Ecofin zatwierdza ocenę KE ws. ograniczenia deficytu w Polsce

Ministrowie finansów krajów UE (rada Ecofin) zatwierdzili we wtorek zalecenia Komisji Europejskiej w sprawie ograniczenia deficytu polskich finansów publicznych do 3 proc. PKB do 2012 r.

Zgodnie z procedurą nadmiernego deficytu, do 2012 r. polski deficyt musi spaść poniżej dozwolonego poziomu 3 proc. PKB. To samo przewiduje przesłany do KE zaktualizowany polski program konwergencji: deficyt sektora finansów publicznych w 2010 r. ma wynieść 6,9 proc. PKB, w 2011 r. 5,9 proc. i 2,9 proc. w 2012 r. Rząd liczy się jednak także z mniej optymistycznym rozwojem wydarzeń. W zawartym w dokumencie "scenariuszu alternatywnym", którego realizacja mogłaby być efektem m.in. niższego wzrostu u głównych partnerów handlowych, polskie PKB w latach 2010-2012 miałoby rosnąć w wolniejszym tempie niż zakładane. Wtedy ograniczenie deficytu do 3 proc. PKB nastąpiłoby w 2013 r.

- Nie chcemy, żeby tak było, ale jeśli tak się stanie, to przesunięcie o jeden rok nie jest zasadniczym zagrożeniem dla stabilności finansów polskich - powiedział minister finansów Jacek Rostowski na konferencji prasowej w Brukseli. - Mamy scenariusz pesymistyczny, który może się ziścić. Uzasadnieniem scenariusza alternatywnego jest to, że jesteśmy w sytuacji szczególnej w Europie, sytuacji dużej niepewności poza naszym krajem - dodał.

Rostowski wyraził przekonanie, że scenariusz bazowy jest najbardziej prawdopodobny. I zapewnił, że intencją rządu jest wyjść z nadmiernego deficytu w 2012 r., a rząd nie polega jedynie na wzroście gospodarczym. Przypomniał realizację reform strukturalnych, takich jak już wprowadzone emerytury pomostowe czy kolejne, zapowiedziane w Planie Rozwoju i Konsolidacji Finansów 2010-2011. Zaapelował o poparcie dla tych reform ze strony Narodowego Banku Polskiego (NBP).

- W momencie, kiedy rząd wprowadzał te ustawy (emerytury pomostowe - PAP), to nie słyszałem silnego wsparcia ze strony NBP i nie słyszałem krytyki weta, którym tę ustawę próbował blokować prezydent Lech Kaczyński. Liczę na to, że jak przedstawimy propozycje dalszych zmian strukturalnych, to będzie tak samo silne wsparcie dla tych działań rządu, jakie by wynikało z tej krytyki (ze strony NBP), którą dziś przytoczono - powiedział Rostowski.

Zgodnie z aktualizacją programu konwergencji, wzrost gospodarczy w 2010 r. ma wynieść 3 proc., a w latach 2011-2012 gospodarka wzrośnie odpowiednio o 4,5 proc. i 4,2 proc. Komisja Europejska na razie nie komentuje aktualizacji polskiego programu; ocenę ma przygotować w ciągu kilku najbliższych miesięcy. Wtedy też nowy komisarz ds. gospodarczych i walutowych Olli Rehn ma wydać ewentualne zalecenia co do działań rządu, by skutecznie obniżać deficyt.

Na razie KE ogólnie zaleca, że "należy uniknąć nowych środków pobudzenia gospodarczego; budżet na rok 2010 powinien być rygorystycznie wykonany, dodatkowe nieprzewidziane dochody powinny być przeznaczone na redukcję deficytu, a na kolejne lata należy przygotować dodatkowe środki konsolidacyjne".

Wznawiając w lipcu procedurę nadmiernego deficytu przeciwko Polsce, Ecofin dał czas do końca 2012 r. na ograniczenie deficytu do 3 proc. przewidzianych w kryteriach z Maastricht. Zgodnie z przyjętym zaleceniem, rocznie polski deficyt ma spadać średnio o 1,25-1,5 pkt proc. PKB, począwszy od 2010 roku. Program konwergencji jest dokumentem zawierającym ocenę gospodarki pod kątem spełniania kryteriów z Maastricht, czyli warunków przystąpienia do strefy euro. Program przedstawia m.in. ogólne założenia i cele polityki makroekonomicznej, ocenę bieżącej sytuacji i prognozy, strategię i cele rządu, opis ryzyka.

Polska jest wśród 20 krajów członkowskich UE objętych procedurą nadmiernego deficytu. Sytuacja taka nigdy wcześniej nie miała miejsca. Na skutek kryzysu wszystkie kraje UE stoją wobec spadku wzrostu gospodarczego i dochodów do budżetu i jednocześnie wiele z nich podnosi wydatki na pobudzenie gospodarcze - stąd wzrost deficytów i zadłużenia publicznego. W strefie euro deficyt ponad 3 proc. wykazuje 13 z 16 krajów.

Wtorkowa decyzja Ecofinu jest rutynowym elementem procedury nadmiernego deficytu. Analogiczne oceny postępów realizacji rekomendacji ws. obniżania deficytu zostały we wtorek przyjęte wobec Łotwy, Litwy, Węgier, Rumunii i Malty.

Michał Kot