Fundacja Synapsis: niski wskaźnik zatrudnienia osób z autyzmem
W krajach Europy Zachodniej wskaźnik zatrudnienia osób z autyzmem, w tym z
zespołem Aspergera, wynosi kilkanaście procent
W krajach Europy Zachodniej wskaźnik zatrudnienia osób z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, wynosi kilkanaście procent. W Polsce jest to mniej niż 1 procent, choć osoby te mają nieraz wyjątkowe umiejętności - przekonuje Fundacja Synapsis.
Szacuje się, że w Polsce żyje ok. 30 tys. osób z autyzmem i zespołem Aspergera. Ich sytuację na rynku pracy miał zmienić projekt "Zatrudnij Asa", którego celem było opracowanie modelu innowacyjnych rozwiązań wspierania ich zatrudnienia. Projekt kończy się w grudniu. O jego efektach mówiono w czwartek na konferencji w Warszawie.
Jak powiedział PAP członek zespołu zatrudnienia "Zatrudnij Asa" Fundacji Synapsis Przemysław Wiśniewski, zespół Aspergera to specyficzna odmiana autyzmu. "Różni się od autyzmu tym, że osoby nim obarczone trochę lepiej funkcjonują społecznie i komunikacyjnie i są zdolne do podejmowania różnych ciekawych wyzwań, również zawodowych. To są osoby, które nieraz mają bardzo wyjątkowe kompetencje. Potrafią np. bardzo dobrze katalogować informacje, analizować i wykonywać powtarzalne zadania. Mogą to być zadania dosyć przyziemne, jak praca biurowa, ale też bardziej skomplikowane, np. prace z zakresu IT, jak budowanie baz danych" - powiedział.
Jak ocenił, umiejętności tych osób na rynku pracy powinny być doceniane m.in. dlatego że są one zdolne do wykonywania przez długi czas powtarzalnych czynności i nie nudzą się nimi, tak jak większa część pracowników. "Niestety, rynek pracy wygląda tak, że te osoby nie do końca mogą znaleźć na nim swoje miejsce. Zapewne dlatego, że pracodawcy trochę boją się tego, czym jest autyzm i zespół Aspergera" - dodał.
Jak podkreślił Wiśniewski, w Polsce istnieje duża potrzeba aktywizacji społecznej osób z autyzmem i zespołem Aspergera, a kluczem do niej jest aktywizacja zawodowa. "Dzięki pracy mogą się oni usamodzielnić w bardzo szerokim zakresie - uniezależnić się od rodzin, instytucji opiekuńczych, na które są w tej chwili zdani" - powiedział.
Aktywizacja zawodowa osób z autyzmem i zespołem Aspergera była celem programu "Zatrudnij Asa", realizowanego przez Fundację Synapsis we współpracy z organizacjami z Danii i Wielkiej Brytanii od listopada 2010 r. Jak powiedział Wiśniewski, projekt zakończył się stworzeniem modelu aktywizacji - gotowego planu, który mogą wykorzystywać inne organizacje pozarządowe czy pracodawcy.
17 śmiertelnych błędów szefa
W projekcie brało udział kilkadziesiąt osób. Część z nich znalazła zatrudnienie. "My wszystkie te osoby kierowaliśmy na staże, żeby pracodawcy zobaczyli, jak te osoby się sprawdzają. Kilka osób zostało w miejscach pracy, do których trafiło na staż. Inne osoby z tego grona same znalazły pracę na otwartym rynku. Mamy beneficjentów, którzy nadal nie mają zatrudnienia zarobkowego, ale kompetencje, które zdobyli przez prawie rok trwania różnego rodzaju szkoleń, predysponują je do tego, żeby z czasem takie zatrudnienie zdobyli. Oni teraz są już zdeterminowani. Wiedzą też, czego oczekuje od nich rynek i pracodawca" - powiedział Wiśniewski.
Jak zaznaczył, kończący się projekt nie jest ostatnim, który fundacja będzie realizować w celu aktywizacji osób z autyzmem. "Od nowego roku zaczynamy nowy projekt wspólnie z duńskim partnerem. Otwieramy firmę, takie miejsce, w którym osoby z autyzmem będą zatrudniane i wysyłane do różnego rodzaju innych firm po to, żeby wykonywać tam określone zadania, np. z zakresu IT" - powiedział.
Pytany o zalety zatrudnienia osób z autyzmem Wiśniewski wskazał m.in., że pozytywnie wpływa to na wizerunek firmy. Kolejna sprawa to fakt, że pracodawcy mogą uzyskać dopłaty dla tych pracowników. "Osoby z autyzmem w większości posiadają orzeczenie o niepełnosprawności, a co za tym idzie, na zatrudnienie ich można uzyskać dopłatę do stworzenia miejsca pracy, a także do ich wynagrodzenia. To jest nawet 220 proc. najniższego wynagrodzenia" - podkreślił.
Autyzm i zespół Aspergera to najczęściej występujące całościowe zaburzenia neurorozwojowe. Uważa się, że zaburzenia ze spektrum autyzmu mieli m.in. Albert Einstein, Alfred Hitchcock, Issac Newton i Jane Austen.
ONZ oficjalnie uznała zaburzenia ze spektrum autyzmu za jeden z najpoważniejszych problemów zdrowotnych świata obok raka, cukrzycy czy AIDS. Szacuje się, że autyzmem dotknięte jest 0,6 proc. mieszkańców Unii Europejskiej, czyli ok. 5 mln osób.
Projekt "Zatrudnij Asa" był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
MA