"W ramach prac nad opracowaniem celów strategii EU 2020 zaproponowano osiągnięcie przez Polskę wskaźnika nakładów na badania i rozwój na poziomie 1,7 proc. PKB" - poinformowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w odpowiedzi na interpelację posła Artura Górskiego z PiS.
Resort zastrzegł, że określenie takiego poziomu wartości wskaźnika nakładów na badania i rozwój zostało poprzedzone przyjęciem szeregu założeń. Przyjęto np., że średnioroczny wzrost PKB w latach 2010-2020 wyniesie 3 proc., a inflacja l,5 proc.
Ponadto założono "wysoce prorozwojowy" wariant wzrostu nominalnych nakładów środków budżetowych na naukę - średniorocznie o 14 proc. Poza tym przyjęto trzy warianty przeznaczenia środków z funduszy strukturalnych na lata 2013-2020 na badania i rozwój w kwotach 3 mld euro, 6 mld euro i 9 mld euro. Założono też dwa scenariusze udziału środków pozabudżetowych w ogólnych nakładach na badania i rozwój - 40 proc. (jak obecnie) i 50 proc.
Zgodnie z zamieszczonymi w odpowiedzi danymi, krajowe wydatki ogółem na badania i rozwój w 2020 r. (tzw. GERD) względem PKB mogą wynieść w najbardziej prawdopodobnych wariantach, - 1,9 proc. PKB, 1,7 proc. PKB lub ok. 1,45 proc. PKB.
Według resortu nauki realizacja najbardziej optymistycznego scenariusza zależy "w dużej mierze od możliwości pozyskania funduszy unijnych w przyszłej perspektywie finansowej oraz zmiany dotychczasowej struktury finansowania nakładów na badania i rozwój".
Zgodnie z danymi przekazanymi w odpowiedzi, z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego przyszłym roku na naukę i szkolnictwo wyższe zostanie przekazane ponad 2,5 mld zł. Podobna kwota zasili ten sektor w 2012 r., w 2013 r. będzie to ok. 2,3 mld zł, w 2014 - ponad 2 mld zł, a w 2015 r. - ok. 1,7 mld.
"Mając na uwadze potrzebę zapewnienia integracji systemowej nauki oraz szkolnictwa wyższego, MNiSW podjęło prace związane z przygotowaniem ustaw reformujących system szkolnictwa wyższego" - informuje ministerstwo.
Poseł Górski zapytał resort nauki m.in. o kalendarz dojścia do zapowiedzianego przez premiera Donalda Tuska poziomu finansowania nauki w wysokości 2 proc. PKB. Poseł przywołał dane Polskiej Akademii Nauk, z których wynika, że w 2009 r. nakłady na badania i rozwój w Polsce wyniosły zaledwie 0,64 proc. PKB. W Hiszpanii było to 1,35 proc. PKB, w Czechach - 1,47 proc. PKB, w Portugalii - 1,51 proc. PKB, w Słowacji - 1,66 proc. PKB, zaś we Francji - 2,02 proc. PKB. Średnia wydatków na naukę dla UE wynosi 1,9 proc. PKB, w USA - 2,8 proc., a w Japonii - 3,5 proc. PKB.
Zgodnie z opublikowanym w ostatnim tygodniu raportem firmy Deloitte polskie firmy nie korzystają z ulg podatkowych na badania i rozwój, a Polska w porównaniu z głównymi krajami OECD oferuje jeden z najniższych poziomów korzyści podatkowych na jednego dolara zainwestowanego w badania i rozwój.
Eksperci Deloitte wyliczyli, że w ciągu trzech lat (2006-2008) w Polsce z ulg podatkowych na badania i rozwój skorzystało jedynie 128 firm. W tym samym czasie w Wielkiej Brytanii było to 14 tys. 430 podmiotów. Polscy przedsiębiorcy otrzymali zwolnienia podatkowe o łącznej wartości 27 tys. euro, a firmy z Wysp - 1 mld 776 mln euro.
Według Deloitte jeśli Polska nie zacznie podnosić konkurencyjności gospodarki poprzez odpowiedni system ulg podatkowych, to staniemy się w niedługim czasie mniej atrakcyjni dla inwestycji firm zagranicznych niż Czechy, Węgry, czy inni sąsiedzi z regionu.
