Marszałkowie większości województw przeciwko zmianom dotyczącym ODR
Konwent Marszałków przyjął w środę stanowisko, w którym sprzeciwia się zmianom proponowanym w projekcie ustawy o ośrodkach doradztwach rolniczego (ODR). Odrębne zdanie złożyli przedstawiciele woj. podkarpackiego, którzy nie podzielili obaw pozostałych marszałków.
Projekt m.in. zmienia podległość ODR-ów; mają być one nadzorowane przez ministerstwo rolnictwa, a nie przez samorządy wojewódzkie. We wtorek projekt omawiała sejmowa komisja rolnictwa, która nie poparła żadnej poprawki zgłoszonej podczas drugiego czytania projektu.
Samorządowcy wskazują w przyjętym w środę stanowisku, że projekt nie tylko ma odebrać samorządom nadzór nad ODR-ami, ale również podważa własność należącego do samorządów majątku rolniczych ośrodków.
"Konwent wskazuje, że jest zdeterminowany bronić niezależności praw własnościowych i autonomii samorządu województwa, w które władczo wkracza projekt zmian. Dlatego z całą stanowczością wskazuje, że w przypadku dalszego procedowania wskazanych zmian, samorządy województw będą zmuszone występować na drogę sądową celem pozbawienia prawa użytkowania wieczystego ustanowionego na jego majątku dla mających powstać państwowych osób prawnych" - czytamy w stanowisku większości marszałków.
"Samorządy województw zdecydowane są na podjęcie tych radykalnych kroków celem wykreślenia naruszających prawo wpisów w księgach wieczystych prawa użytkowania wieczystego ustanowionego na ich majątku bez podstawy prawnej, a wręcz z naruszeniem prawa i przepisów Konstytucji chroniących własność jednostek samorządu terytorialnego i przysługującego im prawa wyposażania w majątek jedynie własnych osób prawnych, w tym ustanawiania dla nich użytkowania wieczystego na majątku samorządu województwa" - głosi stanowisko Konwentu.
Marszałkowie uważają, że proponowane zmiany w ustawie są podyktowane chęcią "zaspokojenia partykularnych interesów politycznych" i są w tym zakresie próbą - jak napisano w stanowisku - "zamachu na niezależność samorządu województwa".
Samorządowcy proponują, by projektodawcy zmian rozważyli możliwość rozdzielenia pomiędzy samorządy województwa i administrację rządową zadań z zakresu doradztwa rolniczego bez prób wprowadzania rozwiązań naruszających porządek prawny.
"Konwent Marszałków apeluje o rozwagę i powściągliwość w dalszym procedowaniu zaproponowanych zmian, które jak wskazano mogą doprowadzić do całkowitej dezorganizacji doradztwa rolniczego, a zagrożenia tego nie dostrzeżono lub też nie chciano dostrzec przy projektowaniu zmian w tym zakresie" - czytamy w stanowisku.
"Projekt zmian do ustawy ma charakter polityczno-personalny, czego dowodem jest w szczególności zmiana polegająca na przeniesieniu podległości i nadzoru nad ośrodkami doradztwa rolniczego z zarządu województwa do ministra właściwego do spraw rozwoju wsi" - napisali marszałkowie.
"Konwent Marszałków jeszcze raz wyraża swoje zbulwersowanie projektowaną zmianą w ustawie o jednostkach doradztwa rolniczego, która godzi w interesy rolnictwa i rolników w poszczególnych województwach i jest zdecydowany oraz zdeterminowany popierać samorządy województw w obronie ich suwerenności, poszanowania praw, w tym ochrony ich prawa własności" - podsumowali samorządowcy.
Samorządy województw - podkreślono w stanowisku - zarządzając regionalnymi programami operacyjnymi wpływają na aktywne kreowanie polityki rozwoju wobec obszarów wiejskich i poprzez doradztwo oddziałują na wprowadzanie postępu technologicznego w rolnictwie. Ośrodki doradztwa rolniczego włączone są zarówno w rozwój regionalny, a także w realizację zadań wynikających zarówno z krajowej, jak i wspólnotowej polityki rolnej - dlatego, według marszałków, powinny pozostać pod nadzorem regionalnych samorządów.
System doradztwa rolniczego w Polsce składa się z 16 wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie (CDR). Centrum funkcjonuje jako państwowa osoba prawna i podlega bezpośrednio ministrowi rolnictwa.
Projektowana, przygotowana przez parlamentarzystów PiS, ustawa zakłada, że ośrodki wojewódzkie też staną się osobami prawnymi. Minister rolnictwa będzie nadawał im statuty i powoływał dyrektorów według jednolitych kryteriów oraz powoływał członków Społecznych Rad Doradztwa Rolniczego działających przy wojewódzkich ośrodkach doradztwa rolniczego.
Obniżeniu ulega wymóg dot. posiadanego wykształcenia przez kandydatów na stanowisko dyrektora - zamiast wyższego wykształcenia magisterskiego w świetle zaproponowanych przepisów wystarczy wykształcenie wyższe. Skład Rady przy ośrodkach również ulega zmianie - zwiększy się liczba członków z 11 do 12, dodatkowo do Rady wejdzie przedstawiciel ministra rolnictwa.
Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.