Masz drugą pracę? Mówić o niej szefowi?
Praca na kilku etatach to już norma w naszym kraju. Ale czy mówić o drugiej pracy przełożonemu? Czy lepiej milczeć?
Dane OECD pokazują, że jedna czwarta Polaków spędza w pracy ponad 200 godzin w miesiącu. Daje to nam, za Koreą Płd., miano najbardziej zapracowanej nacji wśród krajów rozwiniętych. Według danych CBOS, w 1993 roku dodatkową pracę podjęło 12 proc. Polaków. W 10 lat później było to już 26 proc. Dorabiamy, bo zarabiamy za mało lub dlatego, że nadarza się taka okazja.
Andrzej jest lekarzem ginekologiem i obecnie pracuje w szpitalu oraz w 2 przychodniach. Jak twierdzi to i tak mało. Jego koledzy po fachu potrafią pracować w 5 miejscach. A nawet dorabiać w zagranicznym szpitalu. Pracują na kontraktach i umawiają się z pracodawcami w taki sposób, by pogodzić wszystkie obowiązki. Najczęściej nie tłumacza się szefom, gdzie pracują. Andrzej też postanowił nie mówić, że pracuje jeszcze w przychodniach.
- Pracują zgodnie z przepisami, nie łamię prawa. Ale gdy ordynator w szpitalu dowiedział się, był zaskoczony. Mówił, że taki utalentowany lekarz jak ja powinien doskonalić się i poświęcać pracy w jednym miejscu. Zmienił mi grafik i dodał kilka obowiązków. Chce mnie wysłać na szkolenie, radzi kontynuowanie działalności naukowej. Poza tym patrzy mi na ręce, kontroluje bardziej niż kiedyś. Chce mi zablokować możliwość dorabiania. Sam nigdzie nie dorabia, może zazdrości? Od kiedy on wie, jestem na cenzurowanym – mówi Andrzej, lekarz z Krakowa.
Kasjerka w dużym supermarkecie w Gdańsku dorabia w dwóch miejscach: rano sprząta spółdzielcze bloki, wieczorem pracuje w sklepie monopolowym. Chciała być lojalna i powiedziała kierownikowi w supermarkecie o innych źródłach przychodu. Ten zaczął szukać kogoś innego na jej miejsce. Stwierdził, że pracuje wolniej niż inni, bo jest przemęczona.
- Dostałam wypowiedzenie. Wcześniej szef nie miał zastrzeżeń do mojej pracy. Nagle mówi, że potrzebuje osoby bardziej dyspozycyjnej i energicznej. Ale ja przecież pracuję w wyznaczonych godzinach. A w innych miejscach pracuję, bo muszę. Niepotrzebnie mu powiedziałam – mówi kasjera, prosi o anonimowość.
Pracodawcy najczęściej nie są zachwyceni, że ich podwładni pracują jeszcze w inny miejscu. Uważają, że jakość pracy i motywacja pracownika spada. Tracą zaufanie do podwładnego, uważają że pracownik może zdradzić jakieś poufne informacje o firmie w innym miejscu pracy.
- W tym firmach, w których pracownicy podpisują umowy lojalnościowe, wiadomo dokładnie czy pracownik może pracować w innych w firmach i w jakim zakresie. Naruszenie tej klauzuli przez pracownika, może być dla niego dotkliwe. Bo najczęściej grozi mu kara pieniężna, najczęściej jest to wielokrotność pensji. Lepiej przeczytać umowę i dopytać o szczegóły – mówi Adam Piechociński, prawnik, specjalizuje się prawie pracy.
Specjaliści radzą, by informować szefa o drugiej pracy, gdy może być ona konkurencyjna. Ważne też, by podawać przyczynę.
- Jeśli jesteśmy informatykami i pracujemy w dwóch firmach, musimy powiedzieć szefom. Musimy poinformować szefów, by ci ustalili nam dogodny grafik pracy. A jeśli pracujemy jako informatyk, a dorabiamy sobie wieczorami tłumacząc instrukcje obsługi urządzeń, to wiadomo że w żaden sposób te prace nie kolidują ze sobą. Nie trzeba informować szefa. Jeśli powiemy, że pracujemy w drugiej firmie, bo nie mamy pieniędzy, to może przekona to szefa, by ten podwyższył nam pensję. Może też szef zaproponuje nam realizację jakiegoś projektu za dodatkowe pieniądze. Może się okazać, że nie musimy pracować dla innych. To może też być informacja dla szefa, że jesteśmy zaradni i że cenią nas też inni. Na pewno da to do myślenia szefowi. Ale reakcje mogą też być negatywne. Szef może zachowywać się nierozsądnie. Może nagle zarzucić nas obowiązkami, nadmiernie nas kontrolować, wymagać więcej. Dlatego to, czy powiedzieć szefowi o drugim źródle dochodów uzależniłbym od szefa, tego jakim jest człowiekiem, jakie mamy z nimi relacje.
Czasem mówiąc pracodawcy możemy sobie zaszkodzić. Niekiedy milczenie jest korzystniejsze – mówi Piotr Gołębiewski, doradca personalny, psycholog biznesu., współpracuje z Intel Work, agencją pośredniczącą w zatrudnieniu.
Gdy chcesz pracować dodatkowo
- Jeśli szef wie, że masz drugą pracę, będzie Cię jeszcze bardziej kontrolował. Dlatego staraj się wykonywać polecenia przełożonych tak, aby nie mogli Ci nic zarzucić.
- Bierz tyle dodatkowych obowiązków, ile naprawdę jesteś w stanie podołać. Zbyt wielu obowiązków może doprowadzić do tego, że żadne z powierzonych nam zadań nie zostanie przez nas wykonane dokładnie.
- Dbaj o "ładowanie akumulatorów". Oszczędzając na śnie i wypoczynku nie zyskujesz czasu, przeciwnie - ograniczasz swoją wydajność.
- Sprawdź, czy nie naruszasz umowy o pracę – a dokładniej klauzuli lojalnościowej. Może się okazać, że zgodziłeś się nie pracować dla konkretnej, konkurencyjnej firmy. Wówczas szef może – zgodnie z umową – zażądać od Ciebie zapłaty np. w formie wielokrotności pensji. Warto to dokładnie sprawdzić przed rozpoczęciem pracy dla innego pracodawcy.
- Lepiej powiedzieć szefowi o drugiej pracy. Wyjaśnijmy przyczyny dorabiania – może szef zaproponuje nam lepsze rozwiązanie np. dodatkowe obowiązki, nadgodziny. Krzysztof Winnicki