ETS: tylko produkt spełniający określone kryteria można nazwać masłem

Sprawa dotyczyła sprzedawanego w Czechach "pomazánkov,go másla", czyli masła do smarowania. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Unii Europejskiej z 22 października 2007 r. o wspólnej organizacji rynków rolnych produkt można nazwać masłem, gdy spełnia ściśle określone kryteria: musi zawierać od 80 do 90 proc. tłuszczu mlecznego, nie więcej niż 16 proc. wody i nie więcej niż 2 proc. suchej masy beztłuszczowej mleka.

Tymczasem według ustaleń Komisji Europejskiej, choć "pomazánkov, máslo" jest produktem podobnym do masła, to w jego skład wchodzi tylko 31 proc. tłuszczu, sucha masa może stanowić nawet 42 proc., a zawartość wody sięgać 58 proc. Komisja wniosła zatem do Trybunału Sprawiedliwości UE (zwanym potocznie Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości) skargę przeciwko Republice Czeskiej, zarzucając jej uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego Unii.

18 października 2012 r. Trybunał orzekł (sygn. C-37/11), że Republika Czeska uchybiła ciążącym na niej zobowiązaniom wynikającym z rozporządzenia o wspólnej organizacji rynków rolnych. Jego zdaniem czeski produkt faktycznie nie miał ustalonych w rozporządzeniu cech, które pozwalałyby na wprowadzenie go do obrotu pod nazwą "masło".

ETS przypomniał, że przepisy tego rozporządzenia zezwalają na odstępstwa od określonych w nim wymogów. Jest to możliwe dla nazw produktów, których dokładny charakter jest oczywisty ze względu na tradycyjne stosowanie, lub kiedy nazwa jest używana w sposób oczywisty w celu opisania charakterystycznej jakości produktu. Produkty takie zawiera sporządzony przez Komisję wykaz. Nie ma w nim jednak - zauważył Trybunał - "pomazánkov,go másla".

ETS odrzucił przy tym argument Republiki Czeskiej, że jeśli produkt spełnia którąś z dwóch przesłanek pozwalających na odstępstwo od wymogów rozporządzenia, to powinien być automatycznie objęty tym odstępstwem, bez dopisywania do wykazu. Trybunał stwierdził, że rozporządzenie wyraźnie upoważnia Komisję do sporządzenia wyczerpującego wykazu takich produktów na podstawie list przesłanych jej przez państwa Unii, a zatem każda jego zmiana wymaga decyzji Komisji.

W Polsce produkcję masła regulują - poza przepisami unijnymi - ustawa z 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych oraz ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych. O wystawienie certyfikatu dla masła może się zwrócić tylko przedsiębiorca wpisany do Centralnego Rejestru Przedsiębiorców w Agencji Rynku Rolnego. Niezbędne informacje zawiera też zarządzenie prezesa Agencji Rynku Rolnego z 24 marca 2011 r. (nr 43/2011/Z).