Jak i dlaczego maszyny zabiorą nam pracę?
Informatyzacja i mechanizacja kolejnych zawodów już wkrótce doprowadzi do pojawienia się nowego typu proletariusza, który będzie rywalizował o wykonywanie tej samej pracy nie tylko z innymi, ale także z maszynami - ocenia dr David Berry z University of Sussex.
Coraz częściej delegowanie zadań na maszyny opłaca się - jak wskazują eksperci - z czysto ekonomicznego punktu widzenia - oprogramowanie czy roboty nie oczekują od nas wypłaty wynagrodzenia i opłacania składki emerytalnej. Berry na konferencji "Thinking with Algorithms" na angielskim University of Durham przekonywał jednocześnie, że wiele złożonych umiejętności typowych dla człowieka, takie jak orientacja w przestrzeni i wyszukiwanie w niej konkretnych przedmiotów, może być przełożona na język zrozumiały dla maszyn - oparty na algorytmach. Pozwala to na ich automatyzację - maszyny różnego typu już dziś wykonują wiele czynności.
Amazon, amerykański gigant sprzedaży internetowej, testuje obecnie częściowo zautomatyzowane magazyny, w których wyszukiwaniem zamówionych przedmiotów zajmują się autonomiczne roboty. Wykonują swoją pracę szybciej i wydajniej niż ich ludzcy odpowiednich m.in. dzięki pozornie chaotycznemu rozłożeniu towaru w magazynach - przedmioty umieszczone są w sposób, który gwarantuje skrócenie czasu dotarcia do nich z dowolnego miejsca w kompleksie, bez względu na ich kategorię. Magazyn został zamieniony w bazę danych niezrozumiałą z perspektywy człowieka. Firma korzysta już z 15 tys. takich robotów.
Eksperyment Amazona świadczy, że wkraczamy stopniowo w erę kapitalizmu opartego na technologiach obliczeniowych, w którym czeka nas nierówna rywalizacja o pracę z maszynami - komentuje Berry.
"Jednak nie powinniśmy myśleć o technologiach w oderwaniu od ich twórców" - przekonuje Berry. "Nawet jeśli pozwalają one na przyspieszenie wykonywania pewnych czynności - analizy dużych zbiorów informacji, optymalizacji zużycia zasobów, zostały one zaprojektowane przez ludzi, którzy kierowali się konkretnymi założeniami" - zwraca uwagę.
"Dlatego nie możemy powiedzieć, że jakieś bezduszne urządzenia same z siebie zabierają nam pracę. Ciągle jeszcze na szczycie łańcucha decyzyjnego znajduje się przecież człowiek i to on decyduje o zastąpieniu pracownika maszyną. Za każdą innowacją stoją zwykle istotne czynniki polityczne i ekonomiczne" - dodał badacz.
"Rozwiązania, z którymi mamy obecnie do czynienia, symulują akt myślenia, opierając się na doskonałych algorytmach rozpoznawania tekstu i mowy, nie mają jednak żadnej świadomości swojej pracy - podobnie jak roboty Amazona, które poruszają się jedynie w przestrzeni między określonymi punktami" - komentuje Hayles. Mimo to nawet tak proste umiejętności, zbliżając je do potencjału, który charakteryzuje człowieka, sprawiają, że ich praca staje się niezwykle wydajna" - tłumaczy Luciana Parisi z Goldsmiths, University of London.(PAP)
łm/ bk/