Fiskus utrudnia postępowania podatkowe

Od pewnego jednak czasu urzędy skarbowe zaczęły żądać od nich także przedstawienia oryginału dowodu uiszczenia 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego im pełnomocnictwa.

Szkopuł w tym, że fiskusowi nie chodzi tylko o rzucenie okiem na ten dokument. Urzędnicy chcą go zachować u siebie. Nieważne, że pełnomocnik ma przy sobie uwierzytelnioną jego kopię. Bez oryginału dowodu zapłaty odejdzie z kwitkiem. Zdaniem doradców podatkowych działanie fiskusa nie jest oparte na żadnym przepisie prawa.

Zgodnie z art. 8a ustawy o opłacie skarbowej (DzU z 2006 r. nr 225, poz. 1635 ze zm.) adwokat, radca prawny, doradca podatkowy oraz rzecznik patentowy mogą składać w sądzie, organie administracji rządowej lub samorządowej albo podmiocie, o którym mowa w art. 1 ust. 2 tej ustawy, uwierzytelnioną przez siebie kopię dowodu uiszczenia opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego udzielenie im pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii. W razie zaś wątpliwości sąd, organ albo wspomniany podmiot mogą żądać przedłożenia oryginału dowodu zapłaty.

Żaden przepis ustawy nie mówi jednak, że po zapoznaniu się z oryginałem przez urzędnika dokument ten ma obowiązkowo zostać w aktach sprawy. Takiej możliwości nie przewiduje też żaden przepis rozporządzenia ministra finansów z 28 września 2007 r. w sprawie zapłaty opłaty skarbowej (DzU nr 187, poz. 1330). Wprawdzie § 3 ust. 2 mówi, iż dowód zapłaty albo jego uwierzytelnioną kopię pozostawia się w aktach sprawy, z zastrzeżeniem jednak ust. 3. Ten zaś stanowi, że na żądanie podmiotu, który uiścił opłatę skarbową, dowód może zostać zwrócony po uprzednim zamieszczeniu na nim adnotacji określającej datę dokonania zgłoszenia albo złożenia wniosku lub pełnomocnictwa, potwierdzonej podpisem osoby zamieszczającej adnotację, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego.
Adnotacja, jak stanowi przepis, powinna być zamieszczona także na wniosku, zgłoszeniu lub pełnomocnictwie, z zastrzeżeniem, że zamiast daty dokonania zgłoszenia albo złożenia wniosku lub pełnomocnictwa należy określić kwotę wniesionej opłaty, datę wpłaty i numer pokwitowania lub numer rachunku bankowego, na który nastąpiła wpłata.

Co ważne, zgodnie z § 3 ust. 3, adnotacji nie zamieszcza się na wniosku, zgłoszeniu lub pełnomocnictwie, jeżeli w aktach sprawy pozostaje uwierzytelniona kopia albo kopia dowodu zapłaty, np. ksero.

„Zasadą jest, iż do akt sprawy dołączany jest oryginał dowodu zapłaty opłaty skarbowej od składanego w organie administracji publicznej dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa. Wyjątek stanowi przepis art. 8 ust. 5 ustawy o opłacie skarbowej” – twierdzi Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania „Rz”.

Niestety, żądania fiskusa stanowią nie lada problem. I nie chodzi bynajmniej o samych doradców, ale też o ich klientów, którzy udzielają im pełnomocnictwa i wnoszą opłatę skarbową. Dowód jej uiszczenia dla przedsiębiorców stanowi bowiem dokument księgowy umożliwiający zaliczenie tego wydatku do kosztów uzyskania przychodu. Bez niego fiskus może zakwestionować prawo do obniżenia podstawy opodatkowania. Pytanie, czy o to właśnie chodzi, czy też może nikt o tym aspekcie sprawy nie pomyślał.

Zwyczaj to pojęcie prawa cywilnego, które jako samodzielna norma prawa podatkowego nie występuje. Co więcej, z art. 2 i art. 8 Konstytucji RP wynika, że Polska jest państwem prawnym, co oznacza, że ma obowiązek funkcjonować na podstawie i w granicach stanowionego prawa. Z kolei art. 121 § 1 i art. 124 ordynacji podatkowej zobowiązuje to państwo do informowania obywateli, którzy nie muszą mieć pełnej świadomości prawnej. Rolą państwa jest więc informowanie podatników o konieczności dołączenia oryginału dowodu zapłaty, a gdy potrzebuje do swoich celów tego dowodu zapłaty – zadaniem administracji podatkowej jest dokonanie stosownej adnotacji i zwrócenie oryginału.

Grażyna J. Leśniak