Ekspert: najgroźniejsze dla Rosji ograniczenia przepływu kapitału

"Banki te odgrywają w gospodarce rosyjskiej bardzo ważną rolę; ten zakaz odbije się na nich bardzo szybko. Rząd rosyjski już teraz zastanawia się, skąd wziąć kapitał. Wiadomo, że państwo będzie musiało tu zadziałać i pomóc tym bankom, które będą miały kłopoty w refinansowaniu długu" - powiedział PAP Włostowski.

Jak zaznaczył, embargo na broń będzie miało duże znaczenie symboliczne i polityczne, ale praktycznie jego znaczenie jest niewielkie, bo Rosjanie są przede wszystkim eksporterem broni.

Groźne dla Rosji zdaniem eksperta może okazać się też ograniczenie eksportu do Rosji zaawansowanych technologii potrzebnych przy wydobyciu ropy naftowej, np. z trudno dostępnych złóż w Arktyce, czy też ropy z łupków.

"Rosjanie potrzebują tych technologii, może nie na dziś czy na pojutrze, ale strategicznie tego rodzaju restrykcje będą miały dla nich bardzo duże znaczenie. Federacja Rosyjska potrzebuje tych technologii do eksploatacji własnych złóż, a raczej nie może ich zdobyć nigdzie indziej poza UE i USA" - powiedział Włostowski.

Zaznaczył jednak, że ważne w tym wypadku są szczegóły prawne sankcji i to, czy europejskie firmy zainteresowane tego typu rosyjskimi projektami nie zapewniły sobie korzystnych z własnego punktu widzenia zapisów (np. wyłączających sprzęt i technologie, które eksportują w dużych ilościach).

Zwrócił uwagę, że początkowo ten zakaz miał obejmować także projekty dotyczące wydobycia gazu, ale zrezygnowano z niego, bo zbyt mocno uderzyłby w firmy europejskie. Jak dodał, pełna lista sprzętu i technologii objętych tym zakazem będzie znana dopiero po opublikowaniu rozporządzenia. "W przypadku np. sankcji na Iran, uzgodnienie takiej listy zajęło kilka tygodni" - zaznaczył.

Zdaniem eksperta sankcje te nie uderzą nadmiernie w interesy państw UE. "Wprowadzamy embargo na eksport broni, ale tej broni i tak nie eksportujemy do Rosji; wprawdzie jest jeden duży kontrakt francusko-rosyjski, ale jego akurat nie dotykamy" - zaznaczył.

Zakaz finansowania rosyjskich państwowych banków odbije się najbardziej na londyńskim City oraz giełdzie frankfurckiej, a także na Austrii - przewiduje ekspert. "Sankcje uderzą też w niektóre wielkie firmy, które są aktywne w eksploatacji złóż w Rosji" - ocenił. Podkreślił, że wpływ ten byłby znacznie większy, gdyby chodziło także o wydobycie gazu, nie tylko ropy, ale prawdopodobnie właśnie dlatego gaz został wyłączony.

Według Włostowskiego nałożenie sankcji sektorowych na Rosję to "wejście w nową erę" relacji Unii z Rosją. "Oczywiście to nie jest tak, że gospodarka rosyjska od razu się od nich załamie, ale naprawdę wchodzimy w erę, kiedy stosunki handlowe między Federacją Rosyjską a Unią Europejską będą dość ograniczone" - podkreślił.

Zdaniem eksperta unijne sankcje wobec Rosji będą się w przyszłości rozrastały. "Ze względów politycznych trudno sobie teraz wyobrazić nagłą deeskalację konfliktu, a tylko to spowodowałaby zniesienie sankcji. Doświadczenie z poprzednimi systemami sankcji pokazuje, że po nałożeniu w miarę ostrożnych sankcji, łatwo się je rozbudowuje, gdyż już pękła ta bariera psychologiczna, która zapobiegała ich nałożeniu" - ocenił Włostowski.

We wtorek ambasadorowie państw UE przyjęli sankcje sektorowe wobec Rosji, obejmujące embargo na broń, ograniczenia w dostępie do rynków finansowych dla rosyjskich banków, zakaz eksportu zaawansowanych technologii w sektorze wydobycia ropy naftowej i zakaz eksportu niektórych przedmiotów podwójnego zastosowania, przeznaczonych dla rosyjskiego sektora obronnego.

Oznacza to, że duże rosyjskie banki, które przynajmniej w połowie są własnością państwa, będą mieć zakaz emitowania akcji i obligacji na rynkach finansowych w UE.

Z Brukseli Marzena Kozłowska