pracy na rozpoczęcie działalności gospodarczej - można wliczyć w koszty podatkowe.

Jest to dopuszczalne, ponieważ zabraniający tego zasadniczo art. 23 ust. 1 pkt 56 ustawy o PIT nie pozwala zaliczać do kosztów jedynie wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dochodów (przychodów), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122 i 129. Nie został tu wymieniony art. 21 ust. 1 pkt 121, gdzie mowa jest właśnie o jednorazowych środkach przyznanych bezrobotnemu na podjęcie działalności, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (DzU nr 99, poz. 1001, z późn. zm.).

Reasumując: Jeżeli maszyny nie amortyzujemy, to fakt, że jej zakup został sfinansowany ze środków przyznanych przez urząd pracy na podjęcie działalności gospodarczej, nie wyklucza zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Potwierdziła to Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacjach z 7 kwietnia 2008 r. (IBPB 1/415-16/08/TK/KAN-130/01/08/KAN-3183/03/ 08) i z 6 maja 2008 r. (IBPB1/415-113/08/RM): "wydatki poniesione na nabycie komputera przenośnego, sfinansowane ze środków pochodzących z Funduszu Pracy, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, o ile komputer ten nie został zaliczony do środków trwałych".

Katarzyna Jędrzejewska
Rzeczpospolita