KE: 248 priorytetowych projektów energetycznych

Wskazane przez Komisję Europejską projekty będą mogły ubiegać się o dofinansowanie z nowego funduszu infrastrukturalnego Connecting Europe Facility (CEF), utworzonego w budżecie UE na lata 2014-2020. W tym funduszu na projekty energetyczne znajdzie się 5,8 mld euro. Tymczasem KE ocenia, że na nowe sieci energetyczne potrzeba 200 mld euro.

KE zastrzega, że nie ma gwarancji, iż wszystkie projekty na liści otrzymają unijne wsparcie, ale wszystkie będą mogły skorzystać z przyspieszonej ścieżki otrzymywania pozwolenia na budowę. Zamiast czekać nawet 12 lat deweloperzy kluczowych transgranicznych sieci energetycznych i rurociągów mają uzyskiwać decyzje ws. pozwoleń w ciągu maks. 3,5 roku.

Inwestorzy będą mogli też skorzystać z tańszego kredytowania m.in. w ramach tzw. obligacji projektowych, które gwarantować będzie Europejski Bank Inwestycyjny.

Granty unijne będą mogły być udzielane na inwestycje, jeśli będą one nie do zrealizowania w warunkach komercyjnych, ale będą niosły korzyści społeczne. Chodzi o zwiększenie bezpieczeństwa dostaw, integrację wewnętrznego rynku energii oraz podłączanie źródeł odnawialnych do sieci.

- Wszystkie projekty są ważne: od największych do najmniejszych. Szczególnie istotne to: sieć elektroenergetyczna z Hiszpanii (do Francji - PAP), zwrotny przepływ gazu, integracja rynku środkowej Europy oraz korytarz transkaspijski (dostawy gazu do UE - PAP) - wymienił podczas konferencji prasowej komisarz UE ds. energii Guenther Oettinger. Podkreślił, że wszystkie projekty powinny być wspierane przez kraje członkowskie jako inwestycje "wspólnego zainteresowania". Ocenił, że znaczna większość z nich zostanie zrealizowana.

Wśród projektów dotyczących Polski znalazły się dwa połączenie elektroenergetyczne z Niemcami (między Eisenhuettenstadt i Plewiskami oraz między Vierraden i Krajnikiem), most energetyczny z Litwą (między Alytus i Ełkiem). Ponadto, status priorytetowy nadano projektowi wzmocnienia połączenia gazowego z Czechami oraz budowy takich połączeń ze Słowacją, Danią i Litwą. Na dofinansowanie ma też szansę rozbudowa wydajności terminalu LNG w Świnoujściu oraz przejść gazowych na rurociągu jamalskim we Lwówku i Włocławku.

Jeśli chodzi o transport ropy, to wśród priorytetowych projektów znalazły się budowa rurociągu Adamowo-Brody oraz rozbudowa rurociągu pomorskiego wraz z budową terminalu w Gdańsku.

Lista będzie rewidowana co dwa lata, mogą się więc na niej pojawiać nowe projekty. Część z nich może też zostać usunięta m.in. któryś z terminali na gaz skroplony LNG w regionie bałtyckim. Terminal taki (poza Litwą, której nie ma na liście) chcą zbudować Finlandia i Łotwa oraz dwa terminale - Estonia. Tymczasem KE ocenia, że wystarczy jeden terminal w tym regionie i liczy, że kraje te dogadają się w tej sprawie, to jednak się dotąd nie udało.

Na liście znajdują się też projekty spoza UE, które są ważne dla Europy pod kątem dywersyfikacji dostaw, takie jak gazociąg z regionu Morza Kaspijskiego. Zamiast gazociągu Nabucco West, który w sierpniu przegrał rywalizację o prawo do realizacji dostaw gazu z Azerbejdżanu do Europy, znajduje się rurociąg TANAP z UE do Turkmenistanu przez przez Turcję, Gruzję i Azerbejdżan.

Już w październiku 2011 r. Komisja Europejska ogłosiła wstępnie priorytetowe korytarze energetyczne łączące północ Europy z południem. Kraje UE i Parlament Europejski mają prawo w ciągu dwóch, a najdłużej trzech miesięcy odrzucić priorytetową listę projektów przedstawioną w poniedziałek przez KE.

Z Brukseli Julita Żylińska