Jak zarobić na chorobie zawodowej?
Osoby, których dotknęła choroba zawodowa mogą liczyć na pewne przywileje i gratyfikację finansową
12.04.2012 | aktual.: 12.04.2012 13:15
Szkodliwe czynniki
Choroba zawodowa to taka, która znajduje się w wykazie przygotowywanym przez Radę Ministrów. Jak podaje Centralny Instytut Ochrony Pracy, państwowa placówka zajmująca się badaniem warunków pracy w Polsce, chorobę pracownika można uznać za zawodową, jeśli przy ocenie warunków pracy można bezspornie stwierdzić, że do jej powstania przyczyniły się szkodliwe czynniki występujące w miejscu zatrudnienia. I dlatego lista chorób zawodowych najczęściej odnosi się do osób, które pracują w szczególnych, a często szkodliwych warunkach.
Jakie choroby najczęściej traktowane są jako zawodowe? Przede wszystkim to zatrucia, które prowadzą do przewlekłych schorzeń. Pracownicy kotłowni są więc narażeni na zatrucie tlenkiem węgla, hutnicy z zakładów pozyskujących cynk mają styczność z trującymi oparami rtęci, pracownicy hut szkła, zakładów wytwarzających farby czy lakiery także chorują z powodu wdychania szkodliwych oparów różnych chemikaliów. Z kolei spawacze, odlewnicy i osoby pracujące przy cięciu metali zapadają na tzw. gorączkę metaliczną. Spawaczom może także dolegać choroba dawniej charakterystyczna dla górników, czyli pylica. Górnicy często chorują także na przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli, charakterystyczne dla osób, które mają styczność z pyłem czy krzemionką.
Bardzo często jako chorobę zawodową określa się alergię. Laboranci, rzeźnicy, hodowcy drobiu, rolnicy, sadownicy jabłoni, technicy spożywczy, przetwórcy miodu, pszczelarze, pracownicy leśni, pracownicy browarów, piekarze, młynarze farmaceuci, pielęgniarki, farbiarze, barwiarze mają styczność z wieloma alergenami.
Choroba wychodzi po latach
Często dopiero po latach pracy okazuje się, że właśnie jakaś substancja, z którą codziennie mieliśmy do czynienia powodowała częste kłopoty z oddychaniem, wysypki czy osłabienie. Młynarze, piekarze, pracownicy rolni, przemysłu włókienniczego, odzieżowego, drzewnego, tytoniowego, weterynarze, hodowcy zwierząt i drobiu, kuśnierze, garbarze, pszczelarze mogą także zapadać na alergiczny nieżyt nosa - jeśli tak jest, można skorzystać z przepisów o chorobie zawodowej.
Nauczyciele, śpiewacy, telefonistki trafiają często do lekarza z powodu chorób gardła i narządów głosu. Z powodu wykonywanej pracy chorują także pielęgniarki i lekarze. Największą grupę chorób zawodowych wśród nich stanowią choroby zakaźne i pasożytnicze (np. wirusowe zapalenia wątroby, gruźlica) oraz choroby skóry. Kierowcy i ci, którzy obsługują różnego typu ciężkie maszyny chorują na przykład na zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.
Diagnoza najważniejsza
Wykaz chorób zawodowych zmienia się co jakiś czas. O tym, jakie schorzenia zapisać na liście, decydują urzędnicy, ale korzystając z pomocy lekarzy. A co zrobić, jeśli podejrzewamy u siebie, że nasza choroba została spowodowana przez pracę?
Przede wszystkim idziemy do lekarza, który postawi diagnozę dotyczącą choroby. Później zaczynają się niewielkie schody. Otóż, każdy, kto postanowi ubiegać się o odszkodowanie związane z chorobą zawodową, musi udowodnić, że zachorował w związku z wykonywanymi obowiązkami. Jeśli lekarz stwierdzi u pracownika objawy powstawania choroby zawodowej, szef powinien zlecić pracownikowi inne obowiązki niż te, które naraziły go na utratę zdrowia. Przy czym, jeśli to przeniesienie wiąże się z niższą pensją, pracownik ma prawo do maksymalnie półrocznego dodatku wyrównawczego do wypłaty.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się do lekarza medycyny pracy, a ten ma obowiązek powiadomienia sanitarnego i okręgowego inspektora pracy o podejrzeniu utraty zdrowia w trakcie pracy. Jeśli jednak zachorowaliśmy z powodu warunków pracy, a naszego schorzenia nie ma na liście, na nic liczyć nie możemy. A co z tymi, którzy już nie pracują? Były pracownik zgłasza się bezpośrednio do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz do okręgowego inspektora pracy lub prosi leczącego go lekarza o skierowanie do Poradni Chorób Zawodowych. Jeśli specjalna komisja potwierdzi nasze podejrzenia, przysługują nam przywileje - renta lub jednorazowe odszkodowanie. Choć droga po odszkodowanie nie jest prosta ani krótka, warto ją przebyć. Bo o ile pieniądze zdrowia nie wrócą, z pewnością w tej sytuacji się przydadzą. Jakie środki można uzyskać z tytułu wystąpienia choroby zawodowej?
Ile na tym można zarobić?
Za każdy procent trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu od 1 kwietnia 2012 roku, przysługuje jednorazowe odszkodowanie w wysokości 680 zł. Jeśli w związku z wystąpieniem choroby zawodowej nastąpiła całkowita niezdolność do pracy pacjentowi należy się 11 898 zł jednorazowego odszkodowania. O jednorazową wypłatę mogą też wystąpić członkowie rodziny, jeśli w wypadku choroby zawodowej pracownik stracił życie.
Jednorazowe odszkodowanie to nie jedyna forma zadośćuczynienia o jaką można się starać. Warto też starać się o zasiłek chorobowy (wynoszący 100 proc. dotychczasowej pensji), przyznawany na 6 miesięcy z możliwością przedłużenia o kolejne 3 miesiące. Maksymalnie na rok może też zostać przyznany zasiłek rehabilitacyjny (w tej samej wysokości co chorobowy). W sytuacji gdy z powodu uszczerbku na zdrowiu pracownik zarabia mniej niż przed wystąpieniem choroby możliwe jest też uzyskanie zasiłku wyrównawczego.
ad/JK
Choroby zawodowe i okresy, w których wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym
Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. (poz. 869)
1. Zatrucia ostre albo przewlekłe lub ich następstwa wywołane przez substancje chemiczne:
- w przypadku zatruć ostrych - 3 dni,
- w przypadku zatruć przewlekłych - w zależności od rodzaju substancji
3. Pylice płuc:
1) pylica krzemowa - nie można określić
2) pylica górników kopalń węgla - nie można określić
3) pylico-gruźlica - nie można określić
4) pylica spawaczy - nie można określić
5) pylica azbestowa oraz pozostałe pylice krzemianowe - nie można określić
6) pylica talkowa - nie można określić
7) pylica grafitowa - nie można określić
8) pylice wywołane pyłami metali
9) pylica barytowa - nie można określić
10) pylica żelazowa - nie można określić
11) pylica cynowa - nie można określić
4. Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu:
1) rozległe zgrubienia opłucnej - nie można określić
2) rozległe blaszki opłucnej lub osierdzia - nie można określić
3) wysięk opłucnowy - 3 lata
7. Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych:
1) postać ostra i podostra - 1 rok
2) postać przewlekła - 3 lata
9. Byssinoza - 7dni** **10. Beryloza - nie można określić
11. Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych - nie można określić
15. Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat - nie można określić lat:
1) guzki głosowe twarde - 2 lata
2) wtórne zmiany przerostowe krtani - 2 lata
3) niedowład mięśni wewnętrznych krtani z wrzecionowatą niedomykalnością fonacyjną głośni i trwałą dysfonią - 2 lata
16. Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego:
1) ostra choroba popromienna uogólniona po napromieniowaniu całego ciała lub przeważającej jego części - 2 miesiące
2) ostra choroba popromienna o charakterze zmian zapalnych lub zapalno-martwiczych skóry i tkanki podskórnej - 1 miesiąc
3) przewlekłe popromienne zapalenie skóry - nie można określić
4) przewlekłe uszkodzenie szpiku kostnego wywołane działaniem małych dawek promieniowania jonizującego - nie można określić
5) zaćma popromienna - 10 lat
17. Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze u ludzi:
1) rak płuca, rak oskrzela - indywidualnie w zależności od okresu latencji (okresu utajenia) nowotworu
2) międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu
3) nowotwór układu krwiotwórczego - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu
4) nowotwór skóry - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu
5) nowotwór pęcherza moczowego - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu
6) rak wątroby - indywidualnie w zależności od okresu latencji nowotworu
7) nowotwór krtani - indywidualnie, w zależności od okresu latencji nowotworu
8) nowotwór nosa i zatok przynosowych - indywidualnie, w zależności od okresu latencji nowotworu
9) nowotwory wywołane działaniem promieniowania jonizującego z prawdopodobieństwem indukcji przekraczającym 10% - indywidualnie, po oszacowaniu ryzyka
18. Choroby skóry:
1) alergiczne kontaktowe zapalenie skóry - 5 lat
2) kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia - 1 miesiąc
3) trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o rozległym charakterze - 1 miesiąc
4) drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych - 1 miesiąc
5) grzybice skóry u osób stykających się z materiałem biologicznym pochodzącym od zwierząt - 1 miesiąc
6) pokrzywka kontaktowa - 1 rok
7) fotodermatozy zawodowe - 2 lata *19. Przewlekłe choroby układu ruchu wywołane sposobem wykonywania pracy: *
8) przewlekłe zapalenie ścięgna i jego pochewki - 1 rok
9) przewlekłe zapalenie kaletki maziowej - 1 rok
10) przewlekłe uszkodzenie łąkotki u osób wykonujących prace w pozycji klęczącej lub kucznej - 1 rok
11) przewlekłe zapalenie okołostawowe barku - 1 rok
12) przewlekłe zapalenie nadkłykcia kości ramiennej - 1 rok
13) zmęczeniowe złamanie kości - 1 rok
20. Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy:
1) zespół cieśni w obrębie nadgarstka - 1 rok
2) zespół rowka nerwu łokciowego - 1 rok
3) zespół kanału de Guyona - 1 rok
4) uszkodzenie nerwu strzałkowego wspólnego u osób wykonujących pracę w pozycji kucznej - 1 rok
22. Zespół wibracyjny:
1) postać naczyniowo-nerwowa - 1 rok
2) postać kostno-stawowa - 3 lata
3) postać mieszana: naczyniowo-nerwowa i kostno-stawowa - 3 lata
23. Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego:
1) choroba dekompresyjna - 5 lat
2) urazy ciśnieniowe - 3 dni
3) następstwa oddychania mieszaninami gazowymi pod zwiększonym ciśnieniem - 3 dni
24. Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia:
1) udar cieplny albo jego następstwa - 1 rok
2) wyczerpanie cieplne albo jego następstwa - 1 rok
3) odmroziny - 1 rok
25. Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi:
1) alergiczne zapalenie spojówek - 1 rok
2) ostre zapalenie spojówek wywołane promieniowaniem nadfioletowym - 1 dzień
3) epidemiczne wirusowe zapalenie spojówek lub rogówki - 1 rok
4) zwyrodnienie rogówki wywołane czynnikami drażniącymi - 3 lata
5) zaćma wywołana działaniem promieniowania podczerwonego lub długofalowego nadfioletowego - 10 lat
6) centralne zmiany zwyrodnieniowe siatkówki i naczyniówki wywołane krótkofalowym promieniowaniem podczerwonym lub promieniowaniem widzialnym z obszaru widma niebieskiego - 3 lata