Czy kryzys przestraszy przedsiębiorców?
W jaki sposób możemy zminimalizować ryzyko niepowodzenia w biznesie? Jak wybrać ten właściwy rodzaj działalności gospodarczej, który przyniesie nam oczekiwane dochody? Pytanie to jest szczególnie ważne obecnie, kiedy spowolnienie gospodarcze w naszym kraju rozgościło się na dobre, a przedsiębiorstwa ograniczają produkcję i zwalniają pracowników.
18.03.2009 | aktual.: 18.03.2009 12:31
Na tak zadane pytania trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć. Pewnych jednak wskazówek może nam dostarczyć publikowany już po raz szósty przez Gazetę MSP ranking Atrakcyjności Inwestycyjnej. Szereguje on branże polskiej gospodarki według ich potencjalnego ryzyka gospodarczego.
Trochę teorii
Atrakcyjność Inwestycyjna określa zdolność danej branży do osiągania lepszych niż inne branże wartości szczegółowych wskaźników finansowych. Dotyczy to przede wszystkim maksymalizacji rentowności, minimalizacji kosztów prowadzonej działalności i zapewnienia szybkiego zwrotu środków finansowych zainwestowanych w daną działalność gospodarczą.
Do wyliczenia wskaźnika Atrakcyjności Inwestycyjnej wykorzystujemy 16 szczegółowych wskaźników finansowych, charakteryzujących poszczególne obszary funkcjonowania przedsiębiorstw wchodzących w skład danej branży.
Należą do nich:
- Dynamika przychodów
- Rentowność brutto
- Rentowność netto
- Płynność bieżąca
- Płynność szybka
- Udział przychodów finansowych w przychodach ze sprzedaży
- Udział dotacji w przychodach ze sprzedaży
- Dynamika zatrudnienia
- Materiałochłonność i energochłonność działalności
- Udział podatków w przychodach ze sprzedaży
- Udział kosztów finansowych w przychodach ze sprzedaży
- Udział kosztów finansowych w przychodach finansowych
- Rotacja należności handlowych
- Rotacja zobowiązań handlowych
- Udział zobowiązań handlowych w należnościach handlowych
- Dynamika wynagrodzeń.
Jak czytać wskaźniki?
Wskaźniki od 1. do 8. to stymulanty, a więc takie parametry finansowe, których wysokie wartości korzystnie świadczą o kondycji finansowej firmy czy branży. Wskaźniki od 9. do 16. to destymulanty, których niskie wartości uznawane są za korzystne dla dalszego rozwoju działalności gospodarczej.
Spośród wszystkich badanych branż, za najbardziej atrakcyjną inwestycyjnie należy uznać taką, która charakteryzuje się najlepszymi wskaźnikami finansowymi - opisującymi najważniejsze, z punktu widzenia inwestora, sfery funkcjonowania przedsiębiorstw należących do danej branży.
Branża najbardziej atrakcyjna inwestycyjnie posiada syntetyczny wskaźnik o wartości 1. Kolejne branże charakteryzują się wskaźnikami odpowiednio niższymi. Ogólnie możemy wyróżnić dwie grupy rodzajów działalności:
- branże atrakcyjne dla inwestorów, posiadające wartość wskaźnika zawierającą się w przedziale 1-0,
- branże nieatrakcyjne dla inwestorów, w przypadku których wartość wskaźnika spada poniżej 0. Ze względu na odmienną specyfikę działalności produkcyjnej oraz usługowej, wskaźnik Atrakcyjności Inwestycyjnej obliczany jest oddzielnie dla każdego z tych dwóch rodzajów aktywności gospodarczej. Należy w tym wypadku dokonywać porównań tylko i wyłącznie w obrębie danego rodzaju działalności gospodarczej produkcyjnej lub usługowej.
Kryteria klasyfikacji
Zgodnie z obowiązującą w naszym kraju klasyfikacją PKD (Polska Klasyfikacja Działalności), podstawową jednostką grupującą przedsiębiorstwa zajmujące się tym samym rodzajem działalności jest klasa PKD, nazywana potocznie branżą.
W prezentowanych tabelach zebrane zostały wszystkie rodzaje działalności gospodarczych w Polsce, dla których możliwe i celowe z punktu widzenia niniejszej analizy było wyliczenie wskaźnika Atrakcyjności Inwestycyjnej. Branże uszeregowane zostały od najwyższej do najniższej atrakcyjności dla inwestora.
Oczywiście wnioski na temat kondycji finansowej całych branż nie uwzględniają złożonej i często zróżnicowanej kondycji finansowej poszczególnych podmiotów gospodarczych. Jednak z drugiej strony wyniki branży w sposób uśredniony reprezentują dokonania finansowe wszystkich podmiotów wchodzących w jej skład. Działalność produkcyjna
Jeżeli zdecydujemy się rozpocząć działalność gospodarczą w sferze produkcyjnej, to mamy do wyboru 176 rodzajów działalności. Spośród nich za pośrednictwem wskaźnika AI - 92 można uznać za atrakcyjne dla inwestorów, natomiast 84 za nieatrakcyjne.
Z najmniejszym ryzykiem w nadchodzącym roku będą wiązały się inwestycje w przedsięwzięcia związane z:
- wytwarzanie i przetwarzanie produktów koksowania węgla,
- produkcja technicznych artykułów ściernych,
- produkcja włókien szklanych,
- wydawanie gazet,
- produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych.
Na przeciwległym krańcu znajdują się branże charakteryzujące się najwyższym ryzykiem funkcjonowania. Najgorszymi parametrami charakteryzują się:
- produkcja i naprawa statków,
- produkcja pozostałych tkanin,
- produkcja odzieży dzianej,
- odlewnictwo pozostałych metali nieżelaznych,
- odlewnictwo metali lekkich.
Działalność nieprodukcyjna
Potencjalny inwestor zainteresowany ulokowaniem swoich środków w działalność nieprodukcyjną (budownictwo, handel, działalność usługowa) będzie miał do wyboru 98 branż nieprodukcyjnych, w tym 54 charakteryzujących się niskim ryzykiem funkcjonowania. Wśród najmniej ryzykownych należy wymienić:
- pozostałe formy udzielania kredytów,
- działalność prawniczą,
- pogrzeby i działalność pokrewną,
- rekrutację pracowników i pozyskiwanie personelu,
- badania i analizy techniczne.
Zdecydowanie najgorzej w zestawieniu branż nieprodukcyjnych wypadają:
- sprzedaż detaliczna artykułów używanych,
- pozostałe pośrednictwo finansowe,
- wykonywanie robót budowlanych drogowych,
- pozostała działalność rekreacyjna,
- transport kolejowy.
Jaki będzie ten rok?
Wydaje się, że tegoroczne wyniki rankingu znajdowały się jeszcze pod wyraźnym wpływem dobrej koniunktury w polskiej gospodarce. Potwierdzają to dobre wyniki finansowe poszczególnych branż, wyższe wskaźniki dynamiki i rentowności oraz mniejsze straty generowane przez podmioty w poszczególnych branżach.
Należy jednak zdawać sobie sprawę, że koniunktura gospodarcza w Polsce w drugim półroczu 2008 r. wyraźnie się pogorszyła. Rządowe prognozy wzrostu gospodarczego w 2009 r. na poziomie 3,7 proc. również nie wróżą nic dobrego.
Należy mieć tylko nadzieję, że przedsiębiorcy nie przestraszą się kryzysu i nie zaprzestaną swojej działalności. Bo gdyby tak się stało to polska gospodarka będzie miała poważne kłopoty.
Tomasz Peplak
W analizie wykorzystano dane finansowe z Branżowej Bazy Danych firmy Effect.
Wskaźnik AI obliczony został na podstawie danych finansowych osiągniętych przez poszczególne klasy PKD, w okresie czterech kwartałów - od III kwartału 2007 r. do II kwartału 2008 r.
Atrakcyjność Inwestycyjna
To syntetyczny wskaźnik szeregujący wszystkie branże gospodarcze - od najwyższej do najniższej atrakcyjności dla inwestora lub inaczej od najniższego do najwyższego ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej.
Branża najatrakcyjniejsza inwestycyjnie posiada syntetyczny wskaźnik o wartości 1. Kolejne branże charakteryzują się wskaźnikami odpowiednio niższymi.
Ogólnie możemy wyróżnić dwie grupy branż:
- Branże atrakcyjne - wartość wskaźnika AI w przedziale 0-1,
- Branże nieatrakcyjne - wskaźnik AI poniżej wartości 0.
Wskaźniki finansowe użyte przy obliczaniu wskaźnika Atrakcyjności Inwestycyjnej:
- Dynamika przychodów
- Rentowność brutto
- Rentowność netto
- Płynność bieżąca
- Płynność szybka
- Udział przychodów finansowych w przychodach ze sprzedaży
- Udział dotacji w przychodach ze sprzedaży
- Materiałochłonność i energochłonność działalności
- Udział podatków w przychodach ze sprzedaży
- Udział kosztów finansowych w przychodach ze sprzedaży
- Udział kosztów finansowych w przychodach finansowych
- Dynamika zatrudnienia
- Rotacja należności handlowych
- Rotacja zobowiązań handlowych
- Udział zobowiązań handlowych w należnościach handlowych
- Dynamika wynagrodzeń.
[ BRANŻE NIEPRODUKCYJNE O NISKIEJ ATRAKCYJNOŚCI
]( http://i.wp.pl/a/f/Excel/21908/atrakcyjnosc_inwestycyjna_tabele.xls )