Indeks Big Maca. Najnowsze dane dotyczące wskaźnika. Co z nich wynika?

Indeks Big Maca jest opracowywany dwa razy do roku przez brytyjski tygodnik branżowy "The Economist". To nieformalny wskaźnik pomiaru parytetu siły nabywczej walut, opracowywany na podstawie ceny popularnej kanapki w restauracjach na całym świecie, uwzględniając siłę tych gospodarek.

Cena popularnej kanapki w Polsce w większości restauracji wynosi 19,90 zł. W Stanach Zjednoczonych natomiast ta sama kanapka kosztuje średnio 5,69 dolara. Jak informują ekonomiści, przy średnim założeniu kursu NBP/USD, wynoszącym dokładnie 4,04 zł, w Polsce za Big Maca płacimy więc równowartość 4,97 dolara.

Przy wyliczaniu kursów walutowych na podstawie indeksu Big Maca, jeden dolar kosztowałby natomiast 3,50 złotego. Oznacza to, że zgodnie z wyliczeniami "The Economist" polski złoty jest więc niedowartościowany względem dolara amerykańskiego na poziomie 12,7 procent. Warto przypomnieć, że w lipcu 2023 roku różnicę określono jako 10,7 proc. Przed rokiem - w styczniu 2023 wynosił on natomiast 23,6 procent.

Jak jednak wyjaśnia portal businessinseider.pl, tygodnik "The Economist" oprócz surowego indeksu Big Maca przedstawia również wskaźnik uwzględniające siłę nabywczą mieszkańców danego kraju, a więc porównanie wskaźnika do PKB per capita. "Gdy uwzględni się już przeliczenie według PKB na mieszkańca, wtedy złoty okazuje się nie niedowartościowany, ale wręcz przewartościowany względem dolara i to o 3,9 proc. (...). Gdyby rok temu ktoś, kierując się indeksem Big Maca i kupował złotego za dolary, to teraz byłby dużo bogatszy" - informuje Business Insider.

Wskaźnik Big Maca jest wyliczany od września 1986 roku. Indeks jest publikowany w dwóch wersjach - tzw. czystej oraz skorygowanej, która uwzględnia wskaźnik PKB na mieszkańca danego kraju. Jego twórcy jako punkt odniesienia wybrali kanapkę Big Mac, która jest serwowana w restauracjach McDonald's na całym świecie.

Obliczając parytet siły nabywczej danej waluty, a więc jej kurs opierający się o porównanie cen sztywno ustalonego koszyka towarów i usług (w tym przypadku jednej kanapki), eksperci wyliczają, czy dana waluta jest przeszacowana lub niedoszacowana, przy założeniu, że dane dobro w każdym kraju ma taką samą cenę. Wskaźnik nie uwzględnia jednak różnic, które mogą wynikać między innymi z zapotrzebowania na dane dobro w poszczególnych krajach.

Z tego względu nie stanowi on ekonomicznego narzędzia - zyskał jednak dużą popularność. "Autorzy indeksu ciągle podkreślają, że wskaźnik ma charakter bardziej rozrywkowy niż naukowy i należy traktować go z przymrużeniem oka" - przypomina serwis bankier.pl.