Faktoring to pomoc dla firm w trudnej sytuacji
Dobra kondycja finansowa przedsiębiorstwa, ale także reputacja w dużej mierze zależy od płynności finansowej. Zdolność terminowego regulowania zobowiązań buduje zaufanie pracowników, wzmacnia relacje z podwykonawcami, aż wreszcie daje firmie „czystą kartę” wobec urzędów państwowych. Jeśli firma terminowo opłaca zobowiązania wobec ZUS czy urzędu skarbowego może ubiegać się o zewnętrzne formy finansowania takie jak kredyty czy leasing. Może też ubiegać się o zlecenia ze strony spółek Skarbu Państwa czy występować w przetargach na zamówienia publiczne.
Brak płynności i opóźnienia w płatnościach to nieuchronna droga do powstawania zatorów płatniczych – kolejne firmy nie płacą sobie nawzajem czekając na pieniądze od kontrahentów. Skala tego problemu jest ogromna. Przeprowadzone przez Bibby Financial Services badania sektora MSP „Bibby MSP Index” potwierdziły, że dla 60 procent przedsiębiorców zatory płatnicze stanowią najważniejszą barierę w rozwoju firmy. Warto przytoczyć jeszcze kilka danych. Jedynie 17 procent firm w Polsce otrzymuje terminowo zapłatę za swoje towary lub usługi. Firmy tak przywykły już do opóźnień w płatnościach, że dla 43 proc. ankietowanych przez nas przedsiębiorców 30 - dniowa zwłoka w regulowaniu płatności nie stanowi opóźnienia.
Faktoring receptą na zatory
Co w takim razie może zrobić przedsiębiorca, aby uniknąć tego rodzaju problemów? Na rynku finansowym od lat funkcjonuje wiele usług, które pomagają, zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorcom, w utrzymaniu płynności finansowej na optymalnym poziomie. Oczywiście jedną z nich jest faktoring. Faktoring adresowany jest do firm prowadzących sprzedaż towarów i usług z odroczonym terminem płatności. Firma faktoringowa finansuje w 70 - 90 procentach wierzytelności przed terminem ich wymagalności. Środki przekazuje w gotówce na konto klienta w ciągu 24 godzin od otrzymania faktury. Firma nie musi więc czekać na płatność i może na bieżąco regulować swoje zobowiązania.
Bycie solidnym płatnikiem zwiększa wiarygodność firmy w oczach instytucji finansowych i kontrahentów. Wybór faktoringu wpływa również korzystnie na poprawę wskaźników finansowych. Poza tym przedsiębiorca korzystając z faktoringu oddaje swoje należności w ręce specjalistów, którzy w profesjonalny sposób dbają o to, aby kontrahenci terminowo płacili za wystawione faktury. Jest to szczególnie ważne w branżach, w których cykl spływu należności jest długi, a opóźnienia w płatnościach to standard. Dzięki faktoringowi cykl spłaty należności ulega znacznemu skróceniu. Dodatkowo warto też wspomnieć, że faktoring nie blokuje firmie możliwości skorzystania z leasingu czy kredytu. Korzystając z faktoringu przedsiębiorca ma stały dopływ gotówki, który pozwala na terminowe spłaty zobowiązań wobec banku czy leasingodawcy, co daje bardzo dobry efekt synergii.
Elastyczność i większa dostępność finansowania
Faktoring to nie tylko utrzymanie płynności finansowej i zamiana należności w gotówkę. Jedną z podstawowych zalet faktoringu jest jego dostępność i elastyczność. Rozmawiając na co dzień z dziesiątkami klientów widzimy, że właśnie brak finansowania jest jedną z podstawowych barier w rozwoju. Faktoring to usługa zdecydowanie mniej sformalizowana. Ubiegając się o kredyt przedsiębiorca musi wykazać się odpowiednią zdolnością kredytową, która wynika z sytuacji finansowej firmy. Potrzebne są zaświadczenia, historia kredytowa, odpowiednio długi czas działania na rynku, aż wreszcie twarde zabezpieczenia będące podstawą udzielenia kredytu. Co jeśli przedsiębiorca nie spełnia jednak tych kryteriów? Z pomocą może przyjść faktoring. W tym przypadku podstawowym warunkiem udzielenia finansowania jest rozproszony portfel odbiorców, udzielanie odroczonych terminów płatności i małe ryzyko zwrotów lub reklamacji sprzedawanych towarów i usług. Zabezpieczeniem udzielonego finansowania są wystawione faktury, a nie na przykład
zastaw na majątku przedsiębiorcy. Tym samym faktor decydując się na rozpoczęcie współpracy z klientem ocenia jego potencjał w postaci portfela zleceń i odbiorców a także możliwości dalszego rozwoju.
Przy wyborze rodzaju finansowania warto też zwrócić uwagę na wysokość potrzebnych środków oraz cel, na jaki przedsiębiorca chce je przeznaczyć. I tutaj również widać elastyczność faktoringu. Przy kredycie kwota określona jest w umowie, a uzyskane fundusze muszą być przeznaczone na ściśle określony cel. Podobnie w leasingu, gdzie finansujemy wskazane w umowie leasingowej aktywa. W przypadku faktoringu uzyskane środki są proporcjonalne do przekazanego faktorowi obrotu i mogą zostać wykorzystane zgodnie z aktualną potrzebą przedsiębiorcy. Ogromnie istotna jest również możliwość rozszerzania limitu finansowania. Gdy rośnie sprzedaż rosną również koszty jej obsługi. Nim jednak otrzymamy zapłatę za nowo pozyskane zlecenia bardzo często powinniśmy opłacić dodatkowe koszty podwykonawców czy też materiałów. Firma korzystająca z faktoringu łatwo i szybko zwiększy limit finansowania – jako zabezpieczenie wzięte będą pod uwagę nowe faktury. W przypadku kredytu potrzebna będzie dłuższa procedura a także dodatkowe
zabezpieczenia.
Faktoring pomoże w kłopocie
Finansowanie w postaci faktoringu to także szansa dla firm w trudnej sytuacji. W historii Bibby Financial Services mamy wiele przypadków udanej współpracy z firmami, które stanęły w sytuacji utraty płynności finansowej, z zaległościami w spłacaniu zobowiązań wobec urzędu skarbowego czy ZUS, czy też wykazującymi straty w działalności. W takich sytuacjach faktoring może pełnić rolę restrukturyzacyjną. Przejściowe kłopoty nie oznaczają, że firma skazana jest na bankructwo – nadal ma w sobie potencjał działania i kapitał w postaci know-how, zespołu czy bazy zleceniodawców. Wspólnie z klientem przygotowujemy wtedy ratalne programy spłaty zobowiązań, gotówka wypłacana na podstawie bieżących faktur częściowo zasila zaległe zobowiązania wobec urzędu skarbowego czy innych urzędów państwowych. Bardzo często firma ma kłopoty z płynnością, bo te same kłopoty dotykają jej kontrahentów. W ramach planu restrukturyzacyjnego często obejmujemy więc faktoringiem również klientów naszych klientów. Jak widać faktoring sprawdza
się doskonale tam, gdzie z założenia tradycyjne banki nie są w stanie udzielić kredytu czy pożyczki. Na koniec warto podkreślić, że faktoring to także narzędzie finansowania dla firm o krótkim stażu. Tu znowu podstawą do udzielenia decyzji o rozpoczęciu współpracy są specyfika, „faktorowalność” branży, portfel zamówień i perspektywy na przyszłość. Faktoring pomoże w walce o nowe zlecenia – dzięki gotówce firma będzie mogła udzielić lepszych warunków płatności nowo pozyskanym klientom i wynegocjuje lepsze ceny u swoich podwykonawców.
Dużo do zrobienia przed faktorami
O zaletach faktoringu każdy z przedstawicieli branży mógłby mówić jeszcze długo. Popatrzmy jednak na statystki. Według badań Bibby Financial Services jedynie 10 proc. małych i średnich przedsiębiorstw przyznaje się do korzystania z tej formy finansowania bieżącej działalności. Dane Polskiego Związku Faktorów wskazują, że obecnie w naszym kraju z faktoringu korzysta około 3700 firm. Tymczasem szacujemy, że firm „faktorowalnych” jest na rynku około 200 tysięcy. Warto też zwrócić uwagę na dane makroekonomiczne. Obroty branży faktoringowej stanowią w Polsce jedynie 5 proc. PKB, dla porównania w Wielkiej Brytanii – wiodącym rynku faktoringowym w Europie, wskaźnik ten kształtuje się na poziomie 11 proc. Wracając do badań rynku MSP widzimy, że 70 proc. firm nie korzysta z faktoringu twierdząc, że „faktoring to usługa nie dla mnie”. Wśród barier wobec faktoringu wymieniana jest również obawa przed pogorszeniem relacji z klientami i brakiem ich zgody na cesję należności. W rzeczywistości widzimy, że ostatni
dynamiczny wzrost rynku faktoringowego w dużej mierze generowany jest przez istniejących klientów, którzy przekazują faktorom do sfinansowania coraz większe kwoty należności. Z danych naszej firmy wynika jednoznacznie, że zdecydowana większość pozyskanych klientów systematycznie poszerza zakres finansowania. Jak widać więc faktoring nie tylko nie pogarsza relacji z klientami, ale je poprawia – co wyrażane jest przez dynamiczny wzrost obrotów.
Nie bez znaczenia jest również poprawa cyklu spłaty należności. Porównując dane z przed i po wdrożeniu faktoringu widzimy, że dzięki profesjonalnemu monitoringowi spłat skraca się średni czas spłaty należności. Z naszych danych wynika, że po wdrożeniu faktoringu 73 proc. należności objętych tą formą finansowania spłacana jest w terminie. Kolejne 16 proc. spłacanych jest do 30 dni. Tym samym faktoring skutecznie odblokowuje zatory płatnicze. Przytoczone tu dane na temat barier wobec wdrożenie faktoringu w firmie pokazują, jak wiele nasza branża ma jeszcze do zrobienia w dziedzinie edukacji rynku i potencjalnych klientów na temat podstawowych zalet usługi faktoringowej. Faktoring to nowoczesne narzędzie wspomagające działanie firmy niezależnie od koniunktury. Mogą korzystać z niego duzi i mali, silniejsi i słabsi. W każdym przypadku dostarczy pozytywnego impulsu, „paliwa”, które wspomoże rozwój biznesu.
Krzysztof Kuniewicz
Dyrektor zarządzający Bibby Financial Services