Kanada. Aktywizacja zawodowa po pięćdziesiątce
Na kanadyjskim rynku pracy w zasadzie nie ma specjalnych programów wspomagających osoby po 50. roku życia. Istnieje jednak pewien wyjątek w ramach rządowego programu gospodarczego, czyli Canada Action Plan. Dotyczy mniejszych społeczności.
To specjalny podprogram dla starszych pracowników w miejscowościach i społecznościach poniżej 250 tys. osób, gdzie są problemy na rynku pracy lub zatrudnienie zależy w większości od jednego pracodawcy.
Program finansuje szkolenia zawodowe, pozwalające m.in. nabyć nowe umiejętności. Wartość programu, który przedłużono na lata 2013-2014, wynosi 50 mln dolarów kanadyjskich. Dotyczy on osób bez pracy, w wieku 55-64 lata. W szczególnych przypadkach mogą nim być objęte osoby w wieku 50 lat, a także - po 65. roku życia (65 lat to wiek emerytalny, tak dla kobiet, jak dla mężczyzn).
Prawo kanadyjskie zabrania dyskryminacji ze względu na wiek. Na przykład w Human Rights Code (kodeksie praw człowieka) prowincji Ontario określa się dla potrzeb prawnych, że wiek, o jakim mowa w przypadku dyskryminacji wynosi 18 lat i więcej. Prawo chroni więc osoby w każdym wieku. Jak wyjaśnia Ontario Human Rights Commission (komisja praw człowieka), każdy w wieku powyżej 18 lat ma jednakowe prawo do pracy czy szkoleń. Przymusowe przejście na emeryturę, z wyjątkiem kilku przypadków przewidzianych przez prawo, jest nielegalne.
Ponadto pracodawcy są zobowiązani do tworzenia takiej atmosfery w miejscu pracy, która przeciwdziała dyskryminacji. Ontario Human Rights Commission przypomina na swoich stronach internetowych orzeczenie Sądu Najwyższego Kanady, że żadne organizacje czy struktury nie mogą przyjmować założenia, że wszyscy są młodzi, a dopiero później przystosowywać swoje systemy do tych, "którzy nie pasują do tych założeń".
Od 2001 r. istnieje doroczny konkurs organizowany przez wydawców Canada's Top 100 Employers, na najlepszych pracodawców dla Kanadyjczyków po 40. roku życia. Jednym z kryteriów jest aktywna rekrutacja osób po czterdziestce. Także doradcy zawodowi wskazują na atuty starszych pracowników, takie jak umiejętności technologiczne, lojalność, zdolność do zmian i zimna krew w sytuacjach kryzysowych.
Kanadyjski rynek pracy, według najnowszych badań, chętnie przyjmuje starszych pracowników. Raport TD Economics z końca lutego br. wskazuje, że od 2009 r. to właśnie starsi pracownicy są głównymi beneficjentami nowo powstających miejsc pracy. Jedna trzecia wszystkich nowych miejsc pracy została obsadzona przez Kanadyjczyków po 60-ce. Starszych pracowników zatrudnia się przede wszystkich w usługach, sektorze naukowym, technicznym, zdrowia i handlu detalicznym. Ekonomiści banku TD podkreślają, że pracę znajdują także osoby po 70. roku życia. W badanym okresie zatrudnienie w tej grupie wiekowej wzrosło o 37 proc., co przekłada się na 55 tys. miejsc pracy.
Opublikowane w lutym br. badanie Ipsos Reid dla firmy ubezpieczeniowej Sun Life Financial wskazało, że tylko ok. 30 proc. Kanadyjczyków planuje pełne przejście na emeryturę do ukończenia 66 lat. W grupie osób, które nie planują przejścia całkowicie na emeryturę, 61 proc. wyjaśnia, że będą pracować ze względów finansowych, m.in. dlatego, że chcą spłacić kredyty, a 39 proc. - bo chcą.
Przy tym kanadyjska otwartość na różnorodność sprawia, że nikt się nie dziwi, iż sprzedawcą motocykli jest pani dobiegająca sześćdziesiątki, a fryzjerka po 50 w modnym salonie ma tatuaże. Znajoma korespondentki PAP, księgowa w dużej firmie, ma 60 lat, ale nikomu nie przychodzi do głowy szukanie młodszej księgowej. Wiek nie ma znaczenia, jeśli ktoś prowadzi własną firmę. Jak mówił PAP siedemdziesięcioletni właściciel firmy zajmującej się zabezpieczaniem domów przed insektami, sprawami administracyjnymi i wycenami zajmuje się nadal sam, choć, dodaje, musi "trochę" zwolnić.
Z Toronto Anna Lach
