Katowice/ Powstaje Międzynarodowe Centrum Doskonałości w zakresie metanu z kopalń węgla

Podstawowe parametry działania i zadania Centrum mają być uzgodnione do końca lutego. Tworzona w Głównym Instytucie Górnictwa (GIG) instytucja ma stać się ośrodkiem międzynarodowej współpracy w dziedzinie problematyki metanowej oraz transferu polskiego know-how w tym zakresie.

"O stworzenie takiego ośrodka u siebie zabiegały m.in. Chiny, Indie, Ukraina; my wygraliśmy" - przypomniał podczas środowej konferencji poświęconej metanowi w Katowicach Jacek Skiba z GIG, wiceprzewodniczący grypy ekspertów ds. metanu z kopalń Europejskiej Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych (UNECE - United Nations Economic Commission for Europe).

Memorandum w sprawie utworzenia Centrum podpisano jesienią ubiegłego roku w Genewie. To porozumienie między GIG, polskim rządem (reprezentował go wówczas resort gospodarki) oraz Europejską Komisją Gospodarczą Narodów Zjednoczonych.

Głównym zadaniem Centrum będzie wspieranie działań, służących upowszechnianiu najlepszych praktyk związanych ze zmniejszaniem emisji metanu do atmosfery i jego gospodarczym wykorzystaniem - tak, by było to opłacalne i akceptowalne społecznie. Gromadzone będą m.in. informacje i doświadczenia w zakresie zarządzania metanem z kopalń z zachowaniem zasad zrównoważonego rozwoju, na co szczególny nacisk kładzie ONZ.

Oprócz wymiany doświadczeń, wizyt specjalistów czy szkoleń w dziedzinie metanu z kopalń, Centrum ma również uczestniczyć w projektach badawczych. Katowicki GIG przygotowuje np. projekt finansowany z Funduszu Badawczego Węgla i Stali, w ramach którego chce zbadać możliwości skutecznego odmetanowania poprzez zniszczenie struktury węgla pod ziemią - za pomocą wody oraz odpowiednio dobranych materiałów wybuchowych.

Metan to bezwonny gaz towarzyszący złożom węgla kamiennego. Ponad dwie trzecie tego surowca wydobywanego w Polsce pochodzi z pokładów metanowych. Rocznie przy eksploatacji wydziela się ok. 900 mln m sześc. tego gazu, z czego trzecia część jest ujmowana w specjalne instalacje, a pozostała trafia do atmosfery. Około dwie trzecie ujętego metanu jest wykorzystywane do produkcji ciepła, prądu i chłodu. Obecnie kopalnie stosują odmetanowanie w trakcie eksploatacji. Tzw. zasoby bilansowe metanu w polskich złożach węgla geolodzy szacują na co najmniej ok. 170 mld m sześc. Wybuchy i zapalenia metanu należą do najczęstszych przyczyn górniczych katastrof.