Ceny kursu na prawo jazdy w górę. Szkoły wyjaśniają przyczyny drożyzny

"Co się odwala z cenami kursu na prawo jazdy? Z ciekawości sprawdziłem obecne ceny kursu na prawo jazdy kat A i B. Obie kategorie w tym momencie kosztują około 4 tys. zł w moim mieście, w niektórych szkołach nawet ponad. Jakiś opóźniony efekt inflacji? Chyba jeszcze rok temu kosztowały około 3 tys. zł, a już wtedy ludzie mówili, że srogo podrożały" - taki wpis w serwisie reddit.com opublikował niedawno jeden z użytkowników.

Redakcja WP Finanse postanowiła sprawdzić, jak zmieniły się ceny kursów na prawo jazdy kat. B i z czego wynikają te podwyżki.

Szkół nauki jazdy jest mnóstwo w większych miastach, więc w naszej analizie uwzględniliśmy po dwie z 10 wybranych miast. Sprawdziliśmy ceny na kurs na prawo jazdy kat. B w wersji standard (skrzynia manualna) w dwóch najlepiej ocenianych ośrodkach w każdym mieście.

Nasza analiza wskazuje, że obecnie najwięcej za kurs na prawo jazdy kat. B trzeba zapłacić we Wrocławiu, a najmniej - w Gdańsku. Jednak w tych dwóch skrajnych przypadkach koszty są i tak zdecydowanie wyższe niż jeszcze kilka lat temu: najniższa stawka to ok. 3,5 tys. zł.

Jak jest w Warszawie? Do 2019 r. dane na temat średnich cen kursów na prawo jazdy publikował Główny Urząd Statystyczny i wynika z nich, że w okresie od 2015 r. do 2019 r. ceny poszły w górę średnio o 450 zł (o ok. 26 proc.).

Z kolei dane za ostatnie pięć lat pochodzą z archiwalnych analiz rynkowych i artykułów opublikowanych na stronach internetowych szkół jazdy. Sugerują one, że podwyżki były jeszcze mocniejsze i sięgnęły 2 tys. zł (o 80 proc.).

Jeśli weźmiemy pod uwagę 10 lat, to ceny kursu na prawo jazdy kat. B podrożały w Warszawie o 2,8 tys. zł (o ok. 165 proc.).

Wzrost cen kursów na prawo jazdy kat. B, zwłaszcza w latach 2020-2025, wynikał z kombinacji czynników makroekonomicznych i branżowych. Główną przyczyną był wysoki poziom inflacji w Polsce, który wpłynął na wszystkie składniki kosztów prowadzenia szkół jazdy.

Na szeroką rozpiętość cen na rynku wpływają też czynniki regionalne i różnicowanie oferty przez szkoły. Koszt różni się w zależności od tego, czy kursant będzie się uczył w szkole nauki jazdy w dużym mieście, czy w mniejszej miejscowości.

Cena kursu nie jest określona ustawą, każdy właściciel firmy określa ją sam. Koszty działalności różnią się w zależności od regionu. Na cenę końcową wpływ mają koszty wynajmu, placów manewrowych, pracowników i naprawy samochodów. Spore znaczenie ma także konkurencja, która jest duża w największych miastach. Firmy muszą też płacić podatki. Najmniejszy koszt to paliwo - wyjaśnia w rozmowie z WP Finanse Grzegorz Łapeta, prezes Polskiej Federacji Stowarzyszeń Szkół Kierowców.

Z kolei Włodzimierz Zygmanowski ze szkoły nauki jazdy Auto Expert w Łodzi podkreśla w rozmowie z naszą redakcją, że ceny rosną przede wszystkim przez wzrost wynagrodzeń dla pracowników. - Oni też chcą normalnie zarabiać, więc musimy podnosić ceny, żeby również i nam się to opłacało - przekonuje.

Trudno jest określić średnią wysokość zarobków instruktorów nauki jazdy, ale zdaniem naszego rozmówcy średnia pensja w wysokości ok. 6,6 tys. zł brutto dość dobrze oddaje realia branżowe. - Nikt nie chce pracować za najniższą krajową, więc zarobki kształtują się na poziomie ok. 7 tys. zł brutto - dodaje prezes PFSSK.

Właściciel szkoły jazdy z Łodzi zwraca też uwagę, że ostatnio doszło do zmiany samochodów w WORD, co również wymusiło dodatkowe wydatki po stronie ośrodków. W stolicy woj. łódzkiego proces wymiany floty z pojazdów Suzuki Swift na auta Hyundai i20 rozpoczął się w 2019 r.

- Jesteśmy zmuszeni kupować nowe pojazdy, aby kursanci mogli szkolić się na odpowiednich modelach dopasowanych pod egzamin - tłumaczy.

Z kolei prezes stowarzyszenia szkół jazdy dodaje, że model samochodu ma także wpływ na koszt leasingu. - W Warszawie wchodzą auta Suzuki Swift, które kosztują w granicach 90 tys. zł. Z kolei na Śląsku od 12 lat prowadzimy kursy na samochodach Toyota Yaris, więc koszty są znacząco niższe - zaznacza. Z jego informacji wynika, że niektóre szkoły jazdy próbują zaoszczędzić, kupując np. samochody używane.

Jednak tym, co jest największym wydatkiem dla szkół jazdy, zwłaszcza w dużych miastach, to wynajęcie placu manewrowego. - W Warszawie wynajem placu manewrowego na kat. B to minimum 2 tys. zł miesięcznie, a pod Lublinem - 200 zł - twierdzi Łapeta.

Dopytywany o same stawki przyznaje, że "wyznacznikiem ceny kursu dla większości przedsiębiorców jest płaca minimalna". Z naszych wyliczeń wynika, że płaca minimalna netto w 2015 r., wynosząca 1286,16 zł netto, stanowiła około 76 proc. średniej ceny kursu na prawo jazdy w Warszawie (1700 zł).

Z kolei najniższa krajowa w 2020 r., wynosząca 1920,62 zł netto, stanowiła około 77 proc. ceny kursu na prawo jazdy (2500 zł). Z kolei obecna płaca minimalna na rękę (3510,92 zł) to ok. 78 proc. średniej ceny kursu (4500 zł). Widać, że najniższa krajowa i cena kursu rozjeżdżają się, ale przez 10 lat zmiana wyniosła jedynie 2 pkt. proc.

To wskazuje na stałą tendencję, choć należy podkreślić, że zarówno 10 lat temu, jak i obecnie najniższa krajowa nie pozwalała sfinansować kursu na prawo jazdy kat. B. Nasi rozmówcy nie wykluczają, że dojdzie do kolejnych podwyżek, tym bardziej, że płaca minimalna znów wzrośnie w przyszłym roku, choć decyzja w tej sprawie jeszcze nie zapadła.

- Pojawiają się zarzuty, że kiedyś prawo jazdy kat. AM było darmowe albo można było je zrobić w szkołach. Tyle że kiedyś szkoły trzeba było dotować, a teraz obywatele dostają pieniądze do ręki w postaci np. 800 plus. Rodzic może spokojnie przez pięć miesięcy odłożyć pieniądze na dziecko, aby sfinansować mu kurs na prawo jazdy - kwituje prezes PFSSK.

Maria Glinka, dziennikarka WP Finanse i money.pl